Kirkjuritið - 01.05.1956, Blaðsíða 15
VARNIR GEGN GLÆPARITUM
205
Ef til þess kæmi, að settar yrðu liér á landi hömlur við utgafu
eða dreifingu siðspillandi rita, myndu glæpamyndaheftin og
glæpatímaritin einkum koma til álita.
III.
Ég kem þá að þeirri veigamiklu spurningu, hvort í raun og
veru sé ástæða til að ætla, að framangreind rit hafi siðspillandi
áhrif á börn og unglinga, sem kunna að kaupa þau og lesa. Þó
að merkilegt megi virðast, hafa ýmsir, þar á meðal sálfræðingar
og læknar, einkum í Ameríku, haldið uppi vörnum fyrir þess-
ar bókmenntir, bæði í ræðu og riti. Þar sem glæpamyndaheftin
gefa mikinn arð og geysimikið fjármagn er bundið í útgáfu
þeirra, er ekki hægt að verjast þeirri hugsun, að sumt af þess-
um vörnum sé fengið gegn borgun. Þessir menn halda því fram,
að glæparit og glæpamyndir gefi áskapaðri grimmdarhneigð
eða ofbeldishneigð barna eðlilega og meinlausa útrás. Mér virð-
ist heilbrigð skynsemi mæla í gegn þessu, og yfirgnæfandi þorri
foreldra og skólakennara mun vera fjarri því að fallast á þessa
skoðun. Það má vel vera, að í hverju barni sé vísir að ofbeldis-
hneigð eða jafnvel grimmd, en þann frjóanga ber frekar að reyna
að kæfa með heilbrigðu, siðferðilegu uppeldi heldur en að hlua
að honum með því að láta barnið lífa og hrærast í hinu ogeðs-
iegasta glæpaloftslagi, meðan hugsunarlíf þess og viðhorf gagn-
vart umheiminum er að mótast. Það mun vera einróma alit skola-
kennara hér á landi og erlendis, að glæparit vinni gegn viðleitni
þeirra til að efla siðferðisvitund barnanna og vekja hja þeim
uiannúðarhugsjónir. Um glæpamyndaritin má geta þess, að ame-
nskir kennarar telja þau draga mjög úr lestrarlöngum barna,
uieð því að auðveldara er að skoða myndir en að lesa texta.
Það er að vísu oftast erfitt að færa sönnur á, að tiltekin af-
brot barna eða unglinga megi rekja til lestrar þeirra á sögum
eða frásögnum um ofbeldisverk eða glæpi. Hin innri þróun hug-
arfarsins er oftast hulin sjónum manna. Ég hygg þó, að ennþá
erfiðara verði að sanna, að lestur slíkra rita sé unglingum hollur
°g að hann eyði hjá þeini glæpahneigð, sem ella hefði brotizt
út í verki.