Samvinnan - 01.06.1949, Blaðsíða 11
„Blessuð sértu, sveitin mín“
SéS yfir Mývatnssveit. Hér dvaldi Sigurður á Arnarvatni alla ævi og liér undi hann bezt.
I d Mývatnssveitar orti hann hið fagra kvæði „Sveitin nn'n“. „Atvik réðu því, að hann ólst
upp 1 Mývatnssveit og varð bóndi,“ segir Jón í Yztafelli í þessari minningargrein. „Þessi at-
vik hafa skapað ljóðum lians vettvang og gefið þeim sérkennd. En hefði hann verið annars
stac ar alinn, hefði Iiann hlotið að yrkja einhver andleg verðmæti. Það var hans innsta þrá
og dýpsta eðli. En hann yrkir eigi aðeins ljóð sín, hann lifir í ljóðum sínum og þau í hon-
um. Margur hefur ort fagurt kvæði til átthaganna, en yfirgefið þá siðan. Slíkt var fjarri
igurði. Astin til sveitarinnar lieillar hann heim tvítugan með ljóð á vör, heldur honum
föstum heima, unz liann fellur sjötugur."
tíma munu bókfróðir menn skrifa
rækilega um skáldskap hans. En
skáldæðin var sterkasti þátturinn í eðl-
ishneigð hans. — Og því varð hér að
sýna hve Ijóðin voru samofin öllu
hans eðli.
IX
„Tímarnir breytast og mennirnir
með“. Allt frá Agli Skallagrímsyni til
Sigurðar á Arnarvatni hafa íslenzku
skáldin ort í hjáverkum, flest öll bók-
menntaverðmæti eru tómstundavinna.
En þrátt fyrir þetta, eða ef til vill
vegna þessa, eru bókmenntir hið eina,
sem við getum stært okkur af og borið
okkur saman við aðra.
Nútíminn krefst verkaskiptingar,
bóndinn á að sinna búi sínu og engu
öðru, aðrir eiga jafnvel að hugsa fvrir
hann. Lærðir hagfræðingar og félags-
fræðingar eiga að „skipuleggja“ þjóð-
félagið. Málari eða hljómlistarmaður
má ekki kreppa hönd að amboði. Rit-
höfundar og skáld mega ekki sinna lífs-
önn. Vélrænan blæs um landið kaldari
þeim útnyrðingi, sem stendur af hafís-
þökum. Hún lítilsvirðir bóndann, sem
setzt óboðinn á Bragabekk, og þokar
stundum hinum lærðu skáldum sessi
neðar. En það er trú mín, að þegar ald-
ir renna munu öldur tímans lúkast
saman yfir höfðum margra hinna
lærðari skálda og skútur þeirra sökkva
í djúp gleymskunnar, meðan skáldin,
er sátu að lífsbrunni starfannaberaenn
segl við hún. Þjóðin er fámenn og öll
einnar ættar, svo að jafnt má vænta
hæfni til andlegra afreka úr öllum átt-
um. Við liöfum ekki mátt fjölmennis
til þess að þjóðin aðgreinist í stétt
menntamanna og vinnulýð. Ef ís-
lenzka þjóðin á að bera blóm og bar á
komandi öldum, verða einnig þeir,
sem bera Jryngstu önn framleiðslunn-
ar, að halda sér vakandi og andlega
frjóum. Ennjrá munu beztu menning-
arverðmæti íslendinga verða sköpuð
af mönnum, sem daglega neyta vatns-
ins úr lífsins brunni náttúrunnar og
hins frjóa starfslífs — mönnum, sem
eru andlegir arfþegar Sigurðar á Arn-
arvatni.
X
Sigurður andaðist í Sjúkrahúsi Ak-
ureyrar 24. febrúar 1949. Hann var
fluttur heim til Mývatnssveitar. 12.
maiz lór fram húskveðja að Arnar-
vatni og jarðarför að Skútustöðum.
Mikið fjölmenni var viðstatt úr öllum
sveitum sýslunnar, þrátt fyrir örðuga
færð yfir Mývatnsheiði. Þann dag var
heiðríkja og bjart veður, en frostið
ylii 20 . Séra Friðrik A. Friðriksson á
Húsavík flutti bæði húskveðju og lík-
íæðu. Nokkur frumort ljóð voru flutt
yfir kistu Sigurðar í kirkjunni.
Karlakór Mývetninga annaðist söng
í kirkju og heimahúsum. Þar var fyrst
sungið ljóðið „Fjalladrottning móðir
mín“, en áður en liann var borinn að
heiman, var sungið ljóð, sem Sigurður
hafði ort fyrir nokkrum árum, við and-
lát sveitunga síns - þetta ljóð var tekið
upp i salmabokma nýju. Þykir vel
hlýða að enda minningarorð með
þessu Ijóði.
Yndislega ættarjörð,
ástarkveðju heyr þú mína,
þakkarklökkva kveðjugjörð
kveð eg líf þitt móðir jörð.
Móðir bæði mild og hörð
mig þú tak í arma þína.
Yndislega ættarjörð,
ástarkveðju heyr þú mína.
Fagra dýra móðir mín,
minnar vöggu griðastaður,
nú er lífsins dagur dvín,
dýra kæra fóstra mín
búðu um mig við brjóstin þín.
Bý eg þar um eilífð glaður.
Fagra dýra móðir mín,
minnar vöggu griðastaður.
Faðir lífsins, faðir minn,
fel eg þér minn anda í liendur.
Foldin geymir fjötur sinn.
Faðir lífsins, drottinn minn
hjálpi mér í himin inn,
helgur máttur veikum sendur.
Faðir lífsins, faðir minn,
fel eg þér minn anda í hendur.
Ritað í marz 1949.
Jón Sigurðsson, Yzta-Felli.
11