Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Blaðsíða 40

160
Tímarit lögfrœOinga
hvort mál var opinbert refsimál eða einkamál. Nú eru
ákvæði um fyrningu saksóknarheimildar í 80.—82. gr.
hegnl. Fyrningarfrestur telst venjulega frá þeim degi, er
refsiverðri athöfn eða refsiverðu athafnaleysi var lokið, 1.
málsgr. 82. gr. hegnl. Fyrningarfrestur er almennt 2, 5 eða
10 ár, eftir því hversu þung refsing hefði orðið dæmd in
concreto, ef refsidómur hefði gengið. Þessir almennu fyrn-
ingarfrestir gilda um öll brot, sem almenn hegningarlög
taka yfir, og ná þeir því einnig til ærumeiðinga, hvort sem
brot sætir skilorðslausri opinberri saksókn, svo sem eftir
2. gr. laga nr. 47/1941 sbr. 97. gr. 101. sbr. 105. gr. og 108.
gr. hegnl. eða ekki. Saksókn vegna ærumeiðinga, sem skil-
orðslausri saksókn sæta eftir 108. gr. skilyrtri opinberri
saksókn eftir 2. b og c 242. gr. hegnl. og einkasaksókn eftir
3. tölul. 242. gr. mundi venjulega fyrnast á 2. árum eftir 1.
tölul. 81. gr. hegnl., með því að refsing in concreto mundi
ekki eða að minnsta kosti mjög sjaldan fara fram úr
sektum eða 1 árs varðhaldi, sbr. refsimörk 108., 234., 235.,
236. og 240. gr. Ef réttarrannsókn er ekki hafin í þeim
málum, þar sem opinber saksókn er eða verður höfð, áður
en frestur er liðinn, eða sáttakæra birt, ef einkamál skal
höfða, þá er saksóknarheimild fyrnd. Og skiptir þá ekki
máli, hvenær inn ærumeiddi hefur fengið vitneskju um
ærumeiðingu eða inn seka. En auk þess gilda aðrar, strang-
ari, reglur um ærumeiðingar, þar sem hafa skal opinbera
málssókn eftir kröfu ins ærumeidda eða einkasókn. Sam-
kvæmt 1. málsgr. 29. gr. hegnl. skal inn ærumeiddi þá hafa
krafizt opinberrar málshöfðunar eða höfðað einkamál inn-
an 6 mánaða frá því er hann fékk vitneshju um inn seka.
Þessi frestur telst því ekki frá þeim tima, er hann fékk
vitneskju um ærumeiðinguna, sem hann kann að hafa
fengið fyrr. En svo kynni að vera, að hann hefði fengið
vitneskju um það, að A hefði ærumeitt hann, en ekki fyrr
en síðar fulla vitneskju um ummælin eða athöfnina, sem
ærumeiðingin fólst í. Þá hefur hann ekki enn fengið nægi-
legan grundvöll til einkamálshöfðunar, og sýnist því að
frestinn ætti hér að telja frá því er hann fékk fulla vitn-