Morgunblaðið - 15.11.2007, Blaðsíða 16

16 FIMMTUDAGUR 15. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
ANDERS Fogh Rasmussen, for-
sætisráðherra Danmerkur, hóf í gær
viðræður við leiðtoga Danska þjóð-
arflokksins og Nýs bandalags um að
þeir styddu stjórn Venstre og
Íhaldsflokksins eftir kosningarnar í
fyrradag.
Stjórnarflokkarnir tveir og
Danski þjóðarflokkurinn, sem hefur
stutt stjórnina, fengu samtals 89
þingsæti í kosningunum en þar sem
annar af þingmönnum Færeyja styð-
ur stjórnina hélt hún velli með
minnsta mögulega meirihluta, 90
þingsæti af 179. Sá stuðningur nægir
þó ef til vill ekki þar sem færeyski
þingmaðurinn vill ekki greiða at-
kvæði um dönsk innanríkismál á
þinginu. Sú afstaða styrkir stöðu
Nýs bandalags sem hafði vonast til
þess að komast í oddaaðstöðu á
þinginu og draga úr áhrifum Danska
þjóðarflokksins, einkum í málefnum
innflytjenda.
Fogh Rasmussen sagði eftir fund
með Margréti Danadrottningu í
gærmorgun að aðrir flokkar en
Venstre og Íhaldsflokkurinn fengju
ekki sæti í stjórninni eftir kosning-
arnar. Hann kvaðst hins vegar
stefna að öflugri stuðningi á þinginu
en eins sætis meirihluta.
Forsætisráðherrann hóf því við-
ræður við leiðtoga Danska þjóðar-
flokksins og Nýs bandalags, en báðir
flokkarnir höfðu lýst því yfir fyrir
kosningarnar að þeir litu á Fogh sem
forsætisráðherraefni sitt. Hann
kvaðst einnig ætla að ræða við leið-
toga annarra flokka um samstarf á
ýmsum sviðum, til að mynda í vel-
ferðarmálum, loftslags- og orkumál-
um, og umdeildum málum á borð við
málefni innflytjenda og fólks sem
óskar eftir hæli í Danmörku.
Fogh viðurkenndi að ekki yrði
auðvelt að ná samkomulagi við
Danska þjóðarflokkinn og Nýtt
bandalag vegna ágreinings þeirra í
málefnum innflytjenda, skattamál-
um og fleiri málaflokkum.
Leiðtogi Nýs bandalags, Naser
Khader, er sjálfur úr röðum innflytj-
enda, faðir hans er palestínskur og
móðir hans sýrlensk og hann fluttist
til Danmerkur 11 ára gamall. Hann
stofnaði flokkinn í maí sl. og stefndi
að því að draga úr áhrifum Danska
þjóðarflokksins undir forystu Piu
Kjærsgaard sem beitti sér fyrir
harkalegri stefnu í málefnum inn-
flytjenda. Stefnan hefur meðal ann-
ars orðið til þess að hælisleitendum
hefur fækkað um 84% í Danmörku
frá árinu 2001.
Stjórnin veiktist
Innflytjenda-, velferðar- og
skattamálin voru efst á baugi í kosn-
ingabaráttunni og stjórnmálaskýr-
endur sögðu stjórnina hafa notið
góðs af blómlegum efnahag Dan-
merkur síðustu árin, minnsta at-
vinnuleysi í þrjá áratugi og 3,5%
hagvexti á síðasta ári.
„Kjósendurnir sendu skýr skila-
boð um að þeir vilja að Anders Fogh
Rasmussen fari fyrir stjórninni, en
úrslitin sýna líka að þeir vilja víðtæk-
ari pólitískar lausnir,“ sagði dag-
blaðið Berlingske Tidende í forystu-
grein.
„Stjórnin verður veikari en áður,“
sagði Peter Kurrild-Klitgaard,
stjórnmálafræðingur við Kaup-
mannahafnarháskóla. Hann kvaðst
telja að Fogh myndi leita eftir
óformlegum stuðningi Nýs banda-
lags á þinginu. „Líklegt er að hann
geri lauslegan samning við Nýtt
bandalag, ráðfæri sig við hann í
hverju máli fyrir sig og kanni afstöðu
hans í einstökum málum.“
Kurrild-Klitgaard sagði að ef
stjórnin næði samkomulagi við
Danska þjóðarflokkinn og Nýtt
bandalag væri hætta á að deilur
blossuðu upp á milli þeirra, einkum í
innflytjendamálunum. Ljóst væri að
Fogh myndi leggja meiri áherslu á
að tryggja sér stuðning Danska
þjóðarflokksins, sem fékk 25 þing-
sæti en Nýtt bandalag aðeins fimm.
Danski þjóðarflokkurinn bætti við
sig einu þingsæti og styrkti stöðu
sína sem þriðji stærsti flokkur lands-
ins.
„Góður árangur Danska þjóðar-
flokksins er rakinn til þess að hann
hefur verið mjög samkvæmur sjálf-
um sér í innflytjendamálum. Honum
tókst að tryggja sér atkvæði hóps
sem kýs yfirleitt ekki og leggur
mesta áherslu á innflytjendamálin,“
sagði Johannes Andersen, stjórn-
málafræðingur við Álaborgarhá-
skóla.
Danska stjórnin sækist
eftir stuðningi Khaders
AP
Þreifingar Anders Fogh Rasmussen forsætisráðherra á blaðamannafundi í Kaupmannahöfn í gær með Helle
Thorning-Schmidt, leiðtoga jafnaðarmanna, og Piu Kjærsgaard, formanni Danska þjóðarflokksins.
Í HNOTSKURN
» Danskir jafnaðarmenn,undir forystu Helle Thorn-
ing-Schmidt, fengu aðeins
25,5% atkvæðanna, sem er
minnsta fylgi sem flokkurinn
hefur fengið í rúm hundrað ár,
eða frá 29. maí 1906 þegar
hann fékk 25,4% kjörfylgi.
» Í síðustu kosningum fengujafnaðarmenn 25,8% at-
kvæðanna og litið var á það
sem herfilegan ósigur fyrir
flokkinn. Ósigurinn varð til
þess að forsætisráðherraefni
flokksins, Mogens Lykketoft,
varð að draga sig í hlé.



 



 


72*89:;<2=0=>2<8<$6<<6



  
 







 





  

 




  

        

  
    
!  
 

  !  "#
 

$%&

!


' #$%
&

 
 
() #''%
(
  * #)%
* *+ #+,%
-.
 
$, #'/%
0

 
 (' #,1%
2


 *' -13% 4

* & #'3%
  

!

 .





&'
 
/

 


,*
Óvissa um stuðning þingmanns Færeyja styrkir stöðu Nýs bandalags
ÞAÐ var Edmund Joensen, fyrr-
verandi lögmaður Færeyja, sem
tryggði stjórn borgaralegu flokk-
anna nauman meirihluta á danska
þinginu – en ekki Naser Khader,
leiðtogi Nýs bandalags, sem von-
aðist til þess að komast í oddaað-
stöðu.
Joensen er 63 ára og formaður
Sambandsflokksins í Færeyjum,
systurflokks Venstre, flokks And-
ers Fogh Rasmussens, forsætisráð-
herra Danmerkur. Hann fékk sæti
á færeyska lögþinginu árið 1988,
var lögmaður Færeyja á árunum
1994-1998, og hefur verið forseti
lögþingsins síðustu árin.
Þótt Joensen tryggi stjórninni
eins sætis meirihluta á danska
þinginu er ekki víst að það nægi
henni. Ástæðan er sú að Joensen
hefur sagt að hann vilji ekki ráða
úrslitum á þinginu þegar atkvæði
eru greidd um dönsk innanríkismál
og það gæti valdið stjórninni vand-
ræðum, að því er fram kom á
fréttavef danska blaðsins Børsen í
gær.
Høgni Høydal, formaður Þjóð-
veldisflokksins, hyggst hins vegar
ekki sitja hjá við atkvæðagreiðslur
um dönsk innanríkismál. Høydal og
tveir fulltrúar Grænlands á danska
þinginu eru andvígir stjórn borg-
aralegu flokkanna í Danmörku.
Tveir vinstriflokkar – Inuit
Ataqatigiit og Siumut – fengu eitt
sæti hvor á danska þinginu. Juliane
Henningsen, 23 ára kona, er þing-
maður IA og Lars Emil Johansen
var endurkjörinn fyrir Siumut.
Joensen í lykil-
stöðu á þinginu
Morgunblaðið/RAX
Oddamaður Edmund Joensen, for-
seti færeyska lögþingsins.
Danska stjórnin getur ekki reitt sig á at-
kvæði hans í dönskum innanríkismálum