Fréttatíminn - 23.12.2011, Blaðsíða 20
Prússneskur
uppruni
Árni Stefán Árnason á sér prússneskan
uppruna. Hann er fæddur 11. mars árið
1960, á afmælisdegi föður síns Árna
Gunnlaugssonar, lögmanns í Hafnarfirði,
en móðir hans er María Albertsdóttir.
Hún fæddist árið 1934 í Flötenstein í
Pommern í Prússlandi. María upplifði
miklar hörmungar í stríðinu og eftir það
í Þýskalandi og kom hingað til lands sem
flóttamaður fimmtán ára gömul, árið
1949, til þess að læra hjúkrun á Landa-
koti.
Árni Stefán er að skrásetja sögu móður
sinnar og þær skelfilegu aðstæður sem
hún bjó við. „Maður hreinlega tárast
við að hlusta á frásögnina, þetta var svo
ömurlegt,“ segir hann. „Þegar hinn þýski
afi minn, Albert Stolpmann, lést hröktu
Rússar alla 9 manna fjölskylduna burt og
tóku hús hennar í Flötenstein. Þaðan var
þeim sagt að taka lest. Fjölskyldan settist
fyrst að í Hamborg en flutti sig síðan til
Kölnar þar sem hún ílentist og býr enn.
Mamma var send 15 ára með skipi frá
Hamborg til Íslands til að læra hjúkrun.
Hér voru fyrir tvær frænkur hennar, Jós-
efssystur. Námið gekk eftir. Hún starfaði
á Landakoti í nokkur ár og á þeim tíma
kynntist hún föður mínum. Hér hefur
hún dvalið síðan og talar fullkomna ís-
lensku.
Hún gekk í gegnum gríðarlegar þreng-
ingar sem barn og horfði upp á ýmsar
hörmungar stríðsins, sá hermenn fremja
verknaði sem ekki eru hafandi eftir. Slíkt
lifir í minningu hennar og hafði slæm
sálarleg áhrif.
Hún upplifði mikla fátækt og var meðal
annars send tíu ára gömul fótgangandi
tíu kílómetra til að betla hálft brauð.
Þetta kemur fram enn í dag. Hún er
sérlega sparsöm, jafnvel þótt hún þurfi
það ekki í dag. Ekki er hægt að setja sig í
hennar spor.“
Árni Stefán segir móður sína þó minn-
ast þess með gleði og hafi gaman af að
rifja upp þegar hún gætti gæsa á bænum.
„Hún kallaði sig gæsamömmu og gekk
út á engi með allan gæsahópinn og gætti
hans daglangt. Í hvert sinn sem hún sér
gæsir þurfum við að stoppa. Hún hefur
sérstakt dálæti á þeim. Ég veit ekki hvort
þetta hefur haft áhrif á dýraáhuga minn.
Mínar fyrstu minningar tengjast afa,
Gunnlaugi Stefánssyni kaupmanni og
fjárbónda í Hafnarfirði, þar sem ég er að
umgangast lítil lömb. Þar komst ég mjög
ungur í snertingu við dýr. Hvenær áhug-
inn vaknaði beinlínis man ég ekki. Hann
hefur alltaf verið til staðar og aldrei meiri
en nú.“
Dýraáhuginn varð til þess að Árni
Stefán stofnaði gæludýraverslunina
Goggar og Trýni og rak hana í áratug,
frá árinu 1990 til aldamóta. Auk dýranna
áttu ljósmyndun og flug hug Árna Stef-
áns frá unglingsaldri. Hann lærði til flugs
samhliða menntaskólanámi og starfaði
sem flugkennari. „Til að ná tilskyldum
lágmarksflugtíma og til að öðlast at-
vinnuflugmanns- og flugkennaraskírteini
fór ég ásamt Jóni Magnúsi Sveinssyni,
nú flugstjóra hjá Icelandair, til Chicago
til að kaupa sex sæta flugvél. Við flugum
henni heim til Íslands en vorum líklega
yngstu og fyrstu íslensku flugmennirnir
– og með langminnstu reynsluna sem
hafa gert slíkt. Túrinn tók sjö daga frá
Chicago, til Nýfundnalands, Frobisher á
Baffinslandi og svo yfir Grænlandsjökul
yfir hluta Atlantshafs og heim.
Þetta var auðvitað tóm vitleysa. Þetta
var þó vel skipulagt en tómt rugl að gera
þetta. Foreldrum mínum leist afleitlega
á þetta. Þeir hafa sagt mér að þeim hafi
aldrei liðið eins illa á ævinni. Við vorum
klæddir í kafarabúninga og með hagla-
byssu í skottinu ef við færum niður og
mættum ísbirni. Ef ég ætti börn myndi
ég banna þeim að gera svona nokkuð í
dag. Að fljúga frá Baffinslandi yfir Græn-
land og heim þegar allra veðra er von
með svona litla reynslu er bara della.“
jonas@frettatiminn.is
hefur ennþá takmarkaðan skilning á þörfum hunda. Þeir eru
mjög næm dýr, tilfinningaverur sem þarf að sinna af ekki minni
umhyggju en umönnun lítilla barna. Þeir þurfa félagsskap, þurfa
að borða, það þarf að hreinsa þá og fara út með þá að ganga. Það
er allt of mikið af fólki sem heldur hunda en sinnir þeim með
ófullnægjandi hætti.“
Tók hund af eiganda
Ætli menn að fá sér dýr, til dæmis hund, þarf að skipuleggja það
fyrirfram. „Betra er að tveir hundar séu saman á heimili en einn.
Hundar og kettir eru félagsverur og geta verið lengur heima
tveir fremur en einn. Það er allt of mikið um að fólk fari snemma
að heiman og komi ekki fyrr en síðla dags og skilji dýr ein eftir.
Kettir þola þetta betur en hundar, þeir hafa yfirleitt útigang-
smöguleika, en hundar verða að dúsa inni. Ég skil hunda mína
aldrei lengur eina en fjóra tíma,“ segir Árni Stefán.
Hann lætur verkin tala í þessum efnum. Á liðnu sumri fékk
hann tilkynningu um illa meðferð á tík í Kópavogi. Hún hafði um
misseraskeið, meðal annars í vetrarhörkum, verið bundin úti í
stuttum taumi í allt að sextán tíma á sólarhring. Þess utan var
hún sett inn í bílskúr og fékk aldrei að koma inn á heimilið. Árni
Stefán kannaði málið hjá hundaeftirlitsmanninum í Hafnarfirði
og komst að því að þetta var rétt. „Opinberir aðilar sinna ekki
eftirlitsskyldu samkvæmt lögum. Þótt þeim berist tilkynningar
bregðast þeir ekki tafarlaust við. Það er afleitt ástand. Dýraníði
þarf að útrýma og dýraníðinga á að nafngreina. Það þarf að vekja
athygli á þessu og skapa umræðu þannig að það hafi fælniáhrif á
fólk. Dýraníðingar svelta dýrin, sinna þeim ekki og láta þau vera
afskiptalaus klukkustundum saman, eins og dæmi var um í Kópa-
vogi. Ég sagði eftirlitsmanninum að ég færi og næði í dýrið. Því
var ekki mótmælt. Svo fór að tíkin var fjarlægð af góðhjörtuðum
borgara og hefur það yndislegt í dag. Það veldur mér vonbrigðum
hvað dýraeftirlitsaðilar þekkja valdheimildir sínar illa og beita
þeim því ekki í þágu dýra sem farið er illa með.
En þar með er ekki öll sagan sögð. Fyrir um mánuði vildi vin-
kona mín sjá hvar þessi tík hefði verið numin á brott. Þegar við
komum þangað sá ég að þar var kominn annar hundur sem búa
mátti við sömu aðstæður. Ég bankaði upp á hjá eigandanum og
útskýrði fyrir honum alvarleika gjörða hans með vanrækslu hans
á hundum. Sagði honum jafnframt að ég myndi fylgja málinu fast
eftir ef hann léti ekki af þessu, að ég myndi kæra hann og líklegt
væri að hann fengi sakfellingu. Undir lokin spurði ég hann hvort
ég mætti eiga nýja hundinn hans sem fékk sömu meðferð og sá
fyrri, samkvæmt eftirlitsskýrslu Umhverfisstofnunar. Þar fékk
hann tveggja vikna frest til úrbóta án þess að bregðast við. Já, já,
sagði hann, hirtu hann bara, ég get fengið nóg af hundum. Ég er
því með þann hund. Maðurinn hefur vonandi látið sér segjast við
orð mín. Hann veit að minnsta kosti að grannt er fylgst með hon-
um og næsti hundur verður klárlega fjarlægður, eins þeir fyrri.
Dýraverndarsinnar eru búnir að nóg af dýraníðingum.“
Neyðarréttur dýra er fyrir hendi, að mati Árna, og honum ættu
borgarar að beita ef yfirvöld sinna því ekki. „Þessi mál eru ekki
í nógu góðum farvegi. Nýjasta dæmið er um hundinn á Þingeyri
sem bundinn var við felgur og hent í sjóinn – en nú virðist lögregl-
an vera að bregðast við og taka á þessum málum. Til þess er ríkur
vilji af hálfu embættis lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu.“
Sótt til mín með ráðgjöf
„Frá lokum síðasta árs hef ég verið mjög virkur í allri dýravernd-
unarumræðu hér á landi og oft til mín leitað varðandi lögfræðileg
álitaefni dýraverndar. Ég hef leitt starfshópinn Velferð búfjár hjá
Samtökum lífrænna neytenda en hann hefur átt mikla aðkomu að
nýju dýraverndarákvæði í frumvarpi að nýjum stjórnlögum. Þá
fór hluti hópsins nýlega austur til Hornafjarðar til að bjarga hrein-
dýrum í hremmingum. Alþingismenn hafa sótt til mín ráðgjöf og
upplýsingar vegna stöðu dýraverndarmála til að hafa vald á þeirri
umræðu sem mun fara í hönd vegna tillagna að nýjum dýravel-
ferðarlögum en ég tel þær á margan hátt gallaðar í lögfræðilegum
skilningi ásamt því að í þeim endurspeglast viss pólitísk spilling.
Núgildandi lög er mjög góð, þeim er hins vegar ekki fylgt.“
Árni Stefán hefur starfað á lögfræðistofu föður síns, Árna
Gunnlaugssonar í Hafnarfirði, en er enn ekki farinn að hafa
tekjur af lögfræðistörfum sínum í tengslum við dýr. Hann stefnir
þó að því að hefja rekstur eigin lögfræðistofu í byrjun komandi
árs. Dýrin hafa því eignast sinn lögfræðilega málsvara. „Ég hef
haft yfirdrifið að gera í tengslum við dýrin og sækist eftir því.
Stórefla þarf Dýraverndarsamband Íslands sem hefur sofið á
verðinum undanfarin ár. Þörfin er brýn – ég er rétt að byrja.“
Jónas Haraldsson
jonas@frettatiminn.is
Árni
Stefán
með afa
sínum,
Gunn-
laugi
Stefáns-
syni. Hjá
honum
kynntist
hann
dýrum
fyrst.
Náðu árangri með
Fréttatímanum
*Capacent nóvember 2011
**Capacent september 2011
Dreifing með Fréttatímanum er ávísun á
árangur - skilaboðin rata til sinna.
92,8% íbúa á höfuðborgarsvæðinu
segjast vita að Fréttatíminn berst á
heimilið *
65% blaðalesenda á höfuðborgar-
svæðinu lesa Fréttatímann í viku
hverri.**
20 viðtal Helgin 23.-25. desember 2011