Reykjavík - 07.12.2013, Blaðsíða 16

16 7. DESEMBER 2013
Fólk með ólíkan bakgrunn eykur
fjölbreytni í bókmenntum
Reykjavíkurborg titlar sig sem bókmenntaborg og hefur áhersla verið lögð á að auka lestur barna. En forsenda þess að börn fái tækifæri til að lesa og njóta bókmennta er sú að barnabókaútgáfa í landinu
sé blómleg og að út komi vandaðar bækur á íslensku. Einn afkastamesti
barnabókahöfundur landsins er Huginn Þór Grétarsson, en hann er einnig
í forsvari fyrir útgáfufyrirtækið Óðinsauga sem er nú leiðandi í útgáfu á
íslensku efni fyrir börn- og unglinga.
Það er komið fram yfir kvöldmat þegar
ég renni upp að húsinu. Huginn Þór
kemur til dyra og prinsessan hún
Ísabella smeygir sér fram hjá pabba
sínum til að sjá hver var að koma. Pr-
insessan er jafnforvitin og ég. Hún vill
vita allt um mig, en ég vil vita allt um
pabba hennar, Huginn Þór.
Þegar prinsessan er búin að svala
forvitni sinni spyr ég Huginn Þór hvað
hafi orðið til þess að hann fór út í bóka-
útgáfu og valdi að skrifa bókmenntir
fyrir börn?
„Ég hef alltaf verið mikið fyrir að búa
til eitthvað, með óstjórnlega sköpunar-
gleði. Til dæmis gerði ég heimatilbúna
bók fyrir litla bróður minn þegar ég var
unglingur og skrifaði nokkrar sögur og
ljóð á þeim tíma. Áfram hélt ég upp-
teknum hætti og skrifaði mestmegnis
mér sjálfum til yndis næstu árin. Þegar
ég starfaði hjá prentsmiðjunni Odda
sem markaðsstjóri kynnist ég fram-
leiðslu bóka og hafði þá um nokkurt
skeið unnið að tveimur verkum, skáld-
sögu og ferðasögu. Þannig að úr varð
að ég gaf út mína fyrstu bók árið 2006
sem var ferðasaga sem segir frá dvöl
minni í Suður-Ameríku.“
Þá segir Huginn að í framhaldi af
þessu hafi hann farið að draga fram
gömul handrit að barnabókum og
fullvinna þau. Strax árið 2008 gaf hann
út, hvorki meira né minna en fimm
barnabækur. Eina af þessum bókum
hafði Huginn Þór skrifað rúmlega tíu
árum áður. Eftir það var ekki aftur
snúið, hann var kominn á skrið og
hefur verið að síðan. Eftir smá vanga-
veltur bætir Huginn því við að útgefnar
bækur eftir hann séu orðnar vel á þriðja
tug talsins og fleiri væntanlegar.
Fékkstu einhverja ráðgjöf eða kennslu
við skrifin eða ertu sjálfmenntaður á
þessu sviði? spyr ég hann og virði fyrir
mér skemmtilegu myndirnar úr barna-
bókunum sem prýða veggina í holinu.
„Ég nýtti mér samskiptavettvang á
netinu sem heitir Rithringur.is. Þar
eru ótal rithöfundar, bæði útgefnir og
óútgefnir sem gefa hverjum öðrum
endurgjöf á efnið sem verið er að vinna.
Það er margt sem höfundar geta
byggt á þegar kemur að skrifum. Það
mikilvægasta er sennilega lífsreynsla.
Svo er það líka menntun. En þó alls
ekki eingöngu íslensku- og bók-
menntafræði. Það væri of einhæft að
mínu mati. Fólk með ólíkan bakgrunn
eykur fjölbreytni í bókmenntum. Ég
er viðskiptafræðingur að mennt, en
ég legg mesta áherslu á uppfræðslu
og að vekja börn til umhugsunar í
mínum skrifum. Að skapa umræðu um
ákveðin málefni sem skipta börn máli.
Síðan reynir maður að styrkja góð gildi
á sama tíma, án þess þó að þröngva
þeim upp á nokkurt barn. En kannski
það mikilvægasta burt séð frá þessu,
er að bækurnar séu skemmtilegar. „
Í stuttu máli, hverskonar efni kemur
út á vegum Óðinsauga? Spyr ég og renni
yfir litríku barnabækurnar sem fylla
út í hillurnar.
„Við í útgáfunni höfum verið að
sækja efnivið til íslensku þjóðsagn-
anna. Búkolla kom út í nýrri útgáfu
með skemmtilegum vatnslitamyndum.
Bækur með boðskap, ein bók tekur á
myrkfælni barna, önnur tekur á ein-
elti o. s. frv. og bækur sem hafa upp-
fræðslugildi. Kenna þeim um líkama
þeirra og fleira í þeim dúr. Síðan eru
bækur með meiri texta til að þjálfa
lestur og þá er höfuðáherslan á að
bækurnar séu skemmtilegar.
Og grín, það má ekki gleyma því.
Sumir krakkar eru tvístígandi þegar
kemur að lestri og ég reyni líka að skrifa
bækur sem eru gamansamar, geri gys
að ýmsu sem börnin þekkja og reyni að
fá þau til að hlæja. Það eykur líkurnar
á því að þau nenni að lesa sem aftur
eykur færni þeirra. Þá geta þau notið
fjölbreyttari bókmennta.
Bara síðast í dag var ég í símanum
og ræddi við bókasafnsvörð sem sagði
að hún reyndi ávallt að kaupa margar
bækur eftir þennan „Huginn Þór“, því
bækurnar hans væru svo skemmtilegar.
Ég gleymdi greinilega að kynna mig en
fannst gaman að heyra það sem ég hef
séð undanfarin ár, að börn njóta þess
að lesa bækurnar. Þær eru litríkar og
efnið gamansamt. Þannig legg ég mitt
að mörkum til að auka lestur barna.“
segir Huginn Þór kíminn og bætir við:
„Við gáfum út um 25 verk í fyrra en
við verðum með 35 verk í ár.“
Getur þú sagt okkur aðeins frá bók-
unum sem koma út eftir þig í ár?
„Ég er enn að dunda mér við að
skrifa um jólasveinana. Það kemur
út bók um hann Kertasníki, sem er
fingralangur karlanginn, og honum
verður á að setja logandi kerti inn á
sig. Þá fuðra fötin upp og sveinninn
stendur á nærbrókunum og á eftir að
fara með dót í skóinn. Hann bjargar
sér nú og allt endar vel. En ég er mikið
í þjóðlegum ævintýrum í ár, endursegi
Gilitrutt og gef út glænýtt ævintýri
sem nefnist Fiðrildavængir. Þar kemur
við sögu tröllskessa og náttúrutöfrar.
Í bókinni Fiðrildavængir kem ég inn
á mikilvægi hjálpsemi og að koma
vel fram við fólk og dýr.“ segir rit-
höfundurinn og ég finn vel að skrifin
eru mikil ástríða hjá honum.
Hvernig sérðu framtíðina fyrir þér?
„Það er vissulega draumur að
geta gefið út 35 barnabækur á ári
líkt og þetta árið, bæði innlent efni
og þýddar bókmenntir. En íslenskar
barnabækur eiga undir högg að
sækja í samkeppni við ódýrt erlent
efni. Íslenskir barnabókahöfundar
hafa ekki staðið jafnfætis öðrum rit-
höfundum hérlendis þegar kemur
að úthlutunum listamannalauna og
bókmenntasjóðir hérlendis virðast
einnig líta barnabókmenntir öðrum
augum en skáldsögur og annað efni
ætlað fullorðnum. Þetta er vissulega
alvarlegt mál og óskiljanlegt því það
er alveg klárt mál að mikilvægustu
bókmenntir þjóðarinnar eru þær sem
kenna börnum að njóta lesturs. Án
góðra barnabókmennta er hætt við því
að börn alist upp við aðra afþreyingu
og hafi lítinn áhuga á bókmenntum
á fullorðinsárum.“ segir Huginn Þór
ákveðinn og heldur áfram:
„Óðinsauga útgáfa mun áfram
leggja áherslu á barnabókaútgáfu, en
útgáfan hefur einnig undanfarin ár
gefið út skáldsögur fyrir fullorðna og
það er að vænta fleiri nýjunga í ár.
Meðal annars gefum við út bókina
Heilsudrykkir Hildar, þar sem við
reynum að fá landann til að njóta
hollra drykkja og huga að heilsunni.
Við lítum á það sem skyldu okkar
að gefa nýjum efnilegum höfundum
tækifæri til að koma góðu efni á fram-
færi og ýta undir grósku í þessum
geira. Það stefnir í að íslenskir höf-
undar hjá útgáfunni verði orðnir 20
talsins í lok árs 2013. „
Viðtalið verður ekki lengra því að
Ísabella er orðin þreytt og bíður eftir
rithöfundinum föður sínum með bók í
hönd til að lesa fyrir svefninn. Ég kveð
Huginn Þór og fæ að skyggnast örlítið
meira inn í framtíðina á leiðinni út
þegar hann sýnir mér nokkrar af þeim
bókum sem hann og aðrir höfundar
eru að vinna að hjá útgáfunni. Það
er óhætt að segja að börnin okkar
geti hlakkað til komandi missera. En
einfaldast er fyrir lesendur að fylgjast
með útgefnu efni á www. facebook.
com/ odinsauga og á vefsíðu útgáf-
unnar www. odinsauga. com.
Sirrý Sigurðardóttir
Er bíllinn þinn klár
fyrir veturinn?
Rain-X býður upp á fullkomna yfirborðsvörn
Rain-X verndar bílinn, eykur útsýni og öryggi
Hreinn bíll eyðir allt að 7% minna eldsneyti
Löður leggur mikið upp úr umhverfisþættinum og
bíður upp á umhverfisvænann þvott.
Við erum á sex stöðum á höfuðborgarsvæðinu
www.lodur.is
Löður kynnir