Ægir - 01.01.2000, Blaðsíða 39

FJARMAL
ing hlutar lánsfjár af erlendum uppruna
að líkindum rakin til þess að kjör er-
lendra gengistryggðra lána hafa yfirleitt
verið hagstæðari kjörum hinna inn-
lendu.
Nýjustu upplýsingar um eignir og
skuldir fyrirtækja í sjávarútvegi eru frá
árinu 1996. Við framreikning þeirra til
ársloka 1997 er stuðst við úrtak fyrir-
tækja í skýrslu Þjóðhagsstofnunar, Árs-
reikningum fyrirtækja, þar sem birtir
eru samandregnir reikningar fyrirtækj-
anna hvort árið um sig. Er úrtakið notað
til framreiknings eigna og skulda frá árs-
lokum 1996 til ársloka 1997. Efnahagur
úrtaksfyrirtækjanna er u.þ.b. helmingur
efnahags safnsins en eiginfjárstaða þeirra
er betri en eiginfjárstaða heildarinnar þar
sem eiginfjárhlutfall úrtaks reyndist
30,4% í árslok 1996 á móti 25,9% eig-
infjárhlutfalli safnsins það ár. Við fram-
reikning skulda sjávarútvegs frá þeim
tíma er stuðst við breytingar skulda
greinarinnar við lánakerfið.
Eignaaukning
i takt við skuldir
Eignir sem sýndar eru í töflu 2 eru að
nokkru frábrugðnar eignum samkvæmt
uppgjöri Þjóðhagsstofnunar þar sem í
stað bókfærðs verðs er miðað við þjóðar-
auðsmat bygginga og tækja og vátrygg-
ingarverðmæti skipa. Sú aðferð hækkar
eiginfjárhlutfall sjávarútvegs árið 1996
úr 25,9% í 36,0%. Við mat eigna frá ár-
inu 1996 er tekið tillit til afkomu und-
anfarinna ára sem bendir til þess að eign-
ir sjávarútvegs hafi a.m.k. aukist í takt
við skuldir. Niðurstöður áranna 1997 og
1998 eru áætlanir, alfarið á ábyrgð höf-
undar og við hann einan að sakast reyn-
ist þær fjarri lagi. Endanlegar niðurstöð-
ur ársins 1998 verða að líkindum ekki
fyrir hendi fyrr en undir lok næsta árs.
Gildir hið sama um útlánaskiptingu í
töflu 4 er sýnir áætlaðar skuldir sjávarút-
vegs um mitt þetta ár.
Skuldir utan lánakerfis hafa ætfð verið
á reiki en þær voru metnar tæpir 23
milljarðar árið 1996, þá reiknaðar sem
mismunur skulda alls og skulda við lána-
kerfið.
Skuldir utan lánakerfis eru taldar inn-
lendar þar eð erlendar skuldir sjávarút-
vegs, sem ekki eru innan lánakerfis,
flokkast til beinna erlendra lántaka.
Raunvextir eru breytilegir eftir því
hvort um er að ræða innlend lán verð-
tryggð, óverðtryggð eða gengisbundin
lán. Á tímum örra breytinga lánskjara-
vísitölu hafa vextir óverðtryggðra lána
tilhneigingu til að fylgja öðru mynstri
en vextir verðtryggðra lána. Þannig sker
árið 1988 sig úr hvað það varðar en
nokkuð dró úr verðbólgu á árinu 1988
Tafla 2 - Áætlaðar eignir og skuldir fyrirtækja í
sjávarútvegi árin 1986-1998 í milljörðum króna
Ár 1986 Eignir alls 58,4 Skuldir alls 36,8 Eigið fé Hreint eigið fé 21,6 verðl. 1998 50,5 Eiginfjár- hlutfall 37,0%
1987 74,7 45,8 28,9 55,2 38,7%
1988 96,0 70,6 25,4 40,5 26,5%
1989 119,9 88,0 31,9 42,2 26,6%
1990 133,4 87,1 46,3 56,8 34,7%
1991 132,0 93,9 38,1 43,3 28,9%
1992 139,0 94,4 44,6 49,9 32,1%
1993 150,3 101,8 48,5 52,6 32,3%
1994 151,3 95,6 55,7 59,7 36,8%
1995 158,5 93,6 64,9 68,5 40,9 %
1996 181,5 116,1 65,4 67,5 36,0%
1997 193,3 125,9 67,4 68,3 34,9%
1998 213,0 145,2 67,8 67,8 31,8%
Mynd 1
Lán bankakerfis, fjárfestingarlánasjóöa og lánasjóða ríkis ásamt endurlánuðu erlendu lánsfé
og beinum erlendum lántökum til sjávarútvegs á föstu verði árin 1980 til 1988
-Gengistr. —■—Innlend Alls
Tafla 4 - Áætlaðar skuldir sjávarútvegs í júni árið 1999
í milljónum króna
Innlendar Erlendar Alls
Innlánsstofnanir
Eigin útlán 17.324 11.959 29.283
Endurlánað erl. lánsfé 0 55.844 55.844
Innlánsstofnanir alls 17.324 67.803 85.127
Beinar erlendar lántökur 0 2.714 2.714
Fjárfestingarlánasjóðir
FBA 797 24.524 25.321
Byggðastofnun 1.716 2.551 4.267
Fjárfestingarlánasjóðir alls 2.513 27.075 29.588
Lánasjóðir ríkis
Þróunarsjóður 2.434 1.283 3.717
Lánasjóðir ríkis alls 2.434 1.283 3.717
Eignarleigur 309 1.301 1.610
Skuldir við lánkerfið alls 22.580 100.176 122.756
SkuLdir utan lánakerfisins 27.802 0 27.802
Skuldir alls 50.382 100.176 150.558
Afskriftareikningar 372 2269 2641
Hrein skuldastaóa 50.010 97.907 147.917