Dagblaðið Vísir - DV - 14.05.2010, Blaðsíða 32

32 FÖSTUDAGUR 14. maí 2010 VIÐTAL
Ég man eftir mikilli reiði í messukaff-inu í Jónshúsi eftir guðsþjónustuna þar sem ég tilkynnti að þessi hug-mynd væri komin upp. Fólk furðaði
sig á því hvernig yfirvöld voguðu sér að taka
frá fólkinu þennan eina aðila sem það hefði
óskoraðan aðgang að upp á sálusorgun á eig-
in tungumáli, á degi sem nóttu.“
Þetta segir Þórir Jökull Þorsteinsson um
viðbrögð Íslendinga í Danmörku þegar hann
tilkynnti þeim í september síðastliðnum að
líkur væru á að embætti sendiráðsprests í
Kaupmannahöfn, embætti sem hann hafði
þá gegnt í átta ár, yrði lagt niður. Þórir hafði
skömmu áður fengið símtal frá biskupi Ís-
lands þar sem honum var sagt að þessi sparn-
aðarhugmynd væri komin fram. Ástæðan
helgaðist fyrst og fremst af þeim mikla þrýst-
ingi um niðurskurð sem Þjóðkirkjan væri
undir frá stjórnvöldum.
„Ég man eftir reiði og örvinglan hjá mínu
fólki í þessu messukaffi í Húsi Jóns Sigurðs-
sonar,“ segir Þórir. „Ég man til dæmis eftir
eldri manni sem mætti alltaf í guðsþjónustu.
Honum var mjög brugðið.“
VAR MJÖG BRUGÐIÐ
Þórir segir biskup hafa lýst í umræddu símtali
hugmyndum Þjóðkirkjunnar um þann sparn-
að sem að líkindum þyrfti að ráðast í. Í þeim
fólst að prestsembætti Þjóðkirkjunnar í Lond-
on og Gautaborg gætu hugsanlega hlotið sömu
örlög.
„Mér var auðvitað mjög brugðið þótt fátt
kæmi manni lengur á óvart eins og ástandið
var orðið. Kirkjan hafði reynt að hjálpa okkur
prestunum í útlandinu, með því að bæta okk-
ur upp gengistapið eftir hrunið að því marki
sem hægt var. Það var auðvitað ekkert hægt
að hrófla við íslenskum launum, þau eru bara
kjarasamningsbundin, en það voru ákveðnir
liðir eins og embættiskostnaður og slíkt sem
hægt var að hreyfa aðeins við. Það bjargaði því
sem bjargað varð,“ segir Þórir en laun hans í ís-
lenskum krónum um það bil helminguðust við
hrunið haustið 2008.
Ákvörðunin um að leggja prestsembættið í
Danmörku niður varð svo ljós með bréfi til séra
Þóris frá biskupi, dagsettu 13. október 2009 að
hann minnir. Ákvörðunin skyldi taka gildi 15.
janúar á þessu ári.
Þórir segir stöðu sína sem persónu og prests
í Danmörku hafa breyst mikið klukkan tólf á
miðnætti þann janúardag. Hann hafi nefni-
lega verið diplómat í embætti sendiráðsprests
og því ekki verið skráður inn í landið frekar
en aðrir diplómatar. „Ég var þannig með lög-
heimili á Íslandi allan tímann sem ég bjó í
Danmörku. Það þýddi að á miðnætti á mótum
14. og 15. janúar breyttist ég, formlega séð, úr
diplómat í túrista,“ segir Þórir og hlær sínum
djúpa hlátri. Bætir svo ívið alvarlegri við: „Og
aðstæður mínar og íslensks þjóðkirkjufólks í
Danmörku getum við þakkað íslenskum útrás-
arvíkingum og bankabullum.“
HEIMSÓTTI FANGA MINNST VIKULEGA
Það var haustið 2001 sem Þórir hóf þjón-
ustu sína þarna ytra. Upphaflega ætlaði hann
í framhaldsnám í Lundi í Svíþjóð þetta haust,
var búinn að fá prófessor sem leiðbeinanda í
náminu og fátt virtist því til fyrirstöðu að hann
gæti hafið þann kúrs í lífi sínu. „En þá losnaði
allt í einu embætti sendiráðsprests í Danmörku
og ég ákvað að venda kvæði mínu í kross og
sækja um það. Nú, ég fékk embættið og var svo
í þjónustu þar næstu níu árin eða þar um bil,“
segir Þórir.
Hann bætir við að það hafi verið ákveðin
forréttindi að fá að starfa með utanríkisþjón-
ustunni. „Ég fékk starfsaðstöðu fyrst í Jónshúsi
og síðan í sendiráðinu eftir að það flutti í nýtt
húsnæði úti í Kristjánshöfn undir árslok 2003.
Það var náttúrlega gríðarlegur styrkur að því að
hafa daglegt samneyti og samstarf við starfs-
fólk sendiráðsins. Mörg af mínum verkefnum
komu líka í gegnum sendiráðið. Þegar þetta
var kynntist ég þeim gáfumanni og prúðmenni
Þorsteini Pálssyni sem tekið hafði við sendi-
herrastöðunni í Danmörku af öðru valmenni,
Helga Ágústssyni. Ég mun hvorki gleyma þeim
né göfuglyndi þeirra. Seinast starfaði ég með
Svavari Gestssyni sem ég verð að telja drífandi
og atorkusaman en sakna þess nú að hafa ekki
fengið að vinna með Sturlu Sigurjónssyni, nú-
verandi sendiherra okkar í Danmörku. Við
Sturla unnum annars saman hjá RÚV í gamla
daga en það er önnur saga.“
Þórir Jökull segir drjúgan hluta af starfsdög-
um sínum hafa farið í heimsóknir á Ríkisspítal-
ann eða fangelsin. Oft hafi tveir og jafnvel þrír
Íslendingar setið inni í einu í Kaupmannahöfn
og hann hafi leitast við að koma aldrei sjaldnar
en einu sinni í viku í heimsókn til hvers þeirra.
„Í tilvikum þar sem var um ungt fólk að
ræða eða eldra fólk, sem var kannski heilsu-
lítið, þá reyndi ég að koma tvisvar í viku. Þetta
var eins og hver önnur sálgæsla við fanga, að
þeir fengju þennan stuðning sem maður þarf
á að halda þegar maður er á vissan hátt einn í
heiminum, stendur einn andspænis einhverju
ógurlegu kerfi sem fangelsi í útlöndum jafnan
eru. Ég reyndi ávallt að sýna þessu fólki að það
væri ekki eitt í heiminum og reyndi að vera því
náungi.“
Atvinnulaus
séra þökk sé
„bankabullum“
Séra Þórir Jökull Þorsteinsson stendur uppi atvinnulaus eftir að embætti sendi-
ráðsprests í Kaupmannahöfn var lagt niður í byrjun þessa árs. Hann segist geta
þakkað aðstæður sínar íslenskum útrásarvíkingum og bankabullum. Þórir, sem
er sonur tveggja skálda, starfaði meðal annars sem búfræðingur, sjómaður og
bókhaldari áður en Kristur vitjaði hans í draumi og hann skráði sig í guðfræði,
tæplega þrítugur að aldri. Kristján Hrafn Guðmundsson spjallaði við Þóri á
dögunum á kaffihúsi í miðborginni.
Séra Þórir Jökull Búfræðingur, guðfræð-
ingur og sonur tveggja skálda. Kominn til
Íslands eftir átta ára dvöl í Kaupmanna-
höfn. MYND SIGTRYGGUR ARI