Tímarit lögfræðinga - 01.09.1952, Blaðsíða 35
Meiöyröi og meiöyröamál.
155
sent honum, enda ekki neitað því, að hann væri höfundur
bréfsins.1) Ef varnaraðili synjar þess, þá mun dómari geta
haft ákvæði 154. og 155. gr. sbr. 159. gr. laga nr. 85/1936
til hliðsjónar. Mundi þá meðal annars eiga að rannsaka
það samkvæmt 155. gr. laga 1936, hvort rithönd á bréfinu
og einkum nafni bréfritara undir því líktist rithönd varn-
araðilja, ef ástæða þætti til efa um falsleysi skjalsins.
Eiður samkvæmt 163. gr. laga nr. 85/1936 sýnist ekki
verða leyfður, jafnvel þótt mál sé einkamál, því að aðildar-
eiður mun nú á dögum ekki verða hafður í refsimálum. Ef
ekki þykir nægilega víst, að varnaraðili sé höfundur bréfs,
þá mundi auðvitað eiga að sýkna hann.la) Ef ærumeiðing
er munnleg, þá verður sóknaraðili að sanna það, að varn-
araðili hafi haft sömu eða svipuð ummæli þeim, sem varn-
araðilja er sök á gefin, að hann hafi haft sömu eða svipaðar
móðganir í frammi gagnvart þeim, sem telur sig æru-
meiddan, að varnaraðili hafi útbreitt þær ærumeiðingar
o. s. frv.2) Munnlegar ærumeiðingar eða móðganir í lát-
æði verða venjulega einungis sannaðar með framburði
vitna. Skortir þá stundum á samræmi í skýrslum þeirra.
Sum vitna kýeðast ef til vill hafa heyrt sum ummælin, önn-
ur einnig sum þeirra, en önnur en fyrrnefndu vitnin, og
enn önnur engin ummælin heyrt. Ef tvö eða fleiri vitni
kveðast örugglega hafa heyrt varnaraðilja segja tiltekin
orð, en önnur segja fortakslaust, að hann hafi ekki sagt
þau, enda hafi hvor tveggja haft jafna aðstöðu til þess að
heyra orðin, þá er líklegt, að sýkna verði varnaraðilja. En
ef tvö vitni eða fleiri fullyrða, að varnaraðili hafi sagt
tiltekin orð, en önnur kveða sig ekki hafa heyrt það, þá
verður naumast alrnennt sagt, að þau hnekki framburði
inna fyrrnefndu vitna. En auðvitað fer þetta eftir atvikum
hverju sinni. Fram til 1903 voru úrslit stundum látin, sam-
kvæmt N. L. 1-14-6, velta á synjunareiði varnaraðilja í
einkamálum um ærumeiðingar, þegar svo var farið, að
!) T. d. Ðómasafn VIII. 465. ia) Sbr. Dómasafn VI. 510.
2) Sbr. t. d. Dómasafn IV. 186, VIII. 703, X. 251.