Morgunblaðið - 29.11.2007, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 326. TBL. 95. ÁRG. FIMMTUDAGUR 29. NÓVEMBER 2007 LANDSPRENT EHF. mbl.is
EKKI ÞESSA HEIMS
UNNUR JÖKULSDÓTTIR TRÚIR Á FÓLK SEM
TRÚIR Á HULDUFÓLK >> DAGLEGT LÍF
FRÉTTASKÝRING
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
ÍSLENDINGAR verja 55 milljörðum króna
í jólainnkaupin að þessu sinni samkvæmt
spám Rannsóknarseturs verslunarinnar og
eyða þar með ríflega 14 milljörðum meira en
í fyrra. Jólaverslunin er hafin og kemur til
með að taka mikið stökk um næstu helgi í
upphafi aðventunnar.
Eins og nærri má geta þarf ötult starfs-
fólk verslana til að standa vaktina og taka
við öllum þessum fjárhæðum og ljóst er að
mikið álag verður á verslunarstéttinni.
Að sögn Sigurðar Jónssonar, fram-
kvæmdastjóra Samtaka verslunar og þjón-
ustu, vita allir að álag ríður yfir stéttina um
jólin. „Þetta er kauptíð og álagstími,“ segir
hann. „Margt verslunarfólk hlakkar til
þessa tíma og það er mjög algengt viðhorf
innan stéttarinnar að gaman sé á þessum
tíma. Þá sér yngra starfsfólkið aukna tekju-
möguleika í jólaversluninni. En vissulega er
álagið mikið og fólk er örugglega mjög
þreytt eftir þessa daga. Það er hins vegar
goðsögn að þetta sé einhver þrælakista. Það
hefur verið lögð vaxandi áhersla á það í
samningum undanfarin ár að skilgreina
vinnutíma fólks. Eins hefur verið lögð
áhersla á hvíldar- og frítíma.“
Ástandið hefur skánað
Elías Magnússon, forstöðumaður kjara-
sviðs VR, bendir á að jólaafgreiðslutími
verslana hafi lengst á liðnum árum, en á
hinn bóginn hafi verslunareigendur farið
inn á þá braut að láta starfsfólk sitt vinna
hóflega, til dæmis með því að taka upp
vaktafyrirkomulag.
„En það er allur gangur á þessu. Við fáum
reglulega kvartanir og það er alveg ljóst að
álagið er mikið,“ segir hann. „En ég held að
ástandið hafi skánað vegna þess að menn
hafa tekið málin til umhugsunar.“
Í tengslum við jólaverslunina hefur VR
lagt áherslu á að starfsfólk fái sinn vikulega
frídag og ellefu tíma hvíld á milli vinnudaga.
Auk þess fái fólk sína matar- og kaffitíma.
„Í stærri verslunarkeðjum eru þessir
hlutir í nokkuð föstum skorðum,“ segir
Elías. Alls konar dæmi megi hins vegar
finna um mikla keyrslu. Hann bendir til að
mynda á að skólafólk í jólafríi vilji vinna sem
mest til að ná inn sem mestum tekjum á sem
skemmstum tíma.
Morgunblaðið/Kristinn
Lota Milljarðatugir skipta um hendur í
jólaversluninni á Íslandi á næstunni.
Kauptíð
og álag
ríður yfir
Verslunarfólk er að
hefja mikla vinnulotu
Efir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
SAMSTAÐA er milli Samtaka at-
vinnulífsins og stærstu samtaka
launafólks um að þeir sem ekki hafa
notið hækkunar á kaupmætti að
undanförnu fái sérstaka hækkun.
Samningsbundnar hækkanir síð-
asta eina og hálfa árið eru 2,9% og
laun þeirra sem aðeins hafa fengið
þessar hækkanir hækka um 4%
verði þessi leið farin.
Starfsgreinasamband Íslands
(SGS) krefst þess að öll laun hækki
kostnaður atvinnulífsins hækki um
3% líkt og gerst hefur í nágranna-
löndum okkar.
Kristján G. Gunnarsson, formað-
ur SGS, tekur undir mikilvægi þess
að bæta stöðu þeirra sem setið hafa
eftir, en hann segir ekki ganga að
nýr samningur feli ekki í sér neina
almenna hækkun. Hann bendir á að
kröfur um 4% launahækkun í 5%
verðbólgu séu hógværar, en Starfs-
greinasambandið treysti á að það
takist að lækka verðbólgu.
lögð á hækkun lægstu launa og laun
þeirra sem ekki hafa notið kaup-
máttaraukningar að undanförnu.
Aðrir hópar launþega fái hins vegar
ekki hækkun í samningunum.
Vilhjálmur Egilsson, fram-
kvæmdastjóri SA, segir að við nú-
verandi aðstæður séu engin rök fyr-
ir almennum launahækkunum.
Staða efnahagsmála ráðist mikið af
þróun á alþjóðlegum fjármálamörk-
uðum og ef sú staða batni muni þeir
sem hafa notið launaskriðs að und-
anförnu bjarga sér sjálfir. Hann tel-
ur eðlilegt að miða við að launa-
um 4% um næstu áramót. Samtök
atvinnulífsins vilja hins vegar að í
nýjum samningum verði öll áhersla
Samstaða um að tryggja
öllum aukinn kaupmátt
 Starfsgreinasamband Íslands krefst 4% almennrar launahækkunar
 SA hafnar því og vill að kjaraviðræður snúist um hækkun lægstu launa
 Kaupmáttur | 11
Vilhjálmur
Egilsson
Kristján G.
Gunnarsson
ÞAÐ var vel tekið á því í Skautahöllinni í Laug-
ardalnum í gærkvöldi þegar Skautafélag
Reykjavíkur tók á móti Birninum í karlaflokki
Íslandsmótsins í íshokkí. Tveir leikmenn SR
voru fluttir á sjúkrahús, sá fyrri eftir samstuð
úti á miðju svelli og er hann líklega viðbeins-
brotinn. Sá síðari skarst nokkuð þegar hann
fékk skauta eins mótherja síns í andlitið. Björn-
inn hafði betur í leiknum, 7:4, og skaust að hlið
SR á stigatöflunni. | Íþróttir
Morgunblaðið/Kristinn
Ekkert gefið eftir á svellinu
Reykjavíkurslagur í Laugardalnum
Leikhúsin í landinu
Leikhús er
ávísun á góða
kvöldstund >> 45
Í BREYTINGATILLÖGUM meirihluta
fjárlaganefndar, sem lagðar voru fram í gær-
kvöldi, er m.a. lagt til að veittar verði 51,2
milljónir króna til athugana á umhverfi og líf-
ríki fyrirhugaðs olíuleitarsvæðis á Dreka-
svæði við Jan Mayen-hrygg, norðaustan við
Ísland.
„Svæðið er tiltölulega lítt rannsakað og
eru rannsóknir á umhverfisáhrifum því
grundvöllur þess að unnt sé að meta ávinning
og áhættu við fyrirhugaða olíu- og gasleit,“
segir í nefndarálitinu. Stefnt er að því að
rannsóknir fari fram árin 2008-2011 og er um
að ræða sameiginlegt verkefni ráðuneyta
iðnaðar, sjávarútvegs og umhverfis.
Einnig er lagt til að Orkustofnun fái tíma-
bundið 101,4 milljónir króna til að hefja und-
irbúning að útgáfu sérleyfa til rannsókna og
vinnslu á olíu og gasi á Drekasvæðinu.| 2
Fé í rannsóknir
á Drekasvæði
ÞRÓUNIN í átt að auknum hlut kvenna í
yfirstjórnum íslenskra fyrirtækja hefur
verið nánast engin á síðustu árum. Sex sæti
í stjórnum þeirra tólf fyrirtækja sem
mynda úrvalsvísitölu kauphallar OMX á Ís-
landi eru nú skipuð konum. Það er sami
fjöldi og var á vormánuðum 2005. Þá hafði
þeim fjölgað um eina í aðalfundahrinu árs-
ins.
Kvennahlutfallið er nú 8,5% á móti 91,5%
hlut karla og hefur það einvörðungu hækk-
að fyrir sakir fækkunar fyrirtækja í úrvals-
vísitölunni úr 15 í 12.
Þegar litið er til hlutfalls stjórnarsæta
hjá öllum virkum fyrirtækjum sem eru á
hlutafélagaskrá á Íslandi kemur á daginn
að það hefur ekki breyst frá árinu 1999.
Konur sitja nú sem fyrr í rúmlega fimmt-
ungi stjórnarsæta þrátt fyrir að stjórnar-
sætum hafi fjölgað um 41% á tímabilinu. En
þess má geta að um fimmtungur fyrirtækja
á hlutafélagaskrá mun vera í eigu
kvenna. | Viðskipti
Konum ekkert
fjölgað í stjórnum
♦♦♦