Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2005, Blaðsíða 35

35
Tímarit um menntarannsóknir, 2. árgangur 2005
sem út úr því kom“. Hann telur að kennarar séu
almennt jákvæðir í garð sjálfsmats en stundum
upplifi þeir það eins og verið sé að „þröngva
einhverju upp á þá“ og vilji fá að vera í friði
við sína kennslu. Aðstoðarskólastjóri segir fólk
jákvætt en það komi alltaf upp „taut,“ en fólk
sé „ekki neikvætt“. Kennarar segja að ekki
sé mikil umræða meðal þeirra um sjálfsmat.
Telja þeir að andstaða við sjálfsmat sé lítil en
kennurum með langa starfsreynslu finnist sumt
sem tengist matinu óþarfi. Kennarar leggja
áherslu á að ekki megi taka of mikið fyrir í einu
og ræða þurfi forgangs röð. Að mati kennaranna
hefur sjálfsmatið leitt til umbóta, ekki hvað síst
hafi það stuðlað að auknum samræðum milli
kennara, sem sé af hinu góða.
Í Unnarskóla hefur að mati skólastjóra
talsverð umræða verið í skólanum um mat,
sem endurspegli áhuga starfsfólks. Aðstoðar-
skólastjóri telur jarðveginn frjóan innan skólans
fyrir vinnu af þessu tagi. Hann segir að tekist
hafi að skapa „jákvætt starfsumhverfi“ sem
er „tilbúið í breytingar“. Að hans mati hafa
stjórnendur skólans ekki fylgt málum nægilega
vel eftir en kennarar „verði að sjá að sú vinna
sem þeir hafa lagt í sjálfsmatið skili árangri“.
Hann álítur að sjálfsmatshópurinn í heild sé
ekki nægilega áhugasamur um viðfangsefnið
og það sé keyrt áfram af einum til tveimur
úr hópnum. Í viðræðum við kennara kemur
fram að þeir telja starfsfólk skólans jákvætt
og að enginn andstöðuhópur sé til staðar en
stundum gæti hlutleysis. Að mati kennara
hafa niðurstöður sjálfsmatsins ekki vakið
nægilega mikla athygli og skort hafi á að
umbótaáætlunum sem fylgdu í kjölfarið hafi
verið nægilega vel fylgt eftir. Kennarar telja
að það hafi „aldrei verið gert af alhug“. “Þegar
fólk fór að sjá að þetta var til einhvers fór
það að verða jákvæðara“ segir einn kennari
skólans.
Í Bylgjuskóla gætir mikillar gagnrýni í
umræðum um Skólarýni og telja viðmælendur
hann allt of flókið tæki. Þeir telja sig hafa
verið óheppna að því leyti að margar aðrar
kannanir hafi verið gerðar í öðru samhengi
sem hafi skapað „pirring“ meðal kennara sem
fannst að alltaf væri verið að kanna það
sama. Sjálfsmatið hafi því ekki farið vel af
stað og mikið hafi safnast af upplýsingum
sem erfitt var að henda reiður á og vinna
úr. Í viðræðum við umsjónarhópinn sagði
einn viðmælendanna: „Og við erum eiginlega
búin að vera í heilmiklu brölti að fóta okkur
í þessu verkefni ..., við þurftum að læra
vinnubrögðin í þessu samhengi.“ Fram kom
að umsjónarhópurinn telur að virkja þurfi
almenna kennara enn meira en gert hefur verið.
Einn úr hópnum sagði:
Já, en ég vil virkja kennara meira. Mér
finnst fólk ekki almennt vita mikið um
hvað við erum að gera yfirleitt. Þeim
finnst þetta ekki vera sitt mál. Samt fara
þeir yfir próf og annað sem við leggjum
fyrir en sérkennararnir vinna nánar úr
gögnunum.
Þrátt fyrir þessa gagnrýnu afstöðu telur
umsjónarhópurinn að niðurstöðurnar úr matinu
hafi verið „mjög gefandi fyrir skólasam-
félagið“ og að það megi örugglega rekja til
þess að skólinn hafi staðið sig vel. Í röðum
kennara virðast nokkuð skiptar skoðanir
um gildi sjálfsmatsins. Telja sumir mikla
vinnu tengjast matinu og að það taki ekki á
raunverulegum vandamálum eins og þeirri
stýringu sem samræmd próf hafa á skólastarfið.
Einn kennari segist ekki hafa verið viss um
ágæti sjálfsmats en vera „í dag sannfærð um
það“. Annar viðmælandi segir: „Ég held að
góðir kennarar í góðum skólum hafi í raun
verið í stöðugu sjálfsmati, þótt það hafi ekki
verið formlegt, kerfisbundið með skýrslugerð.
Það er eðli góðra skóla.“ Annar segir að sér
finnist matið „gefa náminu meiri tilgang, að
þurfa að standa svolítil skil á því sem þú ert
búin að vera að vinna, þetta eru svona ákveðin
lok á verkefninu“.
Í Ölduskóla er sjálfsmat vel samþætt
hefðbundinni starfsemi skólans og segir
skólastjórinn að meðvitað hafi verið reynt að
skipuleggja sjálfsmatið þannig að það félli að
meginstarfsemi skólans, fremur en litið væri á
það sem viðbótarverkefni. Hann sagði:
Þetta stressaði okkur ekkert þegar þetta
kom upp. Við tókum okkur bara tíma, við
Sjálfsmat í grunnskólum