Réttur - 01.04.1938, Blaðsíða 24

sem til greina kemur í þessum efnum. í öllum Borgai'-
firði er ekki einn einasti heimavistarskóli, og ríkasti
hreppur Árnessýslu, Sandvíkurhreppur, 'hefir aðeins
heimangönguskóla. Eða hvað segjum við um Eyja-
fjörð? Héraðið fyrir framan Akureyri er ekki aðeins
eitt blómlegasta héraðið á öllu landinu, heldur það
héraðið, sem lengst er komið í búnaðarlegum framr-
kvæmdum og fjárhagslega sterkast allra sveitarfé-
laga á íslandi. Þar eru íbúðarhúsin hallir, hver við
aðra, með öllum nútímaþægindum, fjósin vönduð stór-
hýsi, og steinsteypt fjárhúsin, 3—4 í röð, með hlöður
að baki, líta út eins og heill, reisulegur bóndabær. En
þar er enginn heimavistarskóli. En í Árnessýslu, þar
sem það er rétt á einstaka stað, að tekist hefir að
byggja yfir fólkið þolanleg hús, þar sem peningshús
eru í gamla stílnum, þröng og lek, þar sem bændurnir
streitast við með sveittan skallann upp á líf og dauða
að koma járni á hlöðurnar, svo að hægt sé að varð-
veita þann heyfeng, sem sunnlenzku rigningarnar
hafa ekki eyðilagt á vellinum, þeir hafa komið sér upp
myndarlegum heimavistarskólum með öllum nútíma-
þægindum í öðrum hverjum sveitahreppi.
Hvernig má þetta ske? Árnesingar eru á undan í
þessum efnum hreint og beint af því, hve langt þeir
urðu á eftir í menningu nútímans. Eyfirðingar takast
allir á loft með vakningu og endurreisn á sviði land-
búnaðarins. Þeir sjá möguleika á því, að margfalda
búin á jörðunum á örskömmum tíma, setja blæ nýrrar
menningar á öll sín hús og alla starfs- og búnafðarháttu.
Sjálfir höfðu þeir fengið sæmilega uppfræðslu í upp-
vexti og áttu engar sárar endurminningar um vöntun
á því sviði á æskuárum. Þessvegna gleyma þeir alveg
kröfum tímans um barnauppeldi í umsvifum búnaðar-
legrar upphefðar.
Allt öðru máli er að gegna með Árnesinga. Kúgun
þeirra var orðin of langvinn og harvítug, til þess að
þeir gætu glaðvaknað við stormgný hinna búnaðarlegu
56