Læknablaðið : fylgirit - 01.12.2002, Blaðsíða 40

■ ÁGRIP ERINDA / XI. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
Aspergillus. Upplýsingar um lestrarupphaf, innraðir og lestrarlok
eru notaðar til að útbúa ólígónúkleotíð vísa sem síðan eru notaðir
til að magna upp skaraða búta án innraða. Þessum DNA bútum er
blandað við opna genaferju og blöndunni er komið inn í liþíum ase-
tat meðhöndlaða gersveppi. Öflugt endurröðunarkerfi gersvepps-
ins splæsir síðan lesröðina saman í tjáningarferjunni. Að lokum er
skoðað hvort afurð hins snyrta og ferjaða gens myndar fjölketíð
synþasa ensím og hvort það hvatar myndun samsvarandi fjölketíðs.
Niðurstiiður ug ályktanir: Staðfest hefur verið að skaraðir DNA
bútar geta endurraðast inn í tjáningarferju í gersveppum. Ekkert
virðist því til fyrirstöðu að þessi tækni verði notuð til að flytja starf-
hæf gen eða lesraðir úr ýmsum heilkjörnungum í gersveppinn
Saccharomyces cerevisae. Einnig verður greint frá niðurstöðum
mælinga á fjölketíð afurðum hinna ferjuðu gena.
E 54 Umritunarvirkni Mitf stjórnast af samskiptum þess
og stjórnþáttanna p300 og p66
Alexander Schepskyi, Gunnar J. Gunnarssoni.2, Jón H. Hallssoni, Sigríöur
Valgeirsdóttir2, Eiríkur Steingrímssonl.2
tLífefna- og sameindalíffræðistofa læknadeildar HÍ, 2Urður, Verðandi, Skuld
alexansc@hi.is
Inngangur: Microphthalmia (Mitf) próteinið telst til fjölskyldu
basic-helix-loop helix-Leucine Zipper (bHLH-Zip) umritunarþátta.
Mitf er mikilvægt fyrir þroskun ýmissa frumugerða. Til að auka
skilning á virkni Mitf próteinsins höfum við notað tvfblendingskerfi
í gersvepp til að einangra samstarfsþætti þess. Meðal þeirra þátta
sem voru einangraðir var p66 próteinið en það er hluti MeCPl
histone deacetylasa/DNA metýlasa próteinflókans. Hér eru hlut-
verk samskipta Mitf og p66 greind nánar.
Efniviður og aðferðir: Fyrst var p66 cDNA í fullri lengd einangrað
úr músa- cDNA safni og tjáningarmunslur p66 skoðað með North-
ern blot. Staðsetning p66 og Mitf frumunnar var skoðuð með því að
transfectera p66-GFP og Mitf-dsRED próteinum inn í 293T frum-
ur. Samskipti próteinanna voru staðfest með co-immunoprecipita-
tion á c-myc-p66 og Mitf úr 293T frumum. Ahrif p66 á umritunar-
virkni Mitf voru skoðuð með co-transfection tilraunum.
Niðurstöður: Athugun á amínósýruröð p66 próteinsins sýndi að
það er GATA-zinc-finger prótein sem á sér samsvörun í manni,
Drosophila, Xenopus og C. elegans. p66 genið er tjáð víða bæði í
heilbrigðum vef og í æxlum, eins og við var að búast með deacetýl-
asa flóka. Tjáning p66-GFP og Mitf-dsRED samrunapróteinanna
sýndi að þau voru bæði staðsett í kjarna 293T frumnanna. Þar að
auki féllu c-myc-p66 og Mitf saman út í co-immunoprecipitation úr
293T frumum. Umritunarvirkni Mitf minnkar ef því er co-trans-
fected með p66 og reporter construcli.
Alyktarnir: Við sýnum hér fram á samskipti milli p66 og Mitf í
kjarnanum og að þessi samskipti draga úr umritunarvirkni Mitf.
Áður hefur verið sýnt að Mitf a samskipti við p300 próteinið og
veldur það aukinni umritunarvirkni. Þar sem p66 er hluti af deace-
týlasaflóka er hugsanlegt að p66 taki þátt í stjórnun Mitf með ace-
týleringu.
E 55 Úrfelling í CHEK2 geninu og tengsl við
brjóstakrabbamein
Steinunn Thorlaciusi, Porvaldur Jónsson2.3
lUrður, Verðandi, Skuld, ^Landspítali háskólasjúkrahús, 31æknadeild HÍ
steinunn@uvs.is
Inngangur: Stökkbreytingar í BRCAl og BRCA2 genunum út-
skýra hluta af ættlægum brjóstakrabbameinum. Stökkbreytingar í
CHEK2 geninu á litningi 22ql2.1 finnast í einstaklingum með Li-
Fraumeni heilkennið (LFS). Krabbameinsáhætta er mikil í einstak-
lingum með LFS, þar á meðal krabbamein í brjósti. CHEK2 genið
kóðar fyrir próteinkínasa sem virkjast við DNA skemmdir og
stöðvar frumuskiptingar á meðan gert er við erfðaefnið.
Nýleg rannsókn hefur sýnt fram á að tíðni úrfellingarinnar
CHEK2*1100delC er hærri meðal brjóstakrabbameinssjúklinga en
viðmiða og hefur verið áætlað að áhætta arfbera á brjóstakrabba-
meini sé tvöföld. Tilgangur þessarar rannsóknar var að kanna tíðni
CHEK2U lOOdelC breytingarinnar meðal íslenskra brjóstakrabba-
meinssjúklinga og heilbrigðra viðmiða.
Efniviður og aðferðir: DNA var einangrað úr blóði 846 einstaklinga
sem greinst hafa með brjóstakrabbamein og 658 viðmiða. Skimað
var fyrir CHEK2*1100C með PCR og DHPLC tækni, sem gerir
kleift að aðskilja DNA búta eftir stærð og lögun. Stökkbreytingar
voru staðfestar með raðgreiningu. Einnig var skimað fyrir þekktum
stökkbreytingum í BRCAI og BRCA2. Skimun fyrir BRCAl
G5193A breytingunni var gerð með DHPLC en BRCA2 999del5
stökkbreytigreining var gerð með PCR og rafdrætti.
Niðurstöður: Niðurstöður fengust fyrir 817 sjúklinga og 629 viðmið.
CHEK2*1100C úrfellingin fannst í þremur sjúklingum og einu heil-
brigðu viðmiði. Enginn þessara einstaklinga reyndist hafa stökk-
breytingu í BRCAl eða BRCA2.
Ályktanir: CHEK2* 1100C úrfellingin finnst hjá íslenskum brjósta-
krabbameinssjúklingum en er mjög sjaldgæf.
E 56 Óvirkjun BRCA gena í brjóstakrabbameini
Valgeröur Birgisdóttir1, Jórunn E. EyfjörðL2
IRannsóknarstofa Krabbameinsfélags íslands í sameinda- og frumulíffræði,
21æknadeild H1
valgerdurb@krabb.is
Inngangur: Gallar í BRCAl og BRCA2 genum tengjast aukinni
áhættu á brjóstakrabbameini. Þegar þessi gen eru óvirk hefur það
meðal annars áhrif á DNA viðgerð tvíþátta brota og þar með stöð-
ugleika erfðaefnisins. Markmið verkefnisins er að kanna óvirkjun
BRCA gena í bijóstaæxlum. Óvirkjun BRCA2 má rekja til kímlínu-
breytinga í geninu og taps á eðlilegu eintaki þess í æxlisvef. Óvirkj-
un BRCAl verður á sama hátt, en virðist einnig geta orðið vegna
epigenetískra áhrifa, það er meþýleringar á stjórnröð gensins.
I verkefninu er meþýlering á BRCAl stýrilsvæði, sem hindrar
tjáningu gensins, metin í brjóstaæxlissýnum. Jafnframt er ójafn-
vægi/tap á BRCAl og BRCA2 genasvæðum í brjóstaæxlissýnum
skoðað með örraðavísum og fylgni milli ójafnvægis/taps á BRCAl
og BRCA2 genasvæðum metin.
Efniviður og aöfcröir: Rannsökuð eru 200 sýnapör (æxli og eðli-
legur vefur; 10 með BRCAl breytingu, 90 með BRCA2 breytingu,
100 án BRCA breytinga). Aðferðin sem notuð er við meþýleringar-
A
40 L/EKNABLAÐIÐ / FYLGIRIT 47 2002/88