Dagblaðið Vísir - DV - 02.12.2011, Blaðsíða 23

Fréttir 23Helgarblað 2.–4. desember 2011
E
mbætti sérstaks saksókn-
ara hefur nú 276 mál til
rannsóknar að sögn Ólafs
Haukssonar, sérstaks sak-
sóknara, eftir að efnahags-
brotadeild ríkislögreglustjóra rann
inn í embættið í september síðast-
liðinn. Öll þau mál sem embættið
hefur til rannsóknar eru því ekki
tengd íslenska efnahagshruninu,
beint eða óbeint, líkt og var raun-
in fyrir sameiningu embættanna.
„Ef við slengjum öllu saman, öllum
þeim málum sem við höfum ver-
ið að vinna í, að viðbættu því sem
kom frá efnahagsbrotadeildinni, þá
eru þetta 276 mál. Þar af eru um 90
mál sem búið er að ljúka rannsókn
á: mál sem hafa verið felld niður,
þeim vísað annað eða sett í ákæru-
meðferð og tekin fyrir dóm,“ segir
Ólafur.
Mörg af þessum 90 málum voru
mál sem sérstakur saksóknari erfði
frá embætti efnahagsbrotadeild-
ar ríkislögreglustjóra, mál sem
tengjast íslenska efnahagshruninu
ekki neitt. Inni í þessari tölu eru
hins vegar líka þau mál sem emb-
ættið hefur gefið út ákærur í, Ex-
eter Holdings-málið svokallaða og
einnig mál Baldurs Guðlaugssonar,
fyrrverandi ráðuneytisstjóra í fjár-
málaráðuneytinu. „Þetta gerir töl-
fræðina í þessu svolítið loðna. En af
þessum 90 málum eru um 20 mál
sem eru annaðhvort fyrir dómi eða
sem búið er að rannsaka og sem
verið er að ákveða hvort ákært verð-
ur í. Þetta eru mál sem eru á borð-
um hjá ákæruvaldshluta embættis-
ins eða fyrir dómi,“ segir Ólafur en
meðal þessara 20 mála eru nokkur
mál sem teljast lítil mál í saman-
burði við mörg af þeim málum sem
eru til rannsóknar hjá embættinu
vegna efnahagshrunsins.
Stóru málin eftir
Segja má að embætti sérstaks sak-
sóknara hafi ekki gefið út ákærur í
þeim málum sem eru til rannsókn-
ar sem eru virkilega stór og sem
snúast um lögbrot í milljarða eða
tugmilljarða króna viðskiptum, til
að mynda markaðsmisnotkun ís-
lensku bankanna fyrir hrunið.
Slík lögbrot eru til rannsóknar
í rekstri allra íslensku bankanna
þriggja, þekktust þessara mála
eru Al Thani-málið í Kaupþingi og
Stímmálið í Glitni. Embættið hefur
rannsakað þessi tvö mál í langan
tíma og hefur yfirheyrt menn út af
þeim á síðustu mánuðum, meðal
annars Ólaf Ólafsson í Samskipum
út af Al Thani-málinu og fyrrver-
andi starfsmenn Glitnis í vikunni út
af Stímmálinu. Komið hefur fram
í fjölmiðlum að Al Thani-málið sé
það mál sem komið sé einna lengst
hjá embætti sérstaks saksóknara,
auk Sjóvármálsins svokallaða, og
er búist við ákærum í þeim á næst-
unni – jafnvel fyrir árslok.
Embætti sérstaks saksóknara
hefur farið í þrjár rassíur gegn öll-
um bönkunum þremur frá því
vorið 2010 þegar nokkrir af lykil-
stjórnendum Kaupþings voru
handteknir og yfirheyrðir.
Bæði fyrir Hæstarétt
Þær tvær ákærur sem embættið hef-
ur gefið út vegna efnahagshrunsins
eru mál Baldurs Guðlaugssonar og
Exeter Holdings-málið. Baldur var
dæmdur í tveggja ára fangelsi fyrir
innherjasvik í Héraðsdómi Reykja-
víkur í apríl á þessu ári. Talið var
sannað að Baldur hefði nýtt sér
innherjaupplýsingar sem hann afl-
aði sér í starfi sínu í fjármálaráðu-
neytinu þegar hann seldi hluta-
bréf sín í Landsbankanum fyrir 193
milljónir króna í september 2008,
rétt fyrir íslenska efnahagshrunið
og fall Landsbankans sem leiddi
til þess að hlutabréfin í bankanum
urðu verðlaus. Dómnum hefur ver-
ið áfrýjað til Hæstaréttar Íslands.
Í Exeter Holdings-málinu voru
Jón Þorsteinn Jónsson, Styrmir
Bragason og Ragnar Z. Guðjóns-
son ákærðir fyrir umboðssvik og
Styrmir einnig fyrir peningaþvætti.
Jón Þorsteinn, sem var stjórnar-
formaður sparisjóðsins Byrs, og
Ragnar Z., sem var sparisjóðsstjóri
Byrs, voru taldir hafa misnotað að-
stöðu sína hjá sjóðnum þegar þeir
létu hann lána um milljarð króna til
eignarhaldsfélagsins Exeter Hold-
ings á seinni hluta árs 2008 til að
kaupa verðlítil hlutabréf í sjóðn-
um af stjórnendum og starfsmönn-
um Byrs, meðal annars þeim sjálf-
um. MP Banki hafði fjármagnað
hlutabréfakaupin og hótaði því að
gjaldfella lánin, sem í einhverjum
tilfellum hefði þýtt gjaldþrot lán-
takendanna í Byr þar sem þeir voru
í persónulegum ábyrgðum fyrir
lánunum. Þremenningarnir höfðu
því allir hagsmuni af því að Byr
lánaði Exeter fyrir hinum verðlitlu
bréfum, þannig losnuðu stjórnend-
ur Byrs við lánin og stofnfjárbréfin í
Byr og MP Banki náði að innheimta
milljarðinn sem bankinn átti úti-
standandi. Þremenningarnir voru
sýknaðir af þriggja manna dómi í
Héraðsdómi Reykjavíkur en einn
dómarinn skilaði séráliti þar sem
hann vildi sakfella Jón Þorstein og
Ragnar en sýkna Styrmi. Embætti
sérstaks saksóknara hefur áfrýjað
niðurstöðunni til Hæstaréttar.
„Ég á þetta, ég má þetta“
Ólafur segir að í þeim málum sem
varða rannsóknir á hinum föllnu
bönkum sé vert að spyrja sig þeirr-
ar spurningar að hvaða leyti til-
teknir viðskiptagjörningar þjónuðu
hagsmunum bankans. „Það er eitt
sem vert er að hugsa um þegar við
veltum því fyrir okkur hvort tiltek-
in viðskipti hafi þjónað hagsmun-
um bankanna. Menn eru alltaf að
tala um að þeir sem hafi átt bank-
ana hafi mátt gera það sem þeir
vildu við þá. Þetta er hugmyndin
sem stundum er orðuð með setn-
ingunni: „Ég á þetta, ég má þetta.“
Þeir sem segja þetta eru gjarnan
þeir sem áttu hluti í bönkunum. En
það er ekki þar með sagt að ráðstöf-
un fjármuna bankans sé eitthvert
prívatmál þeirra. Þeirra réttur og
réttur kröfuhafa bankanna, þeirra
sem leggja bönkunum til fé og fjár-
magna rekstur hans, er samtvinn-
aður. Þannig að það er af og frá að
eigendur bankanna hafi átt að hafa
algert sjálfdæmi um hvernig þess-
um eignum var ráðstafað. Það eru
lög og reglur um það hvernig slíkar
fjármálastofnanir eru reknar.“
Ólafur segist ekki getað farið
nánar út í hvað hann eigi við með
þessum ummælum sínum þar sem
hann geti ekki tjáð sig opinberlega
um einstök mál.
n Vel á þriðja hundrað mál til rannsóknar hjá sérstökum saksóknara n Hugsanlegt
að ákært verði fyrir lok ársins n Mun gefa út ákærur í auknum mæli á næsta ári
„En það er ekki þar
með sagt að ráð-
stöfun fjármuna bank-
ans sé eitthvert prívat-
mál þeirra.
Sjávarsýn Bjarni Ármannsson Forstjóri Glitnis
Coot ehf. Þorgils Óttar Mathiesen Framkvæmdastj. Sjóvár
Gani ehf. Tómas Kristjánsson Framkvæmdastj. hjá Glitni
Snæból ehf. Finnur Reyr Stefánsson Framkvæmdastj. hjá Glitni
Eignarhaldsfél. Teitur ehf. Haukur Oddsson Framkvæmdastj. hjá Glitni
ÞJDJ ehf. Jón Diðrik Jónsson Framkvæmdastj. hjá Glitni
Fausken ehf. Frank Ove Reite Framkvæmdastj. Glitnis í Noregi
Hrómundur ehf. Einar Sveinsson Formaður bankaráðs

ég má þetta“
„Ég á þetta,
Ingi Freyr Vilhjálmsson
fréttastjóri skrifar ingi@dv.is
Ingi Rafnar Júlíusson
Safnaði Stím­
bréfunum
Ingi Rafnar Júlíusson var verð-
bréfamiðlari í Glitni fyrir hrunið. Hann
var hnepptur í vikulangt gæsluvarð-
hald á miðvikudaginn í tengslum við
rannsókn á Glitnismálinu. Ingi Rafnar
keypti bréfin í Glitni og FL Group,
sem síðar voru seld inn í Stím, fyrir
hönd bankans. Í stefnu slitastjórnar
Glitnis sem þingfest var í New York
segir að bréfunum hafi verið safnað
að áeggjan Jóns Ásgeirs Jóhannes-
sonar og viðskiptafélaga hans, til að
auðvelda þeim að eignast meirihluta
í bankanum árið 2007. Bankinn
þurfti svo síðar að losa sig við þessi
bréf, að því er segir í stefnunni, og í
stað þess að láta Fjármálaeftirlitið
vita af málinu hafi verið reynt að
leyna því með gjörningum eins og
Stímviðskiptunum. Ingi Rafnar fékk
nærri 520 milljóna króna kúlulán til
að kaupa hlutabréf í Íslandsbanka
fyrir hrun. Hann rekur nú dómsmál
gegn þrotabúi Glitnis þar sem hann
krefst þess að fá 85 milljónir króna
vegna útistandandi launa sem hann
telur sig eiga inni hjá bankanum. Ingi
Rafnar starfar í MP Banka í dag.
Elmar Svavarsson
Lítt þekktur miðlari
Elmar Svavarsson, fyrrverandi verð-
bréfamiðlari hjá Glitni, var yfirheyrður
af embætti sérstaks saksóknara á
miðvikudaginn. Hann var leiddur
fyrir dómara
í Héraðsdómi
Reykjavíkur en
var ekki hnepptur
í gæsluvarðhald.
Elmar er tiltölu-
lega lítt þekktur
og hefur nafn
hans ekki áður
borið á góma
í tengslum við
rannsóknir á hruninu, eftir því sem DV
kemst næst.
Elmar fékk kúlulán frá Glitni upp á 171
milljón króna frá Glitni til að kaupa
hlutabréf í bankanum.
Bjarni Ármannsson
Boðaður í yfirheyrslu
Bjarni Ármannsson, fyrrverandi
forstjóri Glitnis, verður boðaður í
yfirheyrslu hjá sérstökum saksóknara
í tengslum við Glitnisrassíuna. Bjarni
er staddur á suðurskautinu um þessar
mundir. Fyrrverandi undirmenn hans
hjá bankanum hafa hins vegar verið
yfirheyrðir í vikunni, á miðvikudaginn.
Rannsókn sérstaks saksóknara á
meintri markaðsmisnotkun Glitnis nær
aftur til ársins 2004 en Bjarni stýrði
bankanum fram í apríl árið 2007. Hluti
rannsóknarinnar snýr því að bankanum
á meðan hann stýrði honum, þó
meginþunginn í rannsókninni virðist
snúast um meinta markaðsmisnotkun
bankans eftir að hann lét af störfum.
Bjarni fékk 6,8 milljarða króna þegar
hann seldi hlut sinn í Glitni þegar hann
lét af störfum í bankanum í apríl 2007.
Hann var með rúmar 50 milljónir króna
á mánuði frá Glitni árið 2007 en hluti
af starfslokasamningi hans gekk út á
að hann fengi áfram laun fyrir að vera í
ráðgjafahlutverki í bankanum um tíma.
Finnur Reyr Stefánsson
Einn auðugasti
Íslendingurinn
Finnur Reyr Stefánsson, fyrrverandi
framkvæmdastjóri rekstrarsviðs hjá
Glitni, var yfirheyrður hjá embætti
sérstaks saksóknara á miðvikudaginn.
Hann var ekki
hnepptur í gæslu-
varðhald. Finnur
Reyr vildi ekki tjá
sig við DV þegar
blaðið hafði sam-
band við hann á
fimmtudaginn.
Finnur Reyr hætti
hjá Glitni í kjöl-
farið á yfirtöku FL Group á bankanum
um vorið 2007. Hann stofnaði í kjölfarið
fjárfestingafélagið Siglu ehf. sem
keypti meðal annars fasteignafélagið
Klasa, sem meðal annars á húsakynni
Morgunblaðsins í Hádegismóum.
Finnur Reyr er á listanum yfir auðug-
ustu Íslendingana en hann er kvæntur
Steinunni Jónsdóttur, dóttur Jóns
Helga Guðmundssonar í Norvik. Sam-
tals eru þau skráð fyrir eignum sem
nema um 2,6 milljörðum króna. Finnur
Reyr fékk rúmar 23 milljónir króna í
laun á mánuði hjá Glitni árið 2007.
Ekki útilokað Ólafur Hauksson, sérstakur
saksóknari, segir að ekki sé útilokað að fleiri
ákærur líti dagsins ljós fyrir áramót.
Í varðhaldi Jóhannes
Baldursson situr nú í gæslu-
varðhaldi. Hann var einn af
aðalmönnunum í Stímvið-
skiptunum. Mynd PRESSPHotoS.BIz