Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1928, Síða 96

90
Frádráttur.
IÐUNN
kippir hann að sér hendinni og útilokar hana sem
hræðilegustu óvætti. Og skal ég nú skýra mál mitt.
S. N. tekur það réttilega fram, að sú ríkisheild muni
bezt farin, er einn úrvalsmaður sfjórnar á eigin ábyrgð,
en alt velti á því, að valinn sé hinn bezti, vitrasti og
duglegasti maður, að stjórnanda.
Það starf, að velja sér löggjafa, er aftur velja stjórn,
er hin óbeina sfjórnarþátttaka hvers einstaklings, er
kosningarrétt hefir. Sá réttur er bundinn við aldur. At-
kvæði stjórnvitringsins er engu þyngra á metum en at-
kvæði heimskingjans. Þetta og margt annað er bygt á
þeirri gömlu hugmynd, að allir séu fæddir jafnir og eigi
því að hafa jafnan rétt. Tilraunasálarfræðin hefir sýnt,
að þessi kenning er hin mesta fjarstæða. Hæfileikar
manna eru óendanlega mismunandi frá upphafi.
S. N. segir á bls. 53: »Tölurnar gera aldrei ráð fyrir
mismun einstaklinga«. Svo er það, þegar um talningu
er að ræða, og þar liggur megingalli hins almenna kosn-
ingarréttar. En þegar um mælingu vits er að ræða, gera
tölurnar ráð fyrir mismun einstaklinga, og sýna a. m. k.
að 2°/o af þeim, sem náð hafa kosningaraldri, hafa ekki
meira vit en 8 — 12 ára barn. Það er lítill vafi á því, að í
framtíðinni munu vitpróf fá því áorkað, að færra kemur
saman af heimskra manna ráðum til kosninga og lög-
gjafar en nú á sér stað.
Fleiri eru þau mannfélagsmein, sem S. N. og fleiri
góðir menn harma og þrá að bætur mættu á verða, en
sjá ekki að mælingar vits og þekkingar munu þar verða
þyngstar á metum til umbóta.
S. N. tekur það réttilega fram, að á vitsmunasviði
jafnist 2 og 2 menn oft ekki á við einn, og er hér þó
ekki tekið djúpt í árinni, og betur kann ég við það,
sem skáldið kvað: »Eins er betri hlekklaus hönd, og