Morgunblaðið - 05.09.2006, Blaðsíða 20

H
árgerðir eru mismunandi og því
þarf að gæta þess að nota rétt-
ar vörur sem henta hverri
gerð fyrir sig,“ segir Heiður
Óttarsdóttir, hárgreiðslu-
meistari á Expó. „Fólk sem er með þurrt hár
á ekki að nota sömu hárvörur og þeir sem eru
með feitt hár.“
Þurrt hár – hverjar eru orsakirnar og
hvernig ber að meðhöndla það?
„Skortur á raka og olíum sem viðhalda eðli-
legri glansáferð er meginástæðan fyrir
þurrki en einnig geta orsakirnar verið erfða-
fræðilegar. Aðrar ástæður eru járn- og vít-
amínskortur, of mikil notkun á sjampói eða
hárblæstri eða of lítil notkun á hárnæringu.
Mestu máli skiptir að meðhöndla þurrt hár
með rakaríku sjampói og næringu en gæta
þess að þvo hárið ekki á hverjum degi held-
ur skola það með volgu vatni inni á milli.
Þetta á einnig oftast við um gróft hár.“
Feitt hár – hvað veldur og
hvernig umönnun ber að veita?
„Öfugt við þurrt hár þarf feitt hár ekki á
raka að halda heldur prótínum. Þetta á enn-
fremur oftast við um fíngert hár.“ Það er
ýmislegt sem getur valdið prótínskorti í
hári eins og litun eða permanent. „Við slíka
meðferð opnast ysta lag hársins og hárið
missir þaðan prótín. Í miðjulagi hársins er
cortex-lag gert úr milljón prótínþráðum en
innsta lagið, sem kallast medula, er ein-
vörðungu gert úr prótínum. Fíngerðu hári
vantar mjög oft þessi prótín. Hormónar geta
líka haft áhrif á fituframleiðslu, getnaðarvarn-
arpillan, streita og margt fleira.“
Heiður ráðleggur fólki með feitt hár að
skoða að velja hárvörur sem innihalda hærra
hlutfall af prótíni en raka. „Ef fólki finnst hár
sitt feitara eftir efnameðferðir þá ætti það
einnig að leita eftir sjampói sem lokar hárinu.
Feitt hár á að þvo daglega en þess þarf að gæta
að nudda það ekki um of.“
Hárlos – er hægt að sporna við því?
„Að meðaltali vex hárið um 1–1½ sentímetra
á mánuði og hvert hár vex í allt að 5–6 ár að
„Ég ræð ekkert við hárið á mér“
Þetta er áreiðanlega setning
sem margir hafa í örvænt-
ingu sinni látið út úr sér og
andvarpað jafnvel þungt á
eftir. Heilbrigt og gróskulegt
hár er höfuðprýði en það
skiptir máli við umhirðu þess
hvort hárið er þykkt, fíngert,
litað eða með permanenti.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Fíngert Hár sem er fíngert þarfnast raka sem hægt er að fá úr góðu sjampói.
» Á veturna borðum við oft
minna af grænmeti og
ávöxtum og borðum þyngri
og óhollari mat.
20|Morgunblaðið
U
m þriðjungur manns-
ævinnar fer í svefn.
Svefn er mikilvægur
því svefnleysi getur
valdið vanlíðan og
þreytu og eykur hættuna á ýmsum
kvillum og geðrænum vanda-
málum. Svefntruflanir eru ein
ástæða þess að fólk leitar læknis.
Um fimmtungur allra íbúa á Vest-
urlöndum glímir við svefntruflanir
einhvern tíma á ævinni. Sem betur
fer eru þessar svefntruflanir vægar
í flestum tilvikum og ganga yfir en
jafnvel tímabundið svefnleysi dreg-
ur úr hæfni okkar til að kljást við
vandamál og truflar einbeitingu og
rökhugsun. Alvarlegri svefntrufl-
anir og langvinnar eru sjaldgæfari
en þær geta haft mikil áhrif á líf
fólks. Svefntruflanirnar geta falist í
því að fólk á erfitt með að festa
svefn, vaknar oft upp á nóttunni og
vaknar mjög snemma á morgnana.
Sumir vakna ennfremur jafn-
þreyttir og þeir voru þegar þeir
fóru að sofa þrátt fyrir að hafa sof-
ið í hina hefðbundnu átta tíma.
Það geta allir orðið fyrir því að
svefn þeirra raskist en vissir hópar
eru í meiri hættu en aðrir, t.d.
námsmenn, fólk sem stundar vakta-
vinnu eða vinnur undir miklu álagi,
fólk sem ferðast mikið, þunglyndir
og þeir sem glíma við langvarandi
veikindi.
Helstu áhættuþættir
svefntruflana
Geðrænir: Streita er algengasta
orsök svefntruflana.
Lífsstíll: Áfengi og koffín geta
haft óæskileg áhrif á svefn og
svefngæði. Sama gildir um óreglu-
legan svefntíma og líkamlega
áreynslu stuttu fyrir svefn. Reyk-
ingar trufla svefn.
Vaktavinna: Vaktavinna verður
til þess að fólk þarf að reyna að sofa
þegar líkamsklukkan og umhverfið
allt gefa merki um að það ætti að
vera vakandi.
Ferðaþreyta: Ef þú ferðast yfir
mörg tímabelti er líkamsklukkan
Svefntruflanir hafa áhrif á einbeitingu
Morgunblaðið/Þorkell
Mikilvægur Svefn er nauðsyn því svefnleysi getur valdið vanlíðan og þreytu og eykur hættuna á ýmsum kvillum.