Tölvumál - 01.11.2005, Blaðsíða 24
Útgáfa námsefnis
Engin sérstök fjárveiting til
rafrænnar útgáfu
Viðtal við Hildigunni Halldórsdóttur, tölvunarfræðing
Halldór Jón Garðarsson
24 Tölvumál
Síðustu árin höfum
við einbeitt okkur að
gerð efnis fyrir vef og
hætt útgáfu efnis á
geisladiskum.
Námsgagnastofnun á lögum sam-kvæmt að sjá grunnskólum lands-ins fyrir námsefni og af því fé
sem varið er til útgáfu kennsluefnis fyrir
árið 2005 fara um 20% í rafræna útgáfu.
Að sögn Hildigunnar Halldórsdóttur, tölv-
unarfræðings hjá Námsgagnastofnun, hef-
ur stofnunin unnið að þróun kennsluhug-
búnaðar frá árinu 1993 og árin 1999 til
2001 veitti menntamálaráðuneytið Náms-
gagnastofnun viðbótarfjármagn til að gefa
út rafrænt námsefni. „Því var að mestu
varið til útgáfu á kennsluforritum og
námsvefjum, en frá árinu 2002 hefur
stofnunin ekki fengið sérstaka fjármuni til
rafrænnar útgáfu og því tekið það fjár-
magn af almennri fjárveitingu til stofnun-
arinnar.“
Hildigunnur telur að efni fyrir vef eigi
eftir að aukast talsvert í framtíðinni á
kostnað efnis á bókarformi en tekur þó
fram að hún trúi því ekki að bókin eigi eft-
ir að víkja þar sem bæði formin styðji
hvort annað.
Hár forritunarkostnaður – Ákvörðun
menntamálaráðuneytis
En er hagkvæmara að framleiða efni fyrir
vefinn heldur en bókarform? „Það fer svo-
lítið eftir því hvaða merkingu maður legg-
ur í orðið „hagkvæmur“. Það er tvímæla-
laust hagkvæmara fyrir Námsgagnastofn-
un að gefa efni út sem .pdf skjöl en að
prenta bækur. Bæði er auðvelt að uppfæra
efnið og þá hverfur prentkostnaður. Stofn-
unin hefur raunar verið gagnrýnd fyrir að
hún sé að færa kostnað yfir á skólana og
þar með frá ríkinu til sveitarfélaganna.
Hins vegar er fremur dýrt að gera
námsvefi og gagnvirkt efni á vef, aðallega
vegna forritunarkostnaðar. Þó eru kostir
þess að bjóða upp á námsefni á þessu
formi ótvíræðir en það er menntamála-
ráðuneytis að svara fyrir hvort fjármunir
verði í auknum mæli settir í þennan mála-
flokk.“
Á von á 300 þúsund notendum
á þessu ári
Spurð hvort grunnskólanemendur væru að
nýta sér með beinum hætti námsefni sem
framleitt er fyrir vefinn, t.d. við heimalær-
dóm, segir Hildigunnur að ekki hafi verið
gerð könnun á því. „Þó vitum við að inn-
litum og fjölda notenda hefur fjölgað
mjög mikið á vefsíðu Námsgagnastofnun-
ar, www.nams.is, en hverjir þetta eru vit-
um við ekki. Árið 2003 voru daglegir not-
endur um 104 þúsund, 2004 voru þeir um
174 þúsund og það sem af er þessu ári 140
þúsund, samkvæmt skilgreiningu vef-
heimsóknarsíðu Modernus. Ég á von á að
á þessu ári geti þeir nálgast 300 þúsund.“
Einn starfsmaður í hugbúnaðargerðinni
Hildigunnur segir að aðeins einn starfs-
maður hjá Námsgagnastofnun starfi að
sjálfri hugbúnaðargerðinni en ritstjórar
viðkomandi námsgreina komi að undir-
búningsvinnunni og gerð þarfagreiningar.
Þá segir hún að stærstur hluti grafískrar
vinnu fari fram utan Námsgagnastofnunar
en mest af forritunarvinnunni innan stofn-
unarinnar.
En hvaða tækni liggur að baki hugbún-
aðinum? „Síðustu ár höfum við einbeitt
okkur að gerð efnis fyrir vef og hætt út-
gáfu efnis á geisladiskum. Þetta hefur
reynst mjög vel og kunna kennarar vel að
meta að þurfa ekki að hafa áhyggjur af
uppsetningum forrita en geta gengið að
þeim á vefnum. Notast hefur verið við
tvenns konar tækni. Annars vegar er allt
gagnvirkt efni unnið í Flash en hins vegar
eru stærri vefir gerðir með því að nota
PHP og MySQL.“
Samstarf við UNESCO
Spurð hvort aðrir hópar en grunnskóla-
nemendur nýti það efni sem Námsgagna-
stofnun framleiðir, segir Hildigunnur að
hluti hugbúnaðarins geti nýst í leikskólum
og hluti í framhaldsskólum. „Fyrir