Morgunblaðið - 17.02.2007, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 17. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„OKKUR liggur ekkert á, orkuverð
kemur bara til með að hækka,“ sagði
Sigríður Anna Þórðardóttir, þing-
maður Sjálfstæðisflokks, í um-
ræðum um loftslagsmál á Alþingi í
vikunni og vísaði til frekari áforma
um stóriðju. Flokkssystir hennar,
Katrín Fjeldsted, sem nú situr á
þingi í fjarveru Björns Bjarnasonar,
kallaði eftir stóriðjustoppi í sam-
ræmi við vilja almennings. Það sama
gerðu Samfylkingin og Vinstri
græn.
Umræðan um umhverfismál hefur
verið mikil í þjóðfélaginu og það hef-
ur svo sannarlega skilað sér inn á Al-
þingi. Nú keppast allir flokkar við að
tjá ást sína á umhverfinu og græni
liturinn er nú kenndur bæði við
hægri og vinstri. En hvaðan kemur
græni liturinn?
Græna hreyfingin svonefnda
spratt upp á 7. og 8. áratugnum og
tengdist mikilli vitundarvakningu
varðandi umhverfismál og nátt-
úruvernd. Fyrsti græni flokkurinn
var stofnaður í Tasmaníu árið 1972 í
tengslum við baráttu gegn virkj-
anagleði stjórnvalda. Þegar ég sótti
Tasmaníu heim í ágúst sl. var ég oft
spurð hvort Ísland ætti grænan
flokk og urðu sumir græningjar
undrandi á að hér skyldi grænu
verða spyrt saman við vinstri.
Grænir flokkar vinna saman á
heimsvísu og byggja á fjórum meg-
instoðum: Umhverfismálum, fé-
lagslegu réttlæti, lýðræði og friði.
Umhverfismálin koma númer eitt en
grænu flokkarnir leggja venjulega
einnig áherslu á réttindi minni-
hlutahópa, kvenfrelsi, samábyrgð og
frið, enda kannski ekki svo erfitt að
sjá tengslin milli þessara þátta.
Vinstri græn eru ekki í formlegu
samstarfi við þetta net grænna
flokka en eru hins vegar virkir þátt-
takendur í samstarfi vinstri grænna
flokka á Norðurlöndunum (voru áð-
ur aðeins vinstri flokkar). Athygli
vekur þó að VG er eini flokkurinn í
þessu samstarfi sem hefur græna lit-
inn í heitinu sínu og grænu flokk-
arnir í Svíþjóð og Finnlandi svo
dæmi séu tekin eru ekki með. Engu
að síður er vaxandi tilhneiging hjá
„rauðum flokkum“ að taka umhverf-
ismálin á sína könnu. Kannski því
rautt og grænt fer vel saman,
kannski af því að annars er hætta á
að tapa kjósendum til nýrra grænna
flokka.
Áhugi á náttúruvernd og um-
hverfismálum hefur án efa marg-
faldast á Íslandi og það sést vel á
aukinni áherslu stjórnmálaafla á
þessa málaflokka. En umhverfismál
ná yfir vítt svið, allt frá því að henda
dagblöðum í sérmerktan gám (sem
flest fólk þarf reyndar að keyra til,
til að komast í) og yfir í stór deilumál
á borð við Kárahnjúkavirkjun. Það
má spyrja hvort eitt geti verið mik-
ilvægara en annað. Ef Ísland hefur
beinan fjárhaglegan hag að um-
hverfisvernd, t.d. varðandi verndun
hafsins, er auðvelt að gerast um-
hverfisverndarsinni. En þegar kem-
ur að einhverju sem getur kostað
fórnir er kannski auðveldara að
stinga hausnum í sandinn.
Það má spyrja sig hvort hægt sé
að staðsetja umhverfisvernd á
hægri-vinstri kvarðanum. Kapítal-
isminn og kommúnisminn hafa báðir
svarta sögu þegar kemur að nátt-
úruverndarmálum. Geta menn sem
segja „Íslendinga hafi valið einkabíl-
inn“ og að virða beri það val raun-
verulega staðið fyrir náttúruvernd?
Og er einhver lausn á meng-
unarmálum að segja fólki bara að
menga minna en mótmæla harðlega
þegar minnst er á mengunarkvóta
sem eigi að ganga kaupum og sölum
á markaðnum?
Eitt er víst að þótt grænn sé litur
kosningavortískunnar, þá er liturinn
mjög misjafnlega grænn eftir því
hvaða lit öðrum hann blandast. Þess
vegna verður spennandi að sjá
hversu grænir flokkarnir verða að
loknum kosningum.
Græna kosn-
ingavortískan
ÞINGBRÉF
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
„VIÐ leggjum áherslu á að fólk sé
meðvitað um að það hafi mikið um
það að segja hvernig lífi það lifir.
Trúin gegnir miklu hlutverki í því,“
segir Karl V. Matthíasson, prestur
kirkjunnar á sviði áfengis- og fíkni-
mála. Hann veitir leiðsögn, ásamt
Kristni Ólasyni rektor, á Kyrrð-
ardögum í Skálholti um næstu helgi.
„Kyrrðardagar eru tilboð kirkj-
unnar til þess fólks sem vill njóta
friðar og rósemdar og hefur unnið
sig frá áfengisvandamálum eða hef-
ur verið að hugsa mikið um þau mál,
jafnt alkóhólistar og aðstandendur
og aðrir sem áhuga hafa á þessum
málum,“ segir Karl.
Hann segir að hraðinn sé mikill í
samfélaginu, umrót og fjöldi tilboða
af öllu tagi. Fólk sé spennt og hlaðið
streitu. „Því er mjög gott að finna
sér stund til að róa sig niður og
hlaða batteríin. Kyrrðardagar eru
ein góð leið til þess,“ segir Karl.
Er ég sáttur við líf mitt?
Í starfi sínu kynnist Karl marg-
víslegum vandamálum, bæði hjá
alkóhólistum og aðstandendum
þeirra. Nefnir hann sem dæmi for-
eldra ungmenna sem eru að fikta við
fíkniefni. „Þetta getur verið gott
tækifæri fyrir fólk sem er að velta
ýmsum spurningum fyrir sér:
Hvernig á líf mitt að vera? Er ég
frjáls manneskja? Er ég sáttur við líf
mitt? Það er viðfangsefni hverrar
manneskju að svara þessum spurn-
ingum játandi.“
Kyrrðardagarnir hefjast síðdegis
föstudaginn 23. febrúar og lýkur um
miðjan dag sunnudaginn 25. febr-
úar. Dagskráin byggist upp á helgi-
haldi, fræðslu, kyrrð og hvíld. Þátt-
taka ásamt mat og gistingu kostar
18 þúsund krónur.
Karl verður með hugvekju og
Kristinn Ólason rektor með hugleið-
ingu um þjáninguna. Karl segist í
hugvekju sinni vinna út frá sporum
AA-samtakanna, sérstaklega fyrsta
sporinu sem kveður á um að menn
verði að viðurkenna vanmátt sinn
gagnvart áfengi og að það sé for-
sendan til að geta tekist á við vanda-
málin. „Ef við ætlum að ná einhverju
nýju þurfum við að viðurkenna van-
mátt okkar gagnvart fíkninni og
taka nýja stöðu. Fyrr er ekki von til
að neitt gerist.“
Sprottið frá æðruleysismessum
Kyrrðardagar eru haldnir reglu-
lega í Skálholtsskóla, með mismun-
andi viðfangsefnum, enda er að-
staða þar góð. Þema þeirra
kyrrðardaga sem Karl V. Matthías-
son leiðbeinir á er „Kyrrðardagar í
æðruleysi“.
Hugmyndin að kyrrðardögum
með þessu þema er sprottin út frá
æðruleysismessum sem séra Karl
annast í Dómkirkjunni í Reykjavík,
einu sinni í mánuði. Karl segir að
gengið sé út frá því í bata áfeng-
issjúklinga og aðstandenda að fólk
geti treyst æðri mætti í lífinu. „Þeg-
ar fólk er að losna úr viðjum fíkn-
arinnar eða meðvirkni fer það að
taka trúna meira inn í sitt líf. Kirkj-
an er velviljuð þessu starfi og vill
hjálpa þarna til með því að bjóða
reglulega samverusund sem við
köllum kyrrðarmessu,“ segir Karl
V. Matthíasson.
Ágæt leið til að róa sig
niður og hlaða batteríin
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Skálholtskirkja Í Skálholti eru reglulega haldnir kyrrðardagar.
Kyrrð Séra Karl V. Matthíasson.
Í HNOTSKURN
»Kyrrðardagar í æðruleysiverða haldnir í Skálholti 23.
til 25. febrúar.
»Dagskráin byggist upp áhelgihaldi, fræðslu, kyrrð og
hvíld.
»„Ef við ætlum að ná ein-hverju nýju þurfum við að
viðurkenna vanmátt okkar gagn-
vart fíkninni og taka nýja stöðu.
Fyrr er ekki von til að neitt ger-
ist.“
BURÐARGJÖLD fyrir bréfapóst
innanlands hækkuðu 1. febrúar síð-
astliðinn. Burðargjald fyrir bréf í 20
g þyngdarflokki hækkaði t.d. úr 55
krónum í 60 krónur, eða um 9%.
Burðargjöld annarra bréfaflokka
hækkuðu einnig en mismikið, að
sögn Önnu Katrínar Halldórsdóttur,
framkvæmdastjóra markaðs- og
sölusviðs Íslandspósts.
„Þrátt fyrir þessa hækkun og
óhagstætt dreifisvæði erum við með
einna lægstu burðargjöldin á Norð-
urlöndum,“ sagði Anna.
Aukinn launakostnaður
Meginástæða hækkunarinnar er
aukinn launakostnaður og sagði
Anna að t.d. hefðu mánaðarlaun
bréfbera Íslandspósts hækkað um
allt að 13,5% frá 1. maí sl. Að með-
altali hækkuðu launin um 11,6% frá
maí til nóvember 2006. Til viðbótar
kom svo 4,15% hækkun um síðast-
liðin áramót samkvæmt samningi við
Póstmannafélagið.
Verð póstsendinga í nokkrum
flokkum, t.d. fyrir pakka innanlands,
rúmfrek bréf, samdægursþjónustu,
ábyrgðarbréf innanlands og pakka
og bréf til útlanda, hækkaði yfirleitt
um 3% hinn 1. nóvember síðastlið-
inn.
Hærri
burðar-
gjöld