Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2005, Blaðsíða 296

nær notendum þarf styttri ljósleiðara en gallinn er sá að setja þarf upp virkan búnað á
leiðinni milli símstöðvar og heimilis.
Þegar þetta er ritað er engin fjarskiptaþjónusta í boði sem ekki er hægt að flytja um kopar-
netið. Jafnframt er ólíklegt að almenningur sé tilbúinn að reiða af hendi þá fjármuni sem
þarf til ljósvæðingar á tímapunkti þegar engin aðkallandi þörf er fyrir svo afkastamiklar
tengingar. Það er hins vegar óumdeilt að slík þörf skapast á komandi árum. Því er skyn-
samlegt að ljósvæða ný hverfi strax við byggingu og halda áfram ljósvæðingu eldri hver-
fa þegar jarðframkvæmdir bjóðast af öðrum ástæðum. Með þessu móti geta Islendingar
notið kosta ljósneta fyrir brot af þeim kostnaði sem þarf tii hraðrar ljósvæðingar.
Tungutækni
Síminn hefur beitt sér fyrir nýtingu tungutækni á íslandi enda bíða þar stór verkefni sem
horfa til hagræðingar á mörgum sviðum þjóðlífsins. Tungutækni hefur verið innleidd á
flestum hinna stóru málsvæða í heiminum og er víða orðinn eðlilegur þáttur í þjónustu
fyrirtækja við viðskiptavini sína. Með tungutækni er hægt að gera ýmsa einfalda
afgreiðslu alsjálfvirka og þurfa viðskiptavinir ekki annað en símtal við tölvu til að fá
úrlausn mála sinna. Til þessa þarf þrjá meginþætti, talgreini (e.speech to text), þul (e. text
to speech) og úrvinnslukerfi. Viðskiptavinur talar við talgreininn sem breytir talinu í
tölvutæk boð. Unnið er úr boðunum í hugbúnaði sem hefur verið skrifaður til að veita
viðkomandi þjónustu og getur „talað" við viðskiptavininn gegnum þulinn. Hann getur
t.d. spurt hvort talgreinirinn hafi skilið orð hans rétt eða greint frá niðurstöðu þjónust-
unnar (t.d. að tekist hafi að fylla á frelsiskort GSM-síma).
íslenskur talgreinir hefur þegar verið smíðaður. Það var gert undir merkjum sam-
starfsverkefnisins Hjals. Þar voru á þriðja þúsund íslendingar fengnir til að lesa texta inn
á tölvu sem síðan var nýttur til að þjálfa hugbúnað talgreinisins. Nú stendur yfir verkefni
þar sem unnið er að smíði þular. Þetta er umfangsmikið verkefni sem búist er við að skili
framúrskarandi íslenskum þul. Verkefnið er byggt á tækni frá Nuance Communications
Inc. (áður Scansoft Inc.) og er unnið í samvinnu Símans, Hex Software, Háskóla íslands
og Nuance Communications. Menntamálaráðuneytið styrkir smíði þularins. Hægt er að
hlusta á enskan þul á heimasíðu Nuance [2]. Einnig er hægt að kynna sér betur
tungutækni og notkun hennar í fjarskiptum í [3j.
Heimanet - EuroHome
A heimilum er margvíslegur tæknibúnaður sem hingað til hefur unnið sjálfstætt án þess
að vera tengdur öðrum búnaði. Nú er sívaxandi þörf fyrir að tengja saman slíkan búnað
og myndast þannig fjarskiptanet inni á heimilum, heimanet [4]. Tenging þessara neta við
almenn net opnar leiðina að stafrænni tilveru heimilismanna. Meðal þjónustuþátta sem
unnt verður að veita eru:
• umönnun úr fjarlægð (e-Care)
• fjarkennsla (e-learning)
• skemmtun og fræðsla
• sjálfvirkni og fjargæsla í húskerfum og heimilistækjum (e-automation)
Unnið verður að öllum þessum þáttum í samevrópsku verkefni sem nefnt er EuroHome.
Verkefnið er hluti af rannsóknarsamstarfi sem nefnt er Celtic og er hluti Eureka-áætlun-
arinnar [5]. Eureka-verkefni eru fjármögnuð af þátttakendum og „rannsóknarráðum" í
heimalöndum þeirra. Rannís styður hinn íslenska þátt EuroHome. Markmið EuroHome
294) Árbók VFl/TFl 200 5