Réttur - 01.10.1972, Blaðsíða 39

Mynd frá Höfn 1909: Frá vinstri til hægri. Fremri röð: Guðlaug Ólafsdóttir, María Ólafsdóttir (kona Rikarðs),
Björg Stefánsdóttir frá Stakkagerði, móðir þeirra systra, Elísabet Ólafsdóttir. Aftari röð: Ólafur Hvanndal,
prentmyndagerðarmaður, Sumarliði Halldórsson skógfræðingur, Ríkarð, Guðjón Baldvinsson, Guðjón Samú-
elsson, síðar húsameistari ríkisins.
sonar að syngja „En þeir fólar er frelsi vort
svíkja" (Islendingabrag). — Þeir Guðjón og Ríkarð-
ur höfðu kynnzt á heimili Bjargar Stefánsdóttur
frá Loðmundarfirði, en dóttir hennar María varð
síðar kona Rikarðs. Guðjón vildi að Rikarður gæfi
sig að heimspeki. Hefur Guðjón vafalaust haft
mikil áhrif á Ríkarð um þjóðfélagsmál eins og aðra,
er hann umgekkst.
Guðjón hefur ferðazt allmikið þessi tvö sumur
1909 og 1910. Hann var í Noregi, getur þess síðar
að hann hafi ferðazt þar um ættland Þorsteins
Svarfaðar. Þá hefur hann farið í námsferð til
Þýzkalands, verið fyrri part sumarsins 1910 hjá
Guðmundi Hlíðdal í Heiligenstadt í Þýzkalandi,
skoðað Berlínarborg á norðurleiðinni, en eftir
eftir nokkra dvöl í Höfn farið á norrænan kennara-
fund í Stokkhólmi. Lýsing Sigurðar Nordal á dvöl
hans í Slotsskogen er fögur og skáldleg í senn,
þrungin skilningi og innlifun vinarins og skáldsins
i hugarheim Guðjóns, þá hann átti ekki heilt ár
ólifað.
Síðan er haldið heim. Nú beið Guðjóns föst
kennarastaða við skólann á Isafirði. Hann gat farið
að gefa sig að þeim málum, sem hann hafði mestan
áhuga á.
Á ÍSAFIRÐI 1910—11
Guðjón Baldvinsson kemur til Isafjarðar með
skipinu „Ceres" 11. september 1910 til þess að
hefja kennslu við barna- og unglingaskólann þar.
Isafjörður er þá sem löngum síðar róttækur bær,
íbúar um 1800. Áhrifa Skúla Thoroddsen gætir þar
enn í ríkum mæli þó hann sé sjálfur fluttur suður.
Náið samband er milli róttækninnar í sjálfstæðis-
málunum og þjóðfélagsmálunum, sem einkum kom
þá fram í baráttunni við kaupmannavaldið.
Guðmundur Guðmundsson („skólaskáld") hafði
231