Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2010, Blaðsíða 95

arðar króna í árslok 2009. Sjóður og bankainnistæður hækkuðu um 44,5 milljarða króna
a árinu í 264 milljarða króna í árslok. Viðskiptakröfur voru 167,5 milljarðar í árslok og
lækkuðu um 12,6 milljarða króna frá fyrra ári. Þá lækkuðu útistandandi lánakröfur hins
°pinbera um 101 milljarð króna og voru 397 milljarðar króna í árslok.
Heildarskuldir liins opinbera námu 1.197 millj-
örðum króna í árslok 2009, eða 119,5% af
landsframleiðslu, og hækkuðu um 281 millj-
arð króna á árinu en þær voru 102,4% af
landsframleiðslu 2008. Erlendar lántökur
hækkuðu um 40 milljarða króna á árinu
2009, en þær voru um 405 milljarðar króna í
árslok, eða 27% af landsframleiðslu. Inn-
lendar lántökur námu 288 milljörðum króna
1 árslok og lækkuðu um 81 milljarð króna á
arinu. Af öðrum skuldum hins opinbera
hækkaði verðbréfaskuld þess um 316 millj-
arða króna á árinu og nam um 625 millj-
°rðum króna í árslok. Þá jukust viðskipta-
skuldir hins opinbera um 10 milljarða og
voru í árslok um 99 milljarðar króna.
Skuldir ríkissjóðs og sveitarfélaga sem hlutfall af VLF.
Heimild:Hagstofa íslands.
kiiein peningaleg eign hins opinbera, þ.e. peningalegar eignir umfram skuldir, var
neikvæð um 597 milljarða króna í árslok 2009, eða sem svarar 39,8% af landsframleiðslu.
Staðan versnaði um 212 milljarða króna milli ára eða um 14,1% af landsframleiðslu. Fara
Parf aftur til ársins 1998 til að finna lakari eignastöðu en á því ári var hrein peningaleg
eign hins opinbera neikvæð um 42,6% af landsframleiðslu. í árslok 2009 var hrein
Peningaleg eignastaða ríkissjóðs og almannatrygginga neikvæð um 34% af landsfram-
leiðslu, en hún var neikvæð um 21,9% af landsframleiðslu 2008 en aftur jákvæð um 2,4%
arið 2007. Hrein peningaleg eignastaða sveitarfélaga var neikvæð um 5,7% af landsfram-
leiðslu í árslok 2009 samanborið við 4,2% árið 2008 og 1,4% árið 2007. Rétt er að vekja
athygii á að Icesaveskuldbindingar eru ekki taldar með skuldum hins opinbera í árslok
2009 vegna óvissu um endanlegt uppgjör þeirra.
H,'ð opinbera og opinber fyrirtæki (e. public sector)
Eins og fram kom hér að framan nær hin hefðbundna skilgreining hins opinbera sam-
,væmt þjóðhagsreikningum einungis til þeirrar starfsemi sem fjármögnuð er með
ajagningu skatta en ekki með sölu á vöru og þjónustu á almennum markaði. í þessu felst
að atvinnustarfsemi á vegum hins opinbera, sem fjármögnuð er að mestu með sölu á
v°ru og þjónustu, er ekki talin til hins opinbera geira, heldur til fyrirtækjageira hag-
Eerfisins.
rá hagstjórnarlegu sjónarmiði er þó áhuga-
yert að skoða efnahagsleg áhrif hins opin-
oera geira í víðri merkingu, þ.e. hins opin-
öera og fyrirtækja þess. Fram kemur m.a. að
yeildartekjur hans hafi numið 60,8% af
andsframleiðslu 2009 og heildarútgjöld
°°/8%. Tekjuafkoma hans var neikvæð um
1,8% af landsframleiðslu 2009 á sama tíma
°8 tekjuafkoma hins opinbera í þrengri
’Perkingu var neikvæð um 9,9%. Lakari
l'kjuafkomu hins opinbera að meðtöldum
yrirtækjum Mynd sýnir hvernig tekju-
atkoma þessara aðila hefur þróast síðustu ár.
Tekjuafkoma opinberra aðila sem hlutfall af VLF.
Heimild: Hagstofa Islands.
9 3
Tækniannáll