Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Qupperneq 14

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 201114
raddir Ungs fólks Um stærðfræðinám
rannsóknargögnin kom fram að í þeim lægi mikið af upplýsingum um viðhorf ungs
fólks til stærðfræði og stærðfræðináms almennt. Höfundum þótti því áhugavert að
endurgreina gögnin með nýja rannsóknarspurningu að leiðarljósi: Hvaða sjónarmið og
hugmyndir hefur ungt fólk um stærðfræði og stærðfræðinám? Lögð er áhersla á að greina
raddir unga fólksins sem tók þátt í rannsóknunum og ná utan um inntak umræð-
unnar. Leitað er eftir þeim mynstrum sem þar má finna. Í þessum hluta er fyrst greint
stuttlega frá viðmælendum beggja rannsókna. Því næst eru markmið og rannsókn-
arsnið hvorrar rannsóknar kynnt. Síðan er gerð grein fyrir því hvernig gögnin voru
greind aftur og fléttuð saman. Í lokin eru sett fram þau þemu sem höfundar greindu
í gögnunum.
Viðmælendur
Viðmælendur í báðum rannsóknum voru nemendur fæddir árið 1987. Þeir voru allir
í 10. bekk skólaárið 2002–2003 (og tóku því þátt í PISA 2003) og allir hófu þeir fram-
haldsnám haustið 2003. Samtals var rætt við 23 einstaklinga, 14 stúlkur og 9 drengi.
Viðmælendur áttu auk þess það sameiginlegt að hafa almennt gengið vel í skóla, hafa
staðið sig vel á samræmdu prófi í stærðfræði vorið 2003 og notið stuðnings foreldra í
námi sínu. Ekki var leitað eftir öðrum bakgrunnsupplýsingum, eins og um efnahags-
legan bakgrunn og menntun foreldra. Viðmælendum var í upphafi gerð grein fyrir
eðli rannsóknarinnar.
Rannsakendur sögðu viðmælendum að nafnleyndar væri gætt og litið væri á viðtölin
sem trúnaðarupplýsingar. Í báðum rannsóknum voru viðmælendur sjálfboðaliðar.
Óskað hafði verið eftir sjálfboðaliðum með því að fara inn í nokkra nemendahópa. Það
var ýmist gert þannig að höfundar fengu sjálfir sjálfboðaliða úr afmörkuðum nem-
endahópi eða einn sjálfboðaliði fékk fleiri með sér í viðtal. Í rannsókn Guðbjargar voru
tekin einstaklingsviðtöl við fjórar stúlkur úr Reykjavík vorið 2003 þegar þær voru að
ljúka grunnskóla og síðan aftur árið 2008 þegar þær höfðu lokið framhaldsskóla. Í
rannsókn Ólafar var rætt við 19 nemendur, 10 stúlkur og 9 drengi, víðs vegar að af
landinu í fjórum hópviðtölum og tveimur einstaklingsviðtölum. Viðtölin voru tekin
vorið 2007 þegar viðmælendur voru á síðasta ári í framhaldsskóla.
Rannsóknin Viðhorf til stærðfræðináms
Í rannsókninni Viðhorf til stærðfræðináms (Guðbjörg Pálsdóttir, 2004, 2008) er sjónum
beint að viðhorfum íslenskra stúlkna til stærðfræði og stærðfræðináms. Við rannsókn-
ina var beitt eigindlegri rannsóknaraðferð og voru tekin nokkur einstaklingsviðtöl við
fjóra sjálfboðaliða, eins og fram kom hér að framan. Lýsingar og vangaveltur þeirra
voru skoðaðar í ljósi hugmynda um stærðfræði og stærðfræðinám og niðurstaðna
nýlegra erlendra rannsókna á viðhorfum stúlkna til stærðfræði og stærðfræðináms.
Í upphafi voru tekin óformleg viðtöl við stúlkurnar en síðan fengu þær þrjú bréf
með spurningum sem þær svöruðu í tölvupósti. Spurningarnar í hverju bréfi voru
unnar á grundvelli fyrri samskipta. Út frá bréfasamskiptunum voru viðhorf hverrar
stúlku skráð sem saga. Stúlkunum var sýnd túlkunin og hún rædd við þær. Í því