Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2002, Blaðsíða 297
Reykjavíkur
HÖNNUNARFORSENDUR
LÁGSPENNUDREIFINGAR
Guðleifur M. Kristmundsson lauk prófi í rafmagnsverkfræði frá Háskóla íslands 1974. Hann stundaði framhaldsnám við
Lunds Tekniska Högskola 1974-75, lauk Master of Engineering prófi í raforkuverkfræði frá University of Florida 1984
og doktorsprófi frá sama skóla 1989. Guðleifur var verkfræðingur hjá Landsvirkjun 1975-82 og 1989-93, dósent við
verkfræðideild Háskóla íslands 1993-95. Hann starfaði sem verkfræðingur hjá Rafmagnsveitu Reykjavíkur 1996-98 og
hefur verið sérfræðingur á raforkusviði hjá Orkuveitu Reykjavíkur frá 1999.
Kannaðar voru mismunandi forsendur við hönnun lágspennukerfisins og samanburður
gerður á hönnunarstuðlum álags fyrir heimilisnotkun í einbýlishúsum, raðhúsum og fjöl-
býlishúsum. Tvö sett hönnunarstuðla voru athuguð, annars vegar núverandi hönnunar-
stuðlar og hins vegar stuðlar sem reiknaðir hafa verið út frá beinum álagsmælingum.
Reiknað var spennufall, straumstyrkur og töp í lágspennustrengjum fyrir hvort stuðlasett
fyrir sig og niðurstöðurnar bornar saman. Mælingar voru gerðar á íbúðaálagi í desember
2000 og janúar 2001 til frekari samanburðar.
Niðurstöðurnar staðfesta að misræmi er milli hönnunarálags annars vegar og álags-
mælinga hins vegar, breytilegt eftir álagstegundum, en langmest í fjölbýlishúsaálagi.
Aflstuðullinn hefur lítil áhrif á þessar niðurstöður. Þá styrkja nýjar álagsmælingar niður-
stöður fyrri mælinga.
Inngangur
Athugun sem gerð var fyrir nokkrum árum á spennufalli og ónýttri straumgetu í
lágspennustrengjum í dreifikerfi Orkuveitu Reykjavíkur leiddi í ljós nokkurt misræmi í
hönnunarforsendum, einkum að því er varðar álag í fjölbýlishúsum [1]. Þannig virtist
sem hönnunarálag fjölbýlishúsa væri nokkru meira en álagsmælingar gáfu til kynna.
í þessari athugun voru kannaðar nánar mismunandi forsendur við hönnun lág-
spennukerfisins [2]. Gerður var samanburður á hönnunarstuðlum álags fyrir heimilis-
notkun í þremur gerðum íbúða, einbýlishúsum, raðhúsum og fjölbýlishúsum. Um er að
ræða tvö sett hönnunarstuðla, annars vegar stuðla að sænskri fyrirmynd, sem notaðir
hafa verið um árabil við hönnun dreifikerfisins, hins vegar stuðla sem reiknaðir hafa
verið út frá beinum álagsmælingum í lágspennukerfinu.
Athugunin var tvíþætt. Annars vegar var stuðst við hugsaðan prófunarstreng, sem líkist
dæmigerðum lágspennustreng að því er varðar fjölda úttaka, gerð leiðara og lengdir ein-
stakra strenghluta. Hins vegar voru til samanburðar reiknuð nokkur raunveruleg tilvik
úr lágspennukerfinu. Til þess voru valdir lágspennustrengir víða af höfuðborgar-
svæðinu, m.a. úr Grafarvogi, Breiðholti, Árbæjarhverfi, Fossvogshverfi, Kópavogi og
Garðabæ. Þessir lágspennustrengir voru einnig valdir með tilliti til þess að blöndun ein-
stakra áiagstegunda væri sem breytilegust. Reiknað var spennufall, straumstyrkur og
afltöp í strengjunum fyrir hvort stuðlasett fyrir sig og niðurstöður bornar saman.
Tækni- og vísindagreinar
2 9 3