Austurland - 30.10.1971, Blaðsíða 4
4
AUSTURLAND
Neskaupstað, 30. október 1971.
Hljóðið í...
Birni Ágústssyni,
aðalbókara, Hlöðmn
— Hveirsu traustum fótum
stendur verzlun á Héraði og hve
góð er afkoman?
— Hér á Egilsstöðum eru tvö
aðal verzlunarfyrirtæki þ. e.
Kaupfélaig Héraðsbúa og Verzil-
unarfélag Austurlands. Þessi fyr-
irtæki verzla með almennar
neyzluvörur og ýmsar rekstrar-
vörur fyrir bændur, auk þess reka
þau sláturhús og sjá um sölu á
landbúnaðaiafurðum. Ég tel
nauðsynlegt að á hverjum stað
séu a. m. ;k. tvö verzlunarfyrir-
tæki, til að skapa samkeppni, en
með áframhaldandi stækkun
Egiisstaðakauptúns og vaxandi
ferðamannastraum fara að skap-
ast skilyrði fyrir sérverzlanir.
Alilkoman hefur verið sæmileg
2—3 síðustu árin,, en áður átti
smásöluverzlun heldur erfitt, hér
eins og annars staðar.
— Telur þú að frekari hagræð-
ing í verzlunair og þjónustumálum
gæti átt sér stað?
— Hér er margt ógert í þessum
efnum og þyrfti nauðsynlega að
gera stórátak á næstu árum.
Verzlunin býr ekki við nægilega
gott húsnæði og er bygging verzl-
unarhúsnæðis nú orðin aðkalL-
andi.
Varðandi þjónustufyrirtælkin
virðist ríkjandi talsverður „bíl-
skúrahugsunarháttur”, en hér tel
ég ekki grundvöll fyrir nema 1—2
Bjöm Ágústsson.
sæmilega stórum fyrirtækjum í
hverii þjónustugrein.
— Hvfemig em launakjör
verzlunar- og skrifstofufcjlks mið-
að við aðrar starfsstéttir?
— Þau eru léleg miðað við
sambærilegar starfsstéttir, á ég
þar við opinbera starfsmenn og
bankamenn, en þeir fengu veru-
legar íkjarabætur á síðasta ári
umfram verzlunar- og skrifstofu-
fólk. Verzlunaimannafélögin lýsa
iíika yfir algerri sérstöðu varðandi
lau.nakröfur í yfirstandandi
kjarasamningum. Þetta sýnir að
illa hefur verið haldið á máium
verzlunarmanna undanfarin ár,
enda sú forusta sem þeir hafa
valið sér, átt þar lítilla hags-
muna að gæta.
— Verður ekk; um talsverðar
framfarir að ræða á þessu sviði
t. d. gagnvart ferðamönnum?
— Jú vissulega, Egilsstaðir eru
vel staðsettir hvað snertir sam-
göngur, hér er aðalflugvöllur
Austurlands og héðan greinist
vegurinn til Austfjarða. Búast
má við mikilli aukningu ferða-
manna hingað, ekki sízt. eftir að
hringvegur kemur um landið,
og fer því að verða aðkallandi að
byggja nýtt og fullikomið hótel
hér. Nú um nokkurra ára skeið
hafa verið rekin sumaihótel á
Eiðum 'og Hallormsstað og er
það nægilegt þar, en greinilegt er
að bæta þarf þjónustu við ferða-
menn á Egilsstöðum á næstu
árum.
sb.
Einori Pétorsyni, bónda
d Arnhólsstöðum i Shriðdul
— Hvað hefur þú bú'ið lengi
hér?
— Þetta er þrítugasta árið.
Við komum hingað í Arnhólsstaði
vorið 1942.
— Hvernig hefur jörðin breyzt
í þinni búskapartíð?
— Al!t slægjuland var þýft, en
er nú orðið slétt. Gamla túnið var
4—5 ha, en nú er túnið hér 27—30
ha. Þegar við komum hingað var
aðe'ns hluti íbúðarhússins steypt.
Annars voru torfkofar út um allt,
en nú eru öll hús steinsteypt.
Ég tiel nauf/syn’egt, að tninin
séu stór, tel ekki hyggilegt að
ausa á þau áburði um of, en reyna
að notfæra sér líka þann gias-
vöxt, sem náttúran gefur. Það er
líka mikilsvert að 'hafa stórt tún
til þess að geta nýtt þau til beitar
á hagkvæman 'hátt. Maður þarf
að geta hlíft hluta af túninu alveg
við beit og geta hólfað hitt sund-
ur til beitar á mismunandi tima.
— Hvað hefðir þú viljað hafa
cðruvísi í þínum búskap — eftir á
séð?
— TJtihúsabyggingar, sem reist-
ar voru um 1950, eru .nú alveg úr-
eltar. Þá var t.d. ekki reiknað með
að geta tekið áburð úr húsunum
með vélum, sem nú er talið sjálf-
sagt. Sama er að segja um grind-
ur í fjárhúsum, sem mjög fáir
settu þá í hús sín. Þær ættu að
vera sjálfsagðar. Fjósið hefði ég
byggt allt öðruvísi nú en gert var.
Mér finnst teiknistofuna hafa
skort mjög framsýni. En svo er
þessi útihúsaikostur of litill fyiir
Einar Pétursson.
þá ræktun, sem er hér á jörðinni.
Þá finnst mér eftir á, að ég hafi
efcki hugsað nógu vel um skepn-
urnar oft og tíðum til þess að þær
gæfu hámaiksafurðir. Maður
hefði þurft að leggja harðar að
sér, einkanlega við fjárhirðinguna
á vorin.
— Myndir þú ráða ungiun
rrcnnum til að hefja búskap í sveit
í dag?
— Já, eindregið, ef þeir 'hafa til
þess kjark. Ég tel, að landbúnað-
urinn eigi mikla framtíð fyrir sér
cg ekki verði lifað í þessu landi
án hans.
En það þarf mikið til þess að
byrja, sjálfsagt ekki minna en 4—
5 milljcnir króna, ef maður með
tvær hendur tómar ætlar annað
hvort að kaupa uppbyggða jörð
með nauðsynlegum tækjum og
bústofni eða byggja upp jörð. Það
vantar nær alveg fyrirgreiðslu
hins opinbera til þeirra, sem þetta
vilja gera.
— Er gott að búa í Skiiðdal?
— Éjg svara því játandi. Áður
þótti 'hér harðbýlt, en við núver-
andi búskaparhætti er það gott.
Hér er að vísu snjóþungt, en fyrir
bragðið þvingast menn til að gefa
fé sínu inni og setja ekki á vogun.
Sauðfé hér í sveit er frjósamt,
fleira tvílembt en víða annars
s.taðar og fyrir því betri afurðir
eftir ána. — sibl.
Mflgnúsi jónssyni, iön-
verhamanni d Egilsstöðum
Fyrir hálfu öðru ári fluttist
Magnús eftir rúmlega þrjátiu ára
búskapartíð á Jaðii í Vallahreppi
til Egilsstaða og fór að vinna í
hinni nýstofnuðu skógerð þar.
— Hvernig er að vera fluitur á
„mölina“?
— Eftir atvikum er það ágætt.
Við urðum að hætta búskapnum.
Kona mín var búin að missa heils-
una og svo vorum við orðin tvö
ein eftir, svo að búskapuiinn var
orðinn tiigangslaus.
— Hvernig var svo að koma úr
fjósinu að sníðaborðinu ?
— Búskapur í sveit er vafalaust
eitthvert göfugasta starf, sem
nokkur getur unnið við. Maður er
þar að hjálpa lífinu. Við búskap-
inn er maður bundinn á vissan
hátt. en finnst maður samt vera
sjálfs sín herra. En hér í verk-
smiðjunni er maður bundinn af
klukkunni. I búskap eiga ekki aðr-
ir að fara en þeir, sem áhuga hafa
á skepnum og ræktun. 1 verk-
smiðju ;sr líka nauðsynlegt að hafa
áhuga á því, sem maður á að gera
— á framleiðslunni, sem þar verð-
ur til. Ef áhugi.nn er fyrir hendi,
eru öll störf skemmtileg.
Iðnaðurinn er það, sem koma
skal með þjóð okkar. Sjávarútveg
urinn getur ekki endalaust brauð-
fet.t alla aukningu þjóðarinna'r.
Fólki í sveitum fækkar og það Leit-
ar í þéttbýlið — og þá er það iðn-
aðurinn, sem verður að taka við
Magnús Jónsson.
aukningunni. En mér finnst höfuð
atriði, að fólkið, sem við Ihann
vinnur, beri hann fyrir brjósti.
Þegar verið er að brjóta braut
nýjum iðrnaði, er líka níajuðsyn-
legt, að neytendur á svæðinu Leggi
metnað sinn í að kaupa þær iðn-
aðarvörur, sem þar eru framleidd-
ar — ef þær eru jafngóðar og er-
lendar.