Freyr - 01.08.1998, Blaðsíða 11

Hœnsnaskítur á íslandi
Arlega falla til á að giska 12-15
þúsund tonn af hænsnaskít frá
alifuglabúunum í landinu. Þessi
skítur samanstendur af fóðri og
vatni sem farið hefur um meltingar-
veg hænsna og viðarspónum sem
dreift er á gólf í hænsnahúsum. Á
undanfömum árum árum hefur þessi
úrgangur farið mjög minnkandi. I
alifuglagreinunum er nú notaður bú-
stofn sem nýtir fóður betur en eldri
stofnar og er afurðameiri og fljót-
vaxnari. Þetta leiðir af sér að færri
fugla þarf til að framleiða sömu af-
urðir og áður, það þarf minna fóður
til þess, það tekur styttri tíma og
skíturinn frá alifuglabúum verður
minni.
Á undanfömum ámm hafa verið
hertar kröfur um losun búfjáráburð-
ar og hefur það leitt til þess að með-
ferð hans hefur batnað. Að nota
hænsnaskít til uppgræðslu hefur
verið reynt á nokkrum svæðum og
eftir
ión P. Líndal
framkvæmdastjóra
Félags eggjaframleið-
enda og Stofnunga sf.
gefist vel. A.m.k. er land sem fær
hænsnaskít fljótt að gróa upp eins og
meðfylgjandi myndi ber með sér.
Oftast er það þannig að þegar
hænsnaskít ber á góma er það með
neikvæðum formerkjum, þ.e. í
tengslum við einhver vandamál sem
upp koma vegna skíts frá hænsnabú-
um. Það er þó sem betur fer svo að
mestur hluti hænsnaskíts er í dag
nýttur til gagnlegra hluta. Mest er
hann borinn á tún og kartöflugarða,
notaður til uppgræðslu eða þurrkað-
ur og seldur sem garðáburður. Heild-
armagnið er ekki meira en svo að
það dugir árlega á um 600 hektara
lands sem áburður eða til upp-
græðslu ef allt væri notað með þeim
hætti. Þar sem alifuglabúin eru ekki
nema um 50 talsins má sjá að land-
þörfm er að meðaltali um 12 ha. á
bú. Það er hins vegar með þetta
meðaltal eins og mörg önnur meðal-
töl að það þarf að skoða með fyrir-
vara því að nánast öll búin eru ýmist
mun minni eða margfalt stærri en
meðaltalið gefur til kynna. Því virð-
ist sem nokkur stærstu búin, 5-10
talsins, þurfi um 50 til 100 ha lands
hvert til að geta losnað við hænsna-
skít með sómasamlegum hætti. Öll
önnur bú þurfa 15 ha eða minna land
hvert fyrir þann skít sem fellur til á
þeim.
Það er ljóst af ofansögðu að los-
un hænsnaskíts er almennt ekki
vandamál á búunum. Öll minni bú
Uppgrœðsla með hœnsnaskít í Utt grónu landi í umdœmi Reykjavíkur. (Ljósm. Jón. P. Líndal).
Freyr 1 0/98 - 11