Morgunblaðið - 06.11.2007, Blaðsíða 6
6 ÞRIÐJUDAGUR 6. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
STURLA G. Eðvarðsson, framkvæmdastjóri
Samkaupa, segir að sveitarfélögin verði að
finna til ábyrgðar sinnar og stuðla að eðlilegri
samkeppni á matvörumarkaði. Hann segir
Samkaup hafa sótt um lóðir í Reykjavík á
undanförnum árum en engin svör fengið.
Hann segist vilja fá lóð á sömu forsendum og
Bauhaus, sem fékk lóð við Vesturlandsveg
m.a. á þeirri forsendu að með lóðaúthlut-
uninni væri verið að stuðla að aukinni sam-
keppni á byggingavörumarkaði.
Í skýrslu Samkeppniseftirlitsins um mat-
vörumarkaðinn sem út kom fyrir réttum
tveimur árum segir: „Verslunarrými hefur
farið stækkandi, lágvöruverðsverslunum og
ofurstórmörkuðum hefur fjölgað. Aðgangur
að húsnæði og byggingalóðum skiptir miklu
fyrir þessa þróun. Nauðsynlegt er að skipu-
lags- og byggingayfirvöld séu meðvituð um
gildi virkrar samkeppni fyrir neytendur og
setji ekki hömlur á framanritaðan nema mál-
efnalegar forsendur séu því til rökstuðnings.
Reglur þurfa að vera gagnsæjar.“
Í skýrslunni kemur fram að árið 2004 var
hlutdeild Haga, sem reka m.a. Bónus og Hag-
kaup 47% á matvörumarkaði, en var 40% árið
2000. Hlutdeild Kaupáss var 21% árið 2004 en
24 árið 2000. Hlutdeild Haga á höfuðborgar-
svæðinu var hins vegar 58% árið 2004.
Lóðir í höndum braskara
„Forveri minn sótti um lóðir í Reykjavík og
ég gerði það aftur á fyrri hluta þessa árs, en
viðbrögðin eru engin,“ sagði Sturla.
„Það er verið að skipuleggja mörg ný hverfi
í Reykjavík, í Úlfarsfelli, Geldinganesi, Örfir-
isey og áform eru uppi um uppbyggingu í
Vatnsmýrinni. Ég vil bara fá lóð undir versl-
un. Þessar lóðir virðast allar lenda í hönd-
unum á einhverjum bröskurum sem láta þær
ganga kaupum og sölum. Hver og einn leggur
á þær og svo á að selja mér þessar lóðir sem
er bara að selja mjólk og brauð. Verðið á lóð-
unum er alveg út úr kortinu.
Ég lít svo á að á sveitarstjórnarmönnum
hvíli ákveðin ábyrgð á því að halda uppi eðli-
legri samkeppni í höfuðborginni. Bauhaus
fékk m.a. úthlutað lóð á þessum forsendum og
ég óska eftir að fá lóð á svipuðum forsendum.“
Sturla sagðist hafa sent umsókn sína til
borgarinnar og til borgarfulltrúa. Eini borg-
arfulltrúinn sem hefði svarað sér væri Dagur
B. Eggertsson, en hann var þá óbreyttur
borgarfulltrúi. Í svari hans
hefði komið fram að hann
teldi rök fyrir lóðarút-
hlutun til Samkaupa góð og
gild. „Ég bind því ein-
hverjar vonir við nýjan
meirihluta í Reykjavík,“
sagði Sturla.
Sturla sendi einnig bréf
til annarra sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu.
Hafnfirðingar hefðu tekið erindinu vel og út-
hlutað Samkaupum lóð.
Stóru aðilarnir reka líka fasteignafélög
„Það eru tveir aðilar sem skipta á milli sín
markaðinum í Reykjavík. Menn vilja ekki
aðra samkeppni og eru greinilega búnir að
koma sér niður á eitthvert verð, þ.e. að annar
aðilinn sé krónu ódýrari eða dýrari en hinn.
Það er því ákveðin staða á markaðinum sem
menn eru ásáttir um hvort sem menn hafa
haft samráð um hana eða ekki. Ég held að
þessi staða sé ekki til hagsbóta fyrir neyt-
endur.“
Sturla benti á að eigendur Haga og Kaup-
áss ættu jafnframt fasteignafélög. Fyrirtækin
væru auk þess miklu stærri félög en Sam-
kaup. Samkaup þyrftu að láta arðinn af því að
selja mjólk og brauð borga fyrir fjárfestingar
í húsnæði, en hin félögin gætu farið aðrar leið-
ir til þess.
„Ég vill fá tækifæri til að keppa við þessa
menn á heimavelli. Þeir eru búnir að koma sér
mjög vel fyrir á Reykjavíkursvæðinu og eru í
auknum mæli að sækja út á landsbyggðina
þar sem við erum með verslanir. Þar eru eng-
in skipulagsákvæði sem eru samkeppnishaml-
andi líkt og er í Grafarvogi. Þar er ákvæði um
að það megi ekki opna fleiri matvöruverslanir.
Þar er búið að afhenda mönnum kvóta til lífs-
tíðar. Er það til hagsbóta fyrir neytendur?
Það efast ég um,“ spyr Sturla.
Bíða líka eftir svörum
frá Faxaflóahöfnum
Samkaup flytja inn allt það grænmeti og
ávexti sem selt er í verslunum fyrirtækis og
er þar í samkeppni við Banana, sem er í eigu
Haga. Sturla sagðist hafa sent erindi til Faxa-
flóahafna um að fá lóð undir þessa starfsemi.
Þar hefði ekkert svar komið annað en að mál-
ið hefði verið sent til einhverrar nefndar, sem
væri sama svar og skipulagssvið borgarinnar
hefði gefið undanfarin ár við lóðaumsóknum
fyrirtækisins.
„Ég vil bara fá lóð undir verslun“
Samkaup vilja fá lóð í Reykjavík á forsendum samkeppnissjónarmiða líkt og Bauhaus fékk
Sturla Eðvarðsson