Ljósmæðrablaðið - 15.12.2003, Blaðsíða 20
Tafla 5. Burðarmálsdauði tvíbura á LSH (1991-2000)
Barn A Barn B AIls
Lifandi fædd 97,1 %(599) 97,4%(601) 1200
Andvana og dáin
< 1 viku 4,0%(25/617) 4,2%(26/617) 51
Andvana 2,9%( 18) 2,6%( 16) 34
Dó (<7d) U %(7) 1,6%( 10) 17
Dó (<42d) 0,3%(2) 0,35% (2) 4
Burðarmálsdauði 40,5/1000 42,1/1000 41,3/1000
fæðingu vekur það athygli að ekkert er skráð
um líðan móðurinnar í 43,3% tilfella (267/617).
I þeim 350 tilvikum sem líðan móður er lýst
eru orðin „ágæt/hress” notuð í 9,2% tilfella
(57/617), „góð líðan” hjá 24,5%
(151/617)„slæm líðan” var skráð í 3,9% tilvika
(24/617) og konan var skráð „þreytt” í 13%
tilfella (80/617). Flokkað var í „annað” í 6,2%
tilfella (38/617), en í þann flokk féllu mæður
þeirra barna sem dvöldust á vökudeild eða
voru andvana fædd.
Heilsufarsútkoma barnanna eftir
fæðingu
Niðurstöður leiða í ljós að alls fæddust 97,1%
A-barna (599) á lífi en 2,9% A-barna (18)
fæddust andvana. Á fyrstu viku dó 1,1% A-
tvíbura (7) og innan 6 vikna (42 daga) létust
0,3% A-barna (2). Af B-tvíburum fæddust
97,4% (601) á lífi en 2,6% (16) fæddust
andvana. Á fyrstu viku létust 1,6% B-barna
(10) og 0,3% B-barna (2) dóu innan 6 vikna
(42 daga), sjá töflu 5. Andvana og dáin innan
6 vikna eru 4,3% A-barna (27/617) og 4,5%
B-barna (28/617). Burðarmálsdauði í
tvíburafæðingum er því 40,5/1000 fyrir A-
barn og 42,1/1000 fyrir B-barn og samtals
41,3 af hverjum 1000 tvíburafæðingum.
Apgar-stig tvíburanna við 1 mínútu. Apgar-
stig við 1 mínútu var skráð hjá öllum börnum.
Tafia 6. Apgar-stig tvíbura
Apgar-stig A-barn B-barn
Við 1 mínútu
< 6 2 5,9%( 155) 41,8%(25 1)
> 7 74,1 %(444) 58,2%(350)
Við 5 mínútur
< 6 7,7%(46) 9,3 %(5 6)
> 7 92,3%(553) 90,7%(545)
Ljósmæðrablaðið
Desember 2003
Apgar-stig < 6 fengu 25,9% A-barna (155) og
með Apgar stig > 7 fengu 74,1% A-barna
(444). Af 601 B-barni fengu 41,8% (251)
Apgar-stig < 6 og Apgar stig > 7 fengu 58,2%
B-barna (350), tafla 6.
Apgar-stig tvíburanna við 5 mínútur. Hjá A-
tvíbura voru 7,7% (46) barnanna með Apgar-
stig < 6 en 92,3% A-barna (553) voru með
Apgar-stig > 7. Hjá B-tvíbura voru 9,3%
barnanna (56) með Apgar-stig < 6 en 90,7%
B-barna (545) voru með Agpar-stig > 7, tafla
6.
Fæðingarþyngd barna og
þyngdaraukning mæðra
Fæðingarþyngd A-tvíbura var frá 520g til
4190g. Meðalþyngd hjá A-tvíbura var 2590g
(± 680g). Ekki var skráð þyngd í 3 tilfellum
en í þeim tilfellum dóu fóstrin snemma á
meðgöngu. Fæðingarþyngd hjá B-tvíbura var
skráð ffá 248g til 4175g. Meðalþyngd B-tvíbura
var reiknuð 2560g (±707g). Hjá fjórum B-
börnum var þyngd undir 500g, það voru börn
sem fæddust andvana.
Fæðingarþyngd var greind í 6 flokka.
Hlutfallslega flest börnin, 35,5% A-barna og
35,3% B-barna, fæðast í þyngdarflokki
2501-3000g, en Luke og Minogue (1994)
komust að þvi að æskilegasta fæðingarþyngdin
fyrir tvíbura með tilliti til heilsufarsútkomu
barnanna sé 2500-2800g. Hlutfallslega fæðast
næstflest A- og B-börn yfir 3000g að þyngd
samkvæmt þessari rannsókn. Eins og sjá má
er ekki mikill munur á A- og B-börnum á milli
flokka, sjá töflu 7.
Skoðað var samband milli þyngdaraukningar
tvíburamæðra og fæðingarþyngdar barnanna.
Meðalþyngdaraukning tvíburamæðra á
meðgöngu er 13,7 kg og eftir því sem móðir
þyngist meira á meðgöngu, þeim mun þyngri
eru A- og B-tvíburar við fæðingu. Fylgnin milli
þyngdaraukningar móður á meðgöngu og
fæðingarþyngdar A-tvíbura var athuguð
(Pearsons r: r = 0,444). Fram kom munur á
rnilli þyngdaraukningar (óflokkuð)
tvíburamæðra og fæðingarþyngdar
(óflokkuð)A-tvíbura (p <0,01). Þegar fylgnin
á milli þyngdaraukningar tvíburamæðra og
fæðingarþyngdar B-tvíbura er athuguð
(Pearsons r: r = 0,433) kemur í ljós að tengslin
eru marktæk milli þessara tveggja breytna (p
<0,01).
Þessar niðurstöður eru ábending til ljósmæðra
um að tvíburamóðir þarf upplýsingar og ráðgjöf
um næringu sem fyrst í meðgönguefitirliti þar
sem þyngdaraukning á meðgöngu hefur áhrif