Morgunblaðið - 10.01.2006, Page 8
8 ÞRIÐJUDAGUR 10. JANÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Á SJÖUNDA tím-anum í gærmorg-un fæddist þrjú
hundruð þúsundasti íbúi
landsins, samkvæmt taln-
ingu mannfjöldaklukku
Hagstofu Íslands. Klukk-
an byggist á stöðu
íbúaskrár dag frá degi og
raunverulegum og áætl-
uðum fjölda fæðinga,
andláta og skráningu á
fólki sem flyst til og frá
landsins.
„Þetta er íbúatalan á
Íslandi,“ segir Ólöf Garð-
arsdóttir, deildarstjóri á mann-
fjöldadeild Hagstofu Íslands.
„Það er ekki verið að telja Ís-
lendinga eða fólk með íslenskt
ríkisfang heldur einstaklinga
sem hafa lögheimili á Íslandi.
Það er gott að hafa í huga að
þetta hefði alveg eins getað ver-
ið útlendingur sem flytti til
landsins.“
Ólöf segir ómögulegt að miða
talningu við ríkisfang, til dæmis
þar sem fólk flytji frá landinu og
komi ekki aftur eða deyi í út-
löndum.
„Slíkar upplýsingar eru í raun
ekki taldar á neinum hagstofum
í heiminum,“ segir hún. „Það er
alltaf miðað við þá einstaklinga
sem búa í tilteknu landi á
ákveðnum tímapunkti, óháð hin-
um fjölbreytta bakgrunni fólks.
Þrjú hundruð þúsundasti ís-
lenski ríkisborgarinn er löngu
kominn.“
Ólöf segir að samkvæmt grófri
áætlun búi um 20–30.000 ein-
staklingar með íslenskan ríkis-
borgararétt erlendis og að er-
lendir ríkisborgarar á Íslandi
séu um 15.000. Hún segir
ómögulegt að áætla miðað við
mannfjöldaþróun í dag, hvenær
íbúafjöldi hérlendis gæti náð
hálfri milljón.
„Það er útilokað að segja til
um það. Ástandið síðustu tvö til
þrjú árin er mjög óvenjulegt því
það hafa svo margir flutt til
landsins,“ segir hún. „Hlutfalli
útlendinga á Íslandi fjölgaði úr
3,5% í 4,5% bara á síðasta ári
sem er gríðarleg fjölgun en við
vitum að hún er að einhverju
leyti tímabundin. Margir eru hér
í tengslum við framkvæmdir á
Austurlandi og koma til með að
fara aftur í einhverjum mæli.“
Mannfjöldaspá úr skorðum
vegna fjölda aðfluttra
Ólöf segir svo öra fólksfjölgun
af völdum aðfluttra ekki líklega
til að halda áfram mörg ár í röð
og þar að auki hafi dregið tals-
vert úr fæðingum á síðustu ára-
tugum.
„Konur eignast ekki eins
mörg börn og áður svo að nátt-
úrulega fjölgunin, sem sagt
fæddir umfram dána, hefur verið
hægari síðustu tvo áratugi en
hún var fyrr á 20. öldinni þegar
konur eignuðust mjög mörg
börn,“ segir Ólöf. „Hver kona
fæðir að meðaltali rétt rúmlega
tvö lifandi börn og það er mjög
athyglisvert að íslenskar konur
eignast fleiri börn en konur víð-
ast á Vesturlöndum. Þrátt fyrir
að þetta sé ekki há tala á verald-
arvísu eða miðað við það sem
gerðist áður fyrr er fæðingar-
tíðnin mjög há á Íslandi.“
Árið 2003 gaf Hagstofa Ís-
lands út mannfjöldaspá og sam-
kvæmt henni átti íbúatalan hér á
landi ekki að ná á fjórða hundr-
að þúsundið fyrr en á næsta ári.
„Við þurfum að gera aðra
mannfjöldaspá því hún varð kol-
röng vegna þessara miklu flutn-
inga til landsins,“ segir hún.
„Mannfjöldaspár eru vafasamar
yfir höfuð og standast yfirleitt
ekki tímans tönn nema í svona
tíu til fimmtán ár. Hún fór hins
vegar öll úr skorðum hjá okkur
núna vegna þessarar gífurlegu
fjölgunar aðfluttra síðustu tvö
ár. Hverjar forsendur nýju
spárinnar verða er svo annar
handleggur en líklega verður
áætlunin hófsamari en svo að
miðað verði við þessa gífurlegu
fjölgun undanfarið.“
Helstu ástæðuna fyrir fjölg-
uninni segir Ólöf vera atvinnu-
ástandið á Austurlandi.
„Svo hefur fjölgun á Suður-
nesjum og í flestum nágranna-
sveitarfélögum Reykjavíkur ver-
ið mikil,“ segir hún. „Þar hefur
fólki fjölgað mjög mikið en
hvergi hlutfallslega eins mikið
og á Austurlandi.“
Fréttaskýring | Íslendingum fjölgar hratt
300.000 íbúar
á Íslandi
Fólksfjölgun mun örari en gert var ráð
fyrir þar sem margir flytjast til landsins
Hefði getað orðið númer 300.000.
Atvinnuástand og upp-
gangur fjölgar aðfluttum
LANDSMÖNNUM fjölgaði um
2,1% á síðasta ári, sem er mjög
mikil fjölgun. Fæðingar eru rúm-
lega 4.200 á ársgrundvelli og
dauðsföll 1.800 og því lætur
nærri að aðfluttir umfram brott-
flutta frá útlöndum hafi verið
3.700 talsins.
Íbúum fjölgar nú í öllum lands-
hlutum nema á Vestfjörðum og
Norðurlandi vestra, en þar er
fólksfækkun áþekk og á und-
anförnum árum.
Eftir Hrund Þórsdóttur
hrund@mbl.is
!"#!$!
FÉLAGSMÖNNUM hefur fjölgað
mikið í Stangaveiðifélagi Reykjavíkur
að undanförnu. „Þetta er ótrúlegur
gangur, hátt í 300 manns hafa gengið
í félagið á síðustu vikum. Það styrkir
félagið mikið,“ sagði Páll Þór Ármann
framkvæmdastjóri. Nú eru nær 3.000
félagsmenn í SVFR.
Ástæður fjölgunarinnar segir Páll
eflaust vera samspil margra þátta.
„Eitt atriðið er klárlega aukið fram-
boð stangardaga hjá okkur, ný svæði
í lax- og silungsveiði. Fjölskyldur eru
mikið að skrá sig inn, en síðast og
ekki síst er verðstefna félagsins að
skila félaginu jákvæðri ímynd og
fleiri meðlimum. Í söluskránni fyrir
þetta ár er óbreytt verð að mestu en
það er nokkuð sem fæstir búast við
þegar um veiðileyfi er að ræða.
Svo var líka gríðarlega gott veiði-
sumar í fyrra og væntingarnar miklar
fyrir komandi sumar – ekki að
ósekju.“
Umsóknarfrestur um veiðileyfi
SVFR rann út fyrir helgi og var hvatt
til að sem flestir skiluðu umsóknum
sínum rafrænt, í gegnum heimasíðu
félagsins. Páll sagði meira en helming
umsóknanna berast með þeim hætti,
mikil vinna hefði verið lögð í að gera
umsóknakerfið traust, þótt alltaf
mætti bæta það enn frekar. Aukinn
fjöldi rafrænna umsókna auðveldar
alla úrvinnslu gagnanna og flýtir út-
hlutuninni. Sagði hann það ferli ekki
eiga að taka meira en tvær vikur en
að því loknu verða óseld leyfi boðin til
sölu á netinu.
Geirlandsá nánast uppseld
„Við úthlutuð leyfum til fé-
lagsmanna í nóvember og þá fóru þau
sem eftir voru í almenna sölu, og sal-
an hefur verið óhemju góð á flest okk-
ar svæði,“ sagði Gunnar J. Óskarsson
formaður stangaveiðifélags Keflavík-
ur. Sagði hann haustveiðidaga í Geir-
landsá nánast uppselda, Fossálarnir
seldust vel, betur en í fyrra – en þá
veiddist vel á svæðinu. Þá segir hann
fína sölu á leyfum á öll svæði Stóru-
Laxár og í Reykjadalsá í Borgarfirði,
en þar var metveiði í sumar er veidd-
ust 200 laxar á stangirnar tvær.
„Nú fara menn svo samkvæmt
venju að kaupa daga í Hrolleifsdalsá,
þegar sumarfrí fjölskyldnanna eru
skipulögð,“ sagði Gunnar.
SVFK er þekkt fyrir sterka
áherslu á sjóbirtingsveiði og segir
Gunnar félagið hafa í áratugi verið
með helstu veiðileyfasölum á sjóbirt-
ingsleyfum. Óseld veiðileyfi félagsins
má skoða á heimsíðu þess, svfk.is, en
hún er uppfærð reglulega.
Jóhanna Benediktsdóttir formaður
Ármanna sagði nokkuð færri um-
sóknir hafa borist í ár en undanfarið.
„Ég tel að ein ástæðan sé sú að menn
halda að sér höndum, bíða eftir að út-
hlutun er lokið, og vilja þá bera sam-
an og fara jafnvel á netið og ná sem
hagstæðustu innkaupunum á veiði-
leyfum. Við erum reyndar ekki með
dýr leyfi hjá Ármönnum, til að mynda
buðum við í fyrsta sinn ekki upp á
leyfi í Grímsá. Hún hækkaði all-
verulega í fyrra.“ Sem endranær er
Hlíðarvatn í Selvogi vinsælasta veiði-
svæði Ármanna og segir Jóhann að
Fitjaflóð í Grenlæk komi einnig ljóm-
andi vel út. „Ármenn eru ekki fyrir
miklar breytingar, en þau svæði sem
við höfum verið með lengi seljast
ágætlega, svo sem Skálmardalsá. Þá
buðum við félagsmönnum í fyrsta
sinn í fyrra upp á veiði í vötnunum
sunnan Tungnaár og aftur í sumar.
Það er svæði sem á vel við Ármenn:
stutt að fara og menn geta veitt hve-
nær sem er – þar er algjör paradís.
Svo seljum við líka Veiðikortið sem er
frábær kjarabót fyrir veiðimenn.“
Einn stórlaxanna sem veiddust sl. haust á Nesveiðum í Laxá í Aðaldal, en það er eitt nýrra veiðisvæða SVFR.
STANGVEIÐI
Mikil fjölgun hjá SVFR
veidar@mbl.is
HÁSKÓLINN í Reykjavík hefur, í
samstarfi við frönsku rannsókn-
arstofuna IRISA, gert samning
við Árvakur ehf., útgáfufélag
Morgunblaðsins, um aðgang
rannsakenda HR og IRISA að
myndasafni Morgunblaðsins, sem
í eru um 300 þúsund myndir.
Morgunblaðið fær á móti afnot
af frumgerð að myndleitarkerfi
sem þróuð hefur verið hjá stofn-
ununum tveimur, en kerfið er af-
urð rannsóknarsamstarfs milli
Björns Þórs Jónssonar, dósents
við Tölvunarfræðisvið Háskólans
í Reykjavík, og Laurents Amsa-
leg, vísindamanns við IRISA.
Frumgerðin blandar saman ná-
kvæmum myndgreiningar-
aðferðum við mjög hraðvirkar
leitaraðferðir, og nýtist sérlega
vel við að koma upp um brot á
höfundarrétti mynda.
Aðgangurinn að myndasafni
Morgunblaðsins gefur möguleika
á að prófa aðferðir leitarkerf-
isins.
Samið um
þróun
myndleit-
arkerfis
UM áramótin lækkaði tekjuskattur
um eitt prósentustig og jafnframt
verður ekki lagður á eignaskattur á
árinu. Tekjur ríkissjóðs af eigna-
skatti á síðustu ári nema um 2.834
milljónum króna, en tæplega 76 þús-
und einstaklingar greiddu þennan
skatt á síðasta ári. Erfiðara er reikna
hvað ríkissjóður missir nákvæmlega
miklar skatttekjur með lækkun
tekjuskattsins.
148 milljarðar innheimtir
Skatthlutfall í staðgreiðslu nú á
árinu verður 36,72%, en það var
37,73% á síðasta ári. Tekjuskatts-
hlutfall verður 23,75% sem er lækk-
un um 1%. Meðalútsvar, sem er
tekjustofn sveitarfélaganna, verður
12,97%, en það er lækkun um 0,01%.
Ástæða lækkunarinnar er sú að Sel-
tjarnarneskaupstaður lækkaði út-
svar um áramót. Sveitarfélögin geta
ákveðið útsvar á bilinu 11,24% til
13,03%. Af 101 sveitarfélagi ætla 74
þeirra að innheimta hámarksútsvar
en þrjú sveitarfélög verða með lág-
marksútsvar.
Fjármálaráðuneytið áætlar að á
árinu 2006 innheimtist um 148 millj-
arðar króna fyrir ríki og sveitarfélög
með staðgreiðslu opinberra gjalda.
Þar af renna um 78 milljarðar króna
til sveitarfélaga en um 70 milljarðar
króna til ríkissjóðs.
Á síðasta ári er áætlað að rúmlega
145 milljarðar innheimtist í gegnum
staðgreiðsluna og gjaldendur eru um
158 þúsund. Tekjuskattsstofninn er
um 527 milljarðar og því þýðir 1%
lækkun tekjuskatts 5 milljarða
lækkun á tekjum ríkissjóðs. Á móti
kemur að breytingar urðu á per-
sónuafslætti um áramót sem þýða að
tekjutap ríkissjóðs verður eitthvað
minna en þessir 5 milljarðar. Þá
verður að hafa í huga að tekjur al-
mennings hækka á næsta ári og þar
með aukast skatttekjur ríkissjóðs.
Persónuafsláttur á árinu verður
348.343 krónur, eða 29.029 krónur á
mánuði. Árið 2005 hefur persónuaf-
slátturinn verið 28.321 króna á mán-
uði. Hækkunin milli ára er því 708
krónur.
Tekjuskattur ein-
staklinga lækkaði
um áramót
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is