Andvari - 01.01.1979, Page 24

22
JÓN ÞÓRARINSSON
ANDVARI
starfsemi hans, sem hefur farið sívaxandi nú í nærri hálfa öld, haft upp-
byggjandi áhrif á allar greinar tónlistarlífsins. Til þess að tryggja rekstur
skólans var Tónlistarfélagið stofnað 1932, en annað helzta markmið þess
var að efla tónleikahald í Reykjavík, eins og vikið var að í upphafi þessarar
greinar.
Loks bar það við á árinu 1930, að Ríkisútvarpið hóf starfsemi sína. Idið
fyrsta útvarpsráð hafði þá setið á rökstólum frá því snemma vetrar 1929, en
í því átti Páll sæti sem fyrr segir. Tónlistarflutningur varð snemma mikil-
vægur þáttur í dagskrá útvarpsins. Lagði Páll á ráðin um þau mál öll, en
naut í því efni góðs stuðnings Emils Thoroddsens og Þórarins Guðmunds-
sonar, sem voru hrátt fastráðnir hljóðfæraleikarar hjá stofnuninni. Llm langt
árabil störfuðu með Páli í tónlistardeild útvarpsins þær Guðrún Reykholt
og Sigrún Gíslsdóttir og loks í tæpan áratug sá, sem þetta ritar. Allt þetta
fólk og annað samstarfsfólk Páls mat ákaflega mikils forystu hans í tón-
listarmálunum, áhuga hans, velvilja og þekkingu. Sama máli gegndi um
forráðamenn stofnunarinnar, útvarpsstjóra, sem lengst var Jónas Þorbergs-
son, og útvarpsráðsmenn.
A styrjaldarárunum vann Páll sér miklar vinsældir sem stjórnandi
„Þjóðkórsins“, er svo var nefndur, í útvarpinu. Kórinn var stofnaður að
frumkvæði Páls til þess að halda við og rifja upp gömul og ný alþýðleg
sönglög og kvæði, sem áður höfðu notið útbreiðslu og vinsælda, en nú var
óttazt að mundu gleymast og glatast í urnróti stríðsáranna. I útvarpssal var
saman koininn hópur af völdu söngfólki, sem flutti lögin undir stjórn
Páls og við undirleik hans, en ætlazt var til, að hlustendur „tækju undir“
hver heima hjá sér. Á þetta efni var mjög mikið hlustað, og sjálfsagt hafa
margir „tekið undir", eins og til var ætlazt. En vinsældir sínar mun Þjóð-
kórinn hafa átt að þakka ekki sízt rabbi stjórnandans við hlustendur milli
laga, en það þótt hressilegt og skemmtilegt.
I Tónlistarskólanum var fyrsti samstarfsmaður Páls dr. Franz Mixa,
sem áður er getið, og fleiri menn af erlendu bergi brotnir lögðu fram krafta
sína við uppbyggingu skólans um langan eða skamman tíma. Má þar m. a.
nefna dr. Victor Urbancic, sem tók við af dr. Mixa 1938, dr. Heinz
Edelstein og síðar dr. Róbert A. Ottósson. En nánasti samst'rfsmaður Páls
varð Árni Kristjánsson píanóleikari, sem kom að skólanum 1933, var yfir-
kennari og varaskólastjóri frá 1936 og tók við skólastjórn 1956, þegar Páll
lét af því starfi. Björn Okfsson fiðluleikari, sem verið hafði einn af fyrstu
nemendum skólans, varð þar kennari 1939 og yfirkennari í strengjadeild