Læknablaðið - 01.11.1939, Blaðsíða 14

134
LÆ K NAD LAÐ IÐ
helmingur, eöa 15 yngri en 16 ára,
Elsti sjúkl, var 73 ára gamall, en
sá yngsti 2 ára, 22 sjúkl. voru
yngri en 30 ára. ÞaS var jafnt af
körlum og konum, nefnilega 14 og
13. í 14 tilfellum var bólgan hægra
megin, en í 13 v. megin. Mygind
fann í flestum tilfellum affection-
ina v. megin, og ályktar aS þaS
sé af því, aS sin. front. og cell.
ethmoid. eru stærri v. megin og
þar af leiSandi auSveldara til
komplikationa í orbita þeim meg-
in. —
Upprunasjúkdómurinn viS or-
bitabólguna fanst oftast í cell. eth-
moid., sem í 22 tilf. af 27, þ. e. a.
s. 81%, voru afficeraSar. í 8 tilf.
var aSeins aS ræSa um bólgu í
cell. ethmoid. eingöngu, en í 14
tilfellum var þetta i sambandi viS
bólgur i öSrum nefafholum, í 4
tilfellum i sambandi viS sin. max.,
í 4 tilfellum i sambandi viS sin.
front. og í 6 tilfellum í sambandi
viS sin. fromt og sin. max. í 15
tilfellum, þ. e. a. s. 56%, var sin.
front. afficeraSur og af því var í
5 tilfellum aS ræSa um affection
í sin. front. eingöngu. í 10 tilfell-
um — 37% —- var sin. max. affi-
ceraSur; í engu tilfelli um aS ræSa
affection í sin. max. eingöngu. ÞaS
voru 13 tilfelli af isoleruSutn bólg-
um, þ. e. a. s. aSeins ein af nefaf-
holunum var sjúk, en hjá 14 sjúkl.
voru bólgur i fleiri nefafholum i
senn. í 2 tilfellum fundust breyt-
ingar í sin. spheniod. i sambandi
viS bólgur í öSrum nefafholum.
Þetta var diagnostiseraS viS sek-
tion.
Þar sem breytingar fundust
bæSi í sin. front. og cell. ethm.,
sást venjulega aS cell. ethm. voru
mest afficeraSar (patologiskar
breytingar meiri en í sin. front.),
og bendir þaS til þess, aS primæra
affectionin sé hér, en ekki í sin.
front. Orbital affectionin var líka
greinilega komin héSan (perforer-
aS frá cell. ethm. en ekki frá sin.
front.).
ÞaS þykir ef til vill undarlegt,
aS þaS skuli i flestum tilfellum
vera akutir ethmoiditar, sem valda
orbitalkomplikationum (því oftast
er um akutar orbitalkomplikatonir
aS ræSa), sérstaklega þegar aS er
gætt, aS akutir ethmoiditar eru litt
áberandi og sjaldan diagnostiser-
aSir. En þess ber aS gæta. aS
akutar bólgur i cell. ethmoid. eru
áreiSanlega miklu algengari en
verSur diagnostiseraS.
Eins og fyr er getiS eru flestir
sjúklingar börn og unglingar. Hjá
þeim eru katarrhar í nefi og hálsi
algengir, einnig Ijólgur í nefafhol-
um og þá algengast í cell. ethm.,
því sin. max. er lítt þroskaSur og
sin. front. vantar til 5—6 ára ald-
urs. í þessu sambandi vil eg minn-
ast á aS Mygind hefir bent á aS
akutar orbitabólgur og akutir
osteomyelitar er algengast aS finna
i sama aldursflokki. Hann hefir
komiS meS þá theoriu, aS ef til
vill gæti infektionen borist haema-
togent til orbita, og gæti á þaS bent
þau tilf. þar sem breyt. í orbita
eru miklu meiri en í nefafholum.
Vill hann þá halda því fram, aS
ef til vill séu breytingarnar stund-
um primærar í beinum (ídiopat.
ostit. eSa periostit.) og aS bólgan
í nefafholum sé secundær. Þetta er
samhljóma þeirri gömlu theori,
aS affectionin væri primær í or-
bita, en aS nefafholubólgan væri
secundær. Blomke bendir líka á aS
hjá börnum á fyrstu mánuSum
geti fundist akutar bólgur í and-
litsbeinum meS greinilegum ein-
kennum upp á komplikationir i or-
bita (exoft., chemosis, oedem í
augnholum). Vegna þess hve nef-
iS sé lítiS sé erfitt aS finna pato-
logiskar breytingar hér. Endar
venjulega letalt, eftir aS fistlar