Þjóðlíf - 01.02.1988, Blaðsíða 48
NEYTENDUR
Hve margar mínútur verkamaöur (sem hefur meöaltímalaun) er
að vinna fyrir eftirtöldum vörutegundum:
1920 ’50 ’60 ’70 ’78 ’83 ’87 ’88
Ný ýsa 1 kg 10 7 8 22 27 36 39 42
Súpukj. 91 72 51 105 90 120 110 128
Mjólk 1 1 41 12 7 11 11 16 15 16
Kaffi 1 kg 162 180 110 134 197 108 130 123
Kartöflur 5 10 4 16 10 14 21 20
Bensín 1 1 ? 8 9 9 14 23 11 11
Samtals: 309 289 189 297 349 317 326 340
(f. utan
bensín)
Athyglisvert er hvað ýsan hefur stighækk-
að í gegnum árin og hefur aldrei verið dýrari
en nú. Þetta er kannski umhugsunarefni fyrir
heilbrigðisyfirvöld sem eru sífellt að kenna
okkur að neyta hollari fæðu. í>au gætu jafn-
vel þrýst á forráðamenn fiskmarkaðarins að
lækka verðið þannig að það bitni ekki á laun-
um sjómanna eða fiskverkunarfólks.
Kjötið sveiflast upp og niður og er jafndýrt
nú og 1970. Mjólkin hefur nokkurn veginn
staðið í stað síðan 1950, ef ’60 er undanskilið.
Árið 1920 er hún mjög dýr og sýnir taflan ef
til vill hvílík lúxusvara hún hefur verið. Kaff-
ið sveiflast til og frá, hið sama má segja um
kartöflurnar. Bensínið aftur á móti er orðið
mjög lágt og er nokkurn veginn komið niður
að verðlaginu árin fyrir orkukreppuna fyrir
15 árum þegar það hækkaði upp úr öllu valdi.
í fljótu bragði virðist árið 1960 vera hag-
stæðast þegar þessar tölur hafa verið reikn-
aðar. Árið 1978 er aftur á móti áberandi
verst, enda verðbólga í miklum uppgangi.
Að auki var þetta rétt áður en söluskattur á
matvælum var lagður niður. Samkvæmt
þessu má álykta að þegar hart er í ári hjá
verkafólki virðist verðbólgan aukast. þ.e.
harðæri leiðiraf sér verðbólgu, enekki öfugt
eins og atvinnurekendur vilja halda fram.
Hærri laun verkafólks eiga sem sagt ekkert
skylt við verðbólgu.
Þegar litið er til dagsins í dag má sjá að við
erum ef til vill á leið í sömu súpuna aftur. Við
erum að nálgast árið ’78, en eins og áður er
getið hefur Þjóðhagsstofnun spáð erfiðari
tímum framundan. Við erum enn verr sett en
í nóv. ’83 eftir kjaraskerðinguna miklu, en
mánuðina á undan höfðu kjör verkafólks
rýrnað um 30%.
Þetta er aðeins leikur að nokkrum tölum,
en þær sýna svo sannarlega að verð á helstu
nauðsynjavörum • hefur hækkað töluvert
undanfarin ár. Það er kannski stefna núver-
andi stjórnar að leyfa óheftan innflutning á
fiski og landbúnaðarvörum. Þannig fyrir-
komulag virðist samkvæmt nýjustu útreikn-
ingum vera hagstæðara fyrir neytendur, en
það gæti stefnt íslensku atvinnulífi í hættu.
Adolf H. Petersen
Fiskbúð í Vesturbænum frá um 1960.
(Myndir: Ljósmyndasafnið og Björn
Haraldsson).
Veislusalir
Veislu- og fundaþjónustan
Höfum veislusali fyrir hverskonar
samkvæmi og mannfagnadi.
Fullkomin þjónusta og veitingar.
Vinsamlega pantið tímanlega fyrir veturinn.
RISIÐ Veislusalur
Hverfísgötu 105
sítnar: 20024 - 10024 — 29670.
48