Tímarit lögfræðinga - 01.09.1990, Blaðsíða 29
sem tékkafjárhæð færi ekki yfir kr. 10.000. Eina skilyrðið sem sett var í
auglýsingum bankans var að tékkinn væri útgefinn af reikningshafa.
Ekki er tekið fram í ofangreindum reglum, að tékkaábyrgðin nái eingöngu til
tékka sem sýndir eru innan sýningarfrests skv. 29. gr. tél. en eins og kunnugt er
fellur tékkaréttur niður fyrir vangeymslu ef tékki er ekki sýndur innan sýningar-
frestsins. E.t.v. er eðlilegt að skýra tékkaábyrgðarreglur bankanna svo að þær
nái eingöngu til fullgildra tékka. Þar sem greiðslubanka er hins vegar heimilt að
taka við tékka sem sýndur ereftir30dagafrestinn, sbr. 2. mgr. 32. gr. tél., er það
þó ekki vafalaust. Hefði því verið eðlilegast að taka skýrt á þessu í tékkaábyrgð-
arreglunum.3"
Að framansögðu athuguðu virðist augljóst, að mörg tilvik geti borið að þar
sem greiðslubanki er skyldur, vegna almenns loforðs um tékkaábyrgð sem felst í
auglýsingu framangreindra reglna, að leysa til sín tékka, en er ekki heimilt eða
mögulegt að skuldfæra reikning útgefanda fyrir tékkanum. Hér má t.d. nefna
þau tilvik þegar ekki er til nægjanleg innistæða á tékkareikningi útgefanda, bú
útgefanda hefur verið tekið til gjaldþrotaskipta og innistæða tékkareikningsins
dregin undir skiptin, tékkareikningi útgefanda hefur verið lokað eða útgefandi
hefur afturkallað tékkann sbr. 1. mgr. 32. gr. tél.
Ábyrgð greiðslubankans skv. framangreindum reglum, erekki tékkaréttarleg
í hefðbundnum skilningi, enda hefur bankinn ekki áritað tékkann skv. 25. gr.
tél. Það er því ekki hægt að höfða tékkamál skv. 17. kafla 1. 85/1936 á hendur
greiðslubankanum á grundvelli framangreindra reglna.31
10. LOKAORÐ
Þær raddir hafa heyrst að tékkalögin séu orðin svo gömul og úrelt, að það
megi ekki láta þau hefta eðlilega þróun tékkaréttarins sem átt hafi sér stað hér á
Islandi.
Eins og áður er vikið að, eru tékkalög okkar sprottin af Genfarsamþykktinni
um tékkarétt frá 19. mars 1931. Öll helstu viðskiptalönd okkar hafa tékkalög
sem eru í samræmi við þennan samning. Þetta lagasamræmi hefur verið mjög
mikilsvert fyrir þær þjóðir sem eru hvað mest í fararbroddi verslunar og
viðskipta. Þar sem útlit er fyrir að viðskiptamarkaður Evrópu muni í náinni
framtíð renna meira og minna saman, er ljóst að mikilvægi lagasamræmingar-
innar á þessu sviði mun enn aukast. Það er því líklegt að dómstólarnir verði
tregir til að víkja frá viðurkenndum Iögskýringum á tékkalögunum.
Pá vekur einnig athygli aö ekki kemur fram í tékkaábyrgðarreglunum aö þaö sé skilyrði
tékkaábyrgðarinnar aö tékki hafi verið ritaður á stööluð tékkaeyðublöð greiðslubankans.
31 Lvngsö. P.. Nye regler om indlösning af checks. 493.
107