Þjóðlíf - 01.12.1990, Síða 62

MENNING
„NU VERÐA MENN AÐ TAKA
SJÁLFIR Á EIGIN MÁLUM"
— Viðtal við Siegfried Thiele rektor Tónlistarháskólans í Leipzig um tónlist og
ástandið austanmegin fyrir og eftir sameiningu Pýskalands
— Það tekur langan tíma að hreinsa
mengun andrúmsloftsins. En verri er þó
hin andlega mengun, segir Siegfried
Thiele tónskáld og rektor frá Austur-
Þýskalandi.
ýlega frumflutti Dómkórinn í
Reykjavík verk eftir Siegfried
Thiele, rektor Tónlistarháskólans í Leip-
zig í Þýskalandi. Hann kom hingað til
lands við það tækifæri og stjórnaði kórn-
um. Þjóðlíf náði þá tali af honum og barst
verkið fyrst í tal en það var samið á tíð-
indamiklum haustdögum ársins 1989.
„Ég hófst handa við „Multum facit, qui
multum diligit“ (Sá gerir mikið sem elskar
mikið) í október árið 1989 og lauk því í
desember. Tveimur árum áður hafði Mar-
teinn H. Friðriksson stjórnandi Dóm-
kórsins haft samband við mig og pantað
kórverk hjá mér. Sumarið 1989 kom hann
með kórinn til Leipzig og fór ég á tónleika
hans í Tómasarkirkjunni. Þar heyrði ég
hvernig kórinn hljómaði og hafði það í
huga við samningu verksins. En mig vant-
„Allir tóku þátt í
mótmælunum. Allir voru
svo einbeittir, alvarlegir,
agaðir, jafnvel
innblásnir, en samt voru
mótmælin ætíð
friðsamleg. Það
brotnaði ekki ein
einasta rúða í öllum
látunum..."
PÉTUR MÁR ÓLAFSSON
aði texta. Ég leitaði lengi í Davíðssálmum
Biblíunnar en fann ekkert sem ég var
ánægður með. Kvöld eitt, eftir miklar
mótmælaaðgerðir í Leipzig, settist ég nið-
ur með bókina Breytni eftir Kristi eftir
þýskan munk, Tómas a Kempis (1380-
1471), en það er ein frægasta bók 15. aldar.
Hún var lesin út um alla Evrópu og í mikl-
um hávegum höfð hjá kaþólsku kirkjunni.
Þar fann ég kafla sem snart mig djúpt á
þessum umrótstímum, — í honum birtist
mikill friðarboðskapur.“
Hvernig verkuðu mótmælin á þig, —
varstu hræddur um að þau yrðu brotin á
bak aftur og allt félli í sama far?
„Ég fagnaði mótmælunum en var um
leið kvíðinn. I upphafi vissi enginn
hvernig þetta færi. Það gat brugðið til
beggja vona. í fyrstu voru einu kröfurnar
að öðlast prent- og skoðanafrelsi og losna
undan valdi flokks og Stasi. Seinna voru
settar fram aðrar kröfur. Þegar múrinn
féll vildu menn einnig öðlast hlutdeild í
þeim efnislegu gæðum sem ríktu vestan
megin. Ur því sem komið var urðu vald-
hafarnir að fella Berlínarmúrinn, það var
ekki hægt að stöðva fólksflóttann sem þá
var hafinn gegnum sendiráð Vestur-
Þýskalands í Austur-Evrópu. En enginn
gerði sér grein fyrir því að Þýskaland sam-
einaðist svo skjótt sem raun varð á. Þetta
voru einstakir tímar. Allir tóku þátt í mót-
mælunum. Allir voru svo einbeittir, alvar-
legir, agaðir, jafnvel innblásnir, en samt
voru mótmælin ætíð friðsamleg. Það
brotnaði ekki ein einasta rúða í öllum lát-
unum. Lögreglan var algjörlega hjálpar-
laus. Það var ný staða fyrir mótmælendur,
þeir fundu styrk sinn og óx ásmegin.
Þegar Stasi hafði beðið ósigur hvarf óttinn
við að allt yrði eins og áður.“
Við ræðum um stund hvernig bylgjan
flæddi yfir Austur-Evrópu árið 1989 og
hversu óvænt þetta hafi verið. Síðan vík ég
talinu að honum sjálfum.
„Ég fæddist í Chemnitz árið 1934. Borg-
in var síðar skírð Karl Marx Stadt en hefur
nú hlotið sitt fyrra nafn. Ég lauk prófi frá
Tónlistarháskólanum í Leipzig árið 1958,
hóf kennslu þar fjórum árum síðar og varð
prófessor í tónsmíðum við skólann árið
1984. í ár var ég síðan kjörinn rektor skól-
ans.“
Var fyrri rektor rekinn? Þurfti nýjan
rektor við nýjar aðstæður?
„Fyrirrennari minn var félagi í Komm-
únistaflokknum. Tímabil hans var á enda
runnið, hann mátti vera eitt kjörtímabil í
viðbót en ákvað að draga sig í hlé. Þá var
ákveðið að kjósa í þetta embætti. Það
höfðu að vísu alltaf verið kosningar en í
raun var það flokkurinn sem réð því hver
fékk embættið. Þegar farið var þess á leit
við mig að ég byði mig fram ákvað ég eftir
„Allir erfiöleikar
vestursins lenda á
okkur með auknum
þunga. Glæpum hefur
fjölgað mikið, t.d.
bankaránum sem áður
voru óþekkt. Nú fara
fótboltabullur um borgir
og leggja heilu göturnar
í rúst. Aður var ekkert
atvinnuleysi, hverjum
og einum var útveguð
vinna en nú hefur þetta
breyst..."
62 ÞJÓÐLÍF