Læknablaðið : fylgirit - 01.08.1981, Blaðsíða 69
67
þar sem teiknuð eru hnit 5 lyfjanna, þ.e.
þess mest virka og þess minnst virka, auk
þriggja sem liggja þar á milli.
Ef skammtastærð er ákvörðuð með ti'lliti
til bindigetu þarf jafnframt að hafa í huga
verðmismun. Af töflu 2 má sjá að mixt.
magnesii hydroxidi er ódýrasta lyfið en
það lyf er ekki nothæft eitt sér í antacida-
meðferð vegna hægðaörvandi áhrifa. Mið-
að við verð fyrir hvern ml eru erlendu sér-
lyfin dýrust, en þess ber þó að gæta, að
þau eru afgreidd í minnstu umbúðastærð-
unum. Ef hins vegar er litið á aftasta dálk-
inn, kemur fram rúmlega fjórfaldur verð-
munur miðað við bindigetu og reynist
Novalucol hagkvæmasta lyfið. Þar á eftir
koma þrjú íslensk lyf sem eru dýrari, en
munur þó ekki verulegur. Rétt er að benda
á, að munur á mestu og minnstu bindi-
hæfni lyfja prófaðra hér, er ekki eins
mikill og í öðrum rannsóknum, né heldur
er verðmismunur eins áberandi.0 11 12
Ljóst er að kliniskar prófanir síðustu
ára hafa ekki gefið endanlegar niðurstöður
um, hver sé heppilegasta notkun antacida
í meðferð ulcus pepticum, né heldur hvort
sú meðferð sé betri en önnur lyfjameðferð.
í rannsókn Peterson á notkun antacida í
stórum skömmtum til meðferðar sjúklinga
með ulcus duodeni næst viðunandi árang-
ur, en þar með er ekki sannað, að svo stórir
skammtar séu nauðsynlegir, enda kemur
fram í rannsókn Lam á meðferð sama
sjúkdóms hjá kínverskum sjúklingum í
Hong Kong svipaður árangur með miklu
minni skömmtum.3 Vegna þessa er erfitt
að setja upp heildarreikningsdæmi um
kostnað við lyfjameðferð ulcus pepticum.
Af töflu 3 má þó fá hugmynd um kostnað
við sex vikna meðferð með stærstu
skömmtum eftir ráðleggingu Fordtran sem
meðferð við ulcus duodeni og með minni
skömmtum, sem gera má ráð fyrir að
margir læknar myndu velja í meðferð sára
hjá sjúklingum með lága eða eðlilega sýru-
framleiðslu.
Enda þótt antacidameðferð hafi verið
mikið beitt í meðferð ulcus pepticum, hefir
það þó sjaldnast verið notað sem eina lyfið.
í nokkra áratugi var algengt að nota anta-
cida ásamt anticholinergica. Á síðustu ár-
um hefir Cimetidine verið notað í vaxandi
mæli ásamt eða í stað antacida. í nokkrum
nýlegum rannsóknum má sjá samanburð á
árangri Cimetidinmeðferðar og antacid-
meðferðar1314 og ennfremur Cimetidin-
meðferð borin saman við meðferð með
antacida ásamt anticholinergica.15 Eftir
þessum rannsóknum að dæma, virðist svip-
aður árangur af lyfjameðferð á þrjá mis-
munandi vegu.
Þegar kostnaður við Cimetidinmeðferð í
sex vikur (tafla 4) er borinn saman við
antacidameðferð (tafla 3) og notaður
stærri antacida-skammturinn sem líklegt
er að samsvari betur Cimetidinmeðferð,
yrði kostnaðarmunur ekki verulegur. Enn-
fremur má sjá að meðferð með antacida
ásamt anticholinergica er hagkvæm og
vekur þá spurningu hvort ástæða sé til að
hverfa aftur að þeirri meðferð.
Vegna hratt vaxandi kostnaðar við heil-
brigðisþjónustu, er eðlilegt að tekið sé tillit
til kostnaðar þegar valið er milli lyfja sem
gefa sambærilegan árangur. Útreikningar
okkar gætu verið til leiðbeiningar um það,
hvort nota skuli antacida eða aðra lyfja-
meðferð við ulcus en þó aðallega um val
milli tegunda af antacida. Bindigeta og
verðsamanburður er þó engan veginn ein-
hlít og kemur margt annað til álita. Sér-
staklega þarf að hafa í huga fylgikvilla við
meðferðina, hægðastoppandi eða hægða-
leysandi áhrif, áhrif magnesium ef gefa
þarf stóra skammta, binding lyfja og fos-
fata af aluminium samböndum, natrium-
innihald ef um hjartasjúklinga er að ræða,
bragð lyfsins og vilja sjúklinga til að taka
lyfið á réttan hátt. Hvað síðasta atriðið
varðar er til dæmis vafasamt hvort sjúk-
lingur í meðferð utan sjúkrahúss muni
TABLE 4. Cost of therapy with cimetidin
(tagamet) and a combination of an antacid and
an anticliolinergic._________________________________
Dose/day Six weeks cost of therapy I.kr.
Tag-amet
tabl. 200 mg 200 mgT.I.D.
and 400 mg 80.153.-
before sleep
Egazil dur. 0.2 mg and 0.6 mg B.I.D. 13.664.
Novalucol forte 15 ml x 7 32.928. -
Total 46.592,-