Eimreiðin - 01.01.1953, Síða 16

Kalda stríðið
og
íslenzk menning,
i.
Nýr „ismi“ hefur bætzt við alla fyrri ,,ismana“ í Evrópu:
Anti-Ameríkanisminn.' Og eins og allir aðrir ,,ismar“ ber
hann dauðann með sér, hrömar og hrekkur upp af áður en
varir, en er þó orðinn svo magnaður, að Bandaríkjamenn
eru sjálfir farnir að veita honum eftirtekt. Andúðin gegn
Ameríku er að vísu gamalt fyrirbrigði í Evrópu. Sú andúð
á sér stjórnmálalegar, fjárhagslegar, sálfræðilegar og menn-
ingarlegar orsakir. En andúð þessi hefur færzt í aukana á
undanförnu tímabili tveggja heimsstyrjalda af sömu ástæð-
um og andúð getur skapazt og magnazt hjá ósjálfbjarga
aumingja gagnvart voldugum velgerðarmanni sínum.
Kalda stríðið svonefnda, sem nú geisar milli Ameríku og
Vestur-Evrópu annars vegar og Austur-Evrópu og mikils
hluta Asíu hins vegar, hefur orðið þess valdandi, að andúðin
gegn Ameríku hefur birzt víðs vegar um Evrópu í nýjum
myndum. Það vekur enga furðu, þó að kommúnistar í Austur-
Berlín máli á húsarústimar heima hjá sér „Ami, go home“,
með stórum stöfum, og aðrar álíka upphrópanir. En þegar
sama fyrirbærið gerist vestur eftir allri Evrópu og nær jafn-
vel alla leið vestur til vatnsgeymanna á öskjuhlíð, þá er það
talandi tákn þess, að kalda stríðið er nú háð svo að segja
um alla jarðkringluna. Stokkhólms-friðarávarpið fræga og
önnur svipuð, innhlásin af anda þessa stríðs, eru ljós dæmi
um nýjustu sálnaveiðamar, sem notaðar eru í baráttunni
um heimsyfirráðin. 1 hinum frægu greinum, sem Stalin reit
í tímaritið Bölchevik nokkrum mánuðum fyrir andlát sitt,
hélt hann þvi fram, að bæði Japan, England og Frakkland,
svo og önnur lönd Vestur-Evrópu, yrðu þegar í stað að rífa