Ljósmæðrablaðið - 15.11.2001, Blaðsíða 10
/ mörgum frásagnanna var
hœgt að sjá tengsl á milli þess
aö þekkja Ijósmóðurina og
öryggis í þá veru að draga úr
kvíða og auka öiyggi. Viðhorf
kvennanna til Ijósmœðranna
gefur að vissu marki til kynna
hvað þjónustan felur í sér.
Töluverðum tíma var eytt í að tala um
mikilvægi þess að þekkja ljósmóðurina og nær
allar konumar lögðu áherslu á hversu mikilvægt
það væri. Niðurstöður ijölda rannsókna hafa
sýnt mikilvægi þess frá sjónarhóli konunnar
að sami fagaðili annist þær í barneignarferlinu
(Allen,Dowling og Williams 1997, McCourt
og Page 1996, Brown og Lumley 1994). í því
samfélagi þar sem rannsóknin var ffamkvæmd
sinna ljósmæður í mæðravernd einnig
fæðingum og sængurlegu. Hins vegar er
íyrirkomulag á þann veg að konumar em ekki
hjá einni ákveðinni ljósmóður í meðgöngu og
einnig er tilviljunarkennt hvaða ljósmóðir sinnir
þeim í fæðingu og sængurlegu. Þegar rætt var
um gildi þess að þekkja ljósmóðurina var
umræðan gjaman tengd trausti og vinskap milli
konu og ljósmóður. Eftirfarandi er frásögn
konu sem gekk með sitt fimmta bam og hafði
fundið fyrir þunglyndi eftir fæðingu annars
barnsins síns:
“ .... Eins og í litlum samfélögum þá þekkja
Ijósmóðirin og konan hvor aðra öðruvísi og
það eykur á það traust sem er milli konunnar
og Ijósmóðurinnar .... Mérfinnstþetta skipta
miklu máli vegna þess að ef þér líður vel í
návist einhvers og þú þekkir hann vel þá er
mun auðveldara að láta tilfiningarþínar í Ijós.
Mérfinnst það vera kostur að hitta eins fáa
og mögulegt er í mœðraverndinni.........”
Önnur kona sem gekk með sitt annað barn
lagði áherslu á traust milli hennar og
ljósmóðurinnar;
“ .... Imœðraverndinniþá ætti að leggja eins
mikla áherslu og hœgt er á það að líta eftir
heilbrigði barnsins og það œtti að ríkja
gagnkvæmt traust milli konunnar og
Ijósmóðurinnar...... Og þá meina ég náið
traust ... og að þú getir fengið upplýsingar
varðandi þitt ástand....... Já mér finnst
það...."
Page hefur lýst mikilvægi þess að konan
upplifi samband sitt við ljósmóðurina sem
vináttu og að hún líti á ljósmóðurina sem sinn
bandamann í kerfinu (Page 1995). Aðrir hafa
ályktað að það viðhorf konunnar að fagfólkið
'viti best' hafi áhrif á hvernig samband geti
þróast milli þessara tveggja aðila (Bluff og
Holloway 1994). Þetta var hægt að sjá í
'mörgum viðtalanna þar sem að færni
ljósmæðranna var það sem hafði áhrif á
upplifun kvennanna af sambandi þeirra við
ljósmóður.
í mörgum írásagnanna var hægt að sjá tengsl
á milli þess að þekkja ljósmóðurina og öryggis
í þá veru að draga úr kvíða og auka öryggi.
Viðhorf kvennanna til ljósmæðranna gefur að
vissu marki til kynna hvað þjónustan felur í
sér. Þannig hefur verið bent á að upplifun
kvenna af starfi ljósmæðra í mæðravemd hefur
aðallega tengst verklegri færni. Aðrir þættir
svo sem fræðsla og stuðningur ljósmæðra á
meðgöngu eru skilgreindir sem hluti af starfi
ljósmæðra hjá mun færri konum (Leach 1998).
Annað hugtak sem á nokkrum stöðum tengdist
því að þekkja ljósmóðurina sem sá um
mæðraverndina var umhyggja. í því sambandi
var frásögn kvennanna í samræmi við
niðurstöður annarra rannsókna þar sem
umhyggja var skilgreind út ffá þáttum eins og;
sá tími sem eytt var í samskipti, viðurkennnig
á hæfileikum, þörfum einstaklingsins,
uppörvun, nærveru, trausti og að veita
upplýsingar ( Sigríður Halldórsdóttir 1990,
Benner 1984).
c) að finna fyrir uppörvun og staðfestingu
á því að allt sé í lagi.
Flestar konurnar töluðu um þörf fyrir
staðfestingu á að allt væri í lagi á meðgöngu.
Þessi umræða tengdist nánast alltaf umfjöllun
um líkamlegt eftirlit og rannsóknir á meðgöngu.
“ í mœóravemdinniþá er hún (jjósmóðirin)
bara að tékka á hvort að ég er heilbrigð, hvort
að allt sé í lagi .þá geturðu verið örugg ”.
“ ...það er í raun bara að vita að litla
krílið sé lifandi ... þú veist, mérfinnstþað
vera það sem þú ert að fylgjast með í
skoðununum .... þú veist... þú bara bíður eftir
að hún (Ijósmóðirin) hlusti eftir hjartslœtti og
þá líður þér betur....þetta er það sem mér
fiinnst mikilvœgast”.
Þessar tilvitnanir eru báðar frá konum sem
gengu með sitt annað bam. Báðar áttu eðlilega
meðgöngu og fæðingu að baki og núverandi
meðganga gekk vel að sögn kvennanna. Margar
kvennanna virðast leggja heilsufar sitt og
bamsins í hendur fagfólks og hefúr þetta komið
fram í öðrum rannsóknum. U.þ.b. 45%
barnshafandi kvenna fannst það að fá
staðfestingu á að allt væri í lagi vera næg
ástæða fyrir að koma í mæðraverndina
(Williamson ogThomson 1996). í viðtölunum
i a Ljósmæðrablaðið
1U nóv 2001