Morgunn - 01.12.1933, Blaðsíða 64

190
M 0 R G U N N
eng-um af hinum verulegu þörfum mannkynsins. Eg las
nýlega bók, sem rakti sögu mannkynsins frá fæðingu sál-
arlífsins til endaloka þess. Þar var sagt frá 15 eða 16 kyn-
flokkum manna, sem komu hver eftir annan og liðu und-
ir lok á tímabilum, sem mæld voru í tugum miljóna ára.
Að lokum kom fram kynflokkur af mannverum, sem hafði
náð fullu valdi á náttúrunni. Nýtt ríki myndaðist og borg-
arar þess lifðu eins lengi og þeim þóknaðist; þeir höfðu
nautnir og samúðarskilning, svo víðtækan, að ekki varð
saman borið við oss; þeir sigldu milli hnattanna og gátu
séð liðna tímann og ókomna tímann fyrir fram. En hvaða
gagn höfðu þeir af þessu öllu saman? Hvað vissu þeir
meira en vér vitum um svörin við þeim einföldu spurning-
um, sem mennirnir hafa spurt um frá fyrstu dögum skyn-
seminnar. — „Hvers vegna erum vér hér? Hver er til-
gangur lífsins? Hvert erum vér að fara?“ Engar jarð-
neskar framfarir, jafnvel þótt þær verði svo fullkomnar,
að vér getum ekki gjört oss hugmynd um slíkt, og hvað
mikið sem þær kunna að þenja út hæfileika mannanna,
geta veitt sálum þeirra hughreysting.
Það er þessi staðreynd, sem er dásamlegri en nokkuð
það, er vísindin geta leitt í ljós, sem gefur beztu vonirnar
um, að alt muni fara vel. Áform, sem fyrri kynslóðir hef-
ir ekki dreymt um, munu gagntaka hugi næstu eftirkom-
enda vorra; þægindi, störf, fegurð, nautnir munu flykkj-
ast að þeim. En hjörtu þeira munu þjást, líf þeirra mun
verða gróðurlaust, ef þeir koma ekki auga á neitt, sem
er ofar jarðneskum efnum“.
Eg hefi látið mér nægja að tilfæra ummæli annara
manna. Örstuttar athugasemdir langar mig til að koma
með frá eigin brjósti.
Eg geri ráð fyrir, að allir, sem nokkuð hafa hugsað
um málið, sjái það, að rétt sé athugað um hættuna, sem
vér erum komnir í, mennirnir — að vélavaldið sé komið
langt fram úr vizku mannanna, og að þó standi þroski
göfugmenskunnar langt á baki vitsmununum, eins og Wins-