Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2010, Blaðsíða 17

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 86. árg. 2010 13
reglulega, forðast svengd, gera máltíðina
aðlaðandi og borða í rólegheitum einn
hæfilegan skammt.
Mataræði
Farið er yfir æskilegar og óæskilegar
matvörur og drykki. Lögð er áhersla
á að velja ferskar matvörur, svo sem
ferskt kjöt, fisk, grænmeti, ávexti, magrar
mjólkurvörur, grófmeti, lýsi og D­vítamín.
Matur, sem ber að forðast, eru unnar
kjötvörur, fituríkur matur og einföld kolvetni
svo sem sykur og hvítt hveiti. Við leggjum
áherslu á vatnsdrykkju og minnkaða gos­
og safaneyslu. Við tökum fram að þetta
á við daglegar venjur en fólk getur veitt
sér það sem við köllum sparidaga með
góðgæti. Þeir mega að sjálfsögðu ekki
vera fleiri en einn í viku og þá ber að neyta
einungis helmings á við venjulega.
Hreyfing og hvíld
Við hvetjum alla til að gera áætlun um
hreyfingu (jafnvel stundaskrá eins og með
matartímana). Best er að fara hægt af
stað og bæta við sig smátt og smátt. Hver
einstaklingur þarf að finna sér hreyfingu
við hæfi til þess að viðhorf til hreyfingar sé
jákvætt en ekki kvöð. Við leggjum áherslu
á að jafnvægi sé milli hreyfingar og hvíldar.
Góður nætursvefn er nauðsynlegur en
hvíld af öðrum meiði er ekki síður mikilvæg.
Það er góð hvíld að næra sálina með því
sem veitir fólki ánægju eða vellíðan svo
sem að prjóna, lesa, spila og verja tíma
með fjölskyldu og vinum.
Andlegur stuðningur
Með hvatningu og stuðningi, við eigin
hugmyndir á lausnum vandamálsins,
vekjum við áhuga og trú skjólstæðinga
okkar á eigin getu. Meðferðaraðili má
ekki vera meðvirkur með því að taka
undir afsakanir því að þannig stuðlar
hann að því að viðhalda vandamálinu.
Hann verður að vera staðfastur en
sanngjarn.
Mikilvægt er að viðhalda jákvæðni í garð
meðferðarinnar því að árangur kemur
með þolinmæði en ekki í einu vetfangi.
Þá tökum við skýrt fram að hrösun
er ekki endalok heldur eitthvað sem
getur gerst. Góðir hlutir gerast hægt.
Aðaláhersla er lögð á lífsstílsbreytingu
í heild sinni en ekki eingöngu á
þyngdarstjórnun.
Okkar reynsla
Síðan við byrjuðum með skipulagða
meðferð höfum við kynnst mörgum
mismunandi hliðum á henni þar sem
engir tveir einstaklingar eru eins. Þá
höfum við einnig komist að því að
hvort sem þeir sem koma til okkar
eru skólabörn, sykursjúkir eða aðrir
þá næst bestur árangur ef fjölskyldan
styður við bakið á þeim sem í verkefnið
ræðst. Á Reykjalundi, þar sem við
höfum sótt margar hugmyndir okkar, er
lögð mikil áhersla á að stofna hópa því
að gagnkvæmur skilningur einstaklinga,
sem kljást við sama vandamál, er öflugt
tæki í baráttunni við offitu. Við myndum
vilja gera það hér í Borgarnesi því að þá
er viðkomandi í eigin umhverfi og getur
lagað lífsstíl sinn að því sem er í boði á
þessu svæð. Einföld lausn á samveru
og hreyfingu er að stofna gönguhópa.
Þessi vinna hefur verið okkur mjög
lærdómsrík og með aukinni reynslu
erum við stöðugt að móta meðferðina.
Margt höfum við lært af skjólstæðingum
okkar og samvinnu okkar þriggja, það
viðheldur áhuga og metnaði.
Okkar draumur er að sjá hjúkrunar­
fræðing, lækni, sjúkraþjálfara, iðjuþjálfa
og sálfræðing vinna saman svo að þeir
sem óska eftir slíkri meðferð eigi greiðan
aðgang að henni í sinni heimabyggð.
Höfundar greinarinnar vinna allir á
Heilbrigðisstofnun Vesturlands í Borgarnesi. Frá
vinstri eru Hrafnhildur Grímsdóttir, Anna Baldrún
Garðarsdóttir og Íris Björg Sigmarsdóttir.
Eftirfarandi frétt birtist í 3. tbl.
Hjúkrunar kvennablaðsins 1952.
Ekki er mikið af slíkum fréttum að
finna í blaðinu, hvorki frá þessum
tíma né síðar, en atvikið hefur þótt
sérstakt.
„Þann 28. ágúst sl. vildi það óhapp
til að lítill drengur féll í tjörnina. Jónu
Guðmundsdóttur, yfir hjúkrunar­
konu Kópavogshælis, bar þar að í
sömu svifum og hafði engar vöflur
á, heldur fleygði sér út í tjörnina
og bjargaði barninu með miklu
snarræði. Tjörnin var þarna svo
djúp, að frk. Jóna fór á kaf við að ná
drengnum upp úr leðjunni. Má það
heita frábært björgunarafrek, þegar
tekið er tillit til þess að frk. Jóna er
ekki synd.“
Við því er að bæta að Jóna var
komin á sjötugsaldur þegar þetta
gerðist en hún var fædd 1891.
Hún lauk hjúkrunarnámi 1920 við
bæjarsjúkrahús Kaupmannahafnar
og fór beint þaðan til Ísafjarðar,
heimabæjar hennar, þar sem hún
tók við stöðu yfirhjúkrunarkonu við
sjúkrahúsið. Árið 1934 gerðist hún
forstöðukona Holdsveikraspítalans
á Laugarnesi en spítalinn fluttist
seinna í Kópavog. Jóna lét af
störfum 1958 og lést 1975.
Hjúkrunarkona bjargar
barni úr Tjörninni