Búnaðarrit - 01.01.1903, Blaðsíða 134
130
in að, eiga menn því, ef hægt er, að fá þau þaðan,
sem Dáttúruskilyrðin og öll meðferð er sem líkust því
sem hin aðfengnu kynbótadýr og aíkomendur þeirra
eiga að búa við. Sé þetta ekki hægt má ekki brúka
hin aðfengnu dýr til muna til undaneldis, fyr en menu
sjá að þau þola hin nýju lifsskilyrði.
6. Val undaneldisdýrarma, brúkun, fótirun og meÖferÖ á að
samsvara, sem allra bezt þeirri kröfu sem sett er til
kynsins. Ef meun t. d. vilja mynda gott reiðhestakyn,
þá á ekki eiuungis að velja undaneldisdýrin af reiðhest-
akyni, með þar til svarandi byggingu og eigiulegleikum,
heldur á einnig að brúka þau aðeius til reiðar, og venja
afkvæmin þegar á unga aldri við að hlaupa mikið, til
þess að þroska sem bezt hreyfingarfæri og öndunarfæri
þeirra. Fóðrið á að vera kraftgott og auðmelt en ekki
injög mikið að vöxtunum — þ. e. minna að vöxtunum
en fyrir áburðarhesta. Meðferðin á að vera góð, bæði
að því er snertir hirðingu, húsavist og alla aðhlyuningu
og þótt brúkunin sé mikil, þá má hún aldrei vera svo
mikil að hún ofbjóði kröftum dýranna.
Hið sama og hér er sagt um reiðhestakynið gildir
um hin önnur húsdýr og húsdýrakyn auðvitað hvert á
sinn hátt.
Þessar stuttu kynbótareglur, sem eg hefi gefið hér
að framau, eiga, eins og þegar er sagt, við kynbætur
allra húsdýranna1 og allskonar kytibætur. Hver bóndi,
sem vill eignast góðan kynstofn, verður því jafnan að
hafa þær i fersku minni og breyta eftir þeim hið frek-
asta sem honum er unt.
Auk hinna ofannefndukynbótareglna, sem allir góð-
ir uppalarar eru samdóma um að jafnau beri að fylgja,
er eitt atriði kynbótafræðinnar, sem eg vil minnast lít-
ið eitt á, af því eg veit að það er eitt hið iielzta áhuga-
mál bænda hér á landi, sem annars hugsa nokkuð um
kynbætur búpenings. Það sem eg hér á við er skyld-
leilci undaneldisdýranna.
i