Morgunblaðið - 31.12.2015, Side 84
84 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. DESEMBER 2015
AF MYNDLIST
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Við lok árs getur verið for-vitnilegt að rifja upp ogsetja í samhengi það sem
upplifað hefur verið. Sem mynd-
listarmaður og ástríðumaður um
miðilinn nýtur undirritaður þess
að sjá hvernig listamenn og sýn-
ingarstjórar setja verk fram á ólík-
um stöðum og vinna þá með innra
samtal þeirra og samhengi í um-
hverfinu. Vitaskuld telst misvel til
og þá skiptir persónulegur smekk-
ur máli þótt líka sé gaman að láta
koma sér á óvart og öðlast nýja sýn
á sköpun listamanna og erindið
sem þeir eiga við okkur. Frá árinu
koma margar sýningar til greina.
En þessar eru eftirminnilegar.
Proportio í Feneyjum
Á sama tíma og Feneyjatvíær-
ingurinn stendur yfir, sú maka-
lausa og görótta blanda, eru settar
upp allrahanda sýningar í borg-
arinni. Sú sem hreif hvað flesta í ár
var „Proportio“; ævintýraleg fram-
setning allrahanda myndlistar-
verka, bóka, módela, leikmynda og
hins og þessa, frá ólíkum tímum, í
Palazzo Fortuny. Verkunum var
komið fyrir í glæstum húsakynnum
og tengdust gegnum pælingar um
hlutföll – hrífandi sýning.
Opnunarsýning Whitney,
„America Is Hard to See“
Whitney-safnið í New York,
sem helgað er bandarískri mynd-
list, var á árinu flutt í nýja bygg-
ingu í Kjötpökkunarhverfinu.
Byggingin sló í gegn, staðsetningin
er frábær, rýmin afar vel hugsuð,
allrahanda verk njóta sín vel í víð-
um sölum og á hverri hæð er hægt
að ganga út á svalir og njóta úti-
verka og útsýnis. Þá kom opn-
unarsýningin á óvart, verk úr safn-
eign sem blómstruðu í flottri
framsetningu.
Einkasýningar í Feneyjum:
Scully, Twombly og Doig
Umhverfi getur haft forvitnileg
áhrif á upplifun listaverka. Það
mátti glögglega sjá á sýningum á
verkum þriggja kunnra listamanna í
glæsihúsum og samtímasafni í Fen-
eyjum. Í Palazzetto Tito var sýning
á nýjum verkum Peters Doig (f.
1959) sem er einn virtasti málari
samtímans. Þetta voru fersk og hríf-
andi verk, sem var haganlega fyrir
komið. Í Palazzo Falier við Canal
Grande voru ný verk eftir málarann
Sean Scully (f. 1945) og fóru einnig
frábærlega í flúruðum húsakynnum
þar sem glitrandi ljósbrot af síkinu
fyrir utan köstuðust á verk og veggi.
Þá var í samtímalistasafninu Ca’
Pesaro falleg sýning með mál-
verkum og skúlptúrum bandaríska
meistarans Cy Twombly (1928-
1911). Verkin byggjast á fornum
ítölskum minnum og voru ein-
hvernveginn þarna á hárréttum stað
á réttri stundu.
„Sjónarhorn“ í Safnahúsinu
Fyrir opnunarsýningu Safna-
hússins sótti sýningarstjórinn
Markús Þór Andrésson listaverk og
hverskyns sjónræn gögn til safn-
anna sem voru staðsett í bygging-
unni en þó mest í myndlistina. Þetta
er óvenjuleg nálgun, þar sem rýnt
er í hinn sjónræna arf á ferskan og
gefandi hátt, í sýningu sem gaman
er að heimsækja aftur og aftur.
„Future - Present“ í
Schaulager, Basel
Schaulager er einstakt safn.
Flennistórt byrgi til að geyma og
sýna stórar innsetningar margra
þekktra samtímalistamanna, sem
eru í eigu Emanuel Hoffmann-
stofnunarinnar. Þá eru salir á
neðstu hæðunum þar sem skiptast
á varanlegar innsetningar og rými
fyrir skiptisýningar. Í „Future-
Present“ var slegið saman nokkr-
um hinna makalausu innsetninga
og afar áhugaverðu úrvali annarra
verka í eigu stofnunarinnar.
„Transmissions: Art in Eas-
tern Europe and Latin Am-
erica 1960-1980“ í MoMA
Fersk og forvitnileg sýning í
New York. Flest verkin sátu í
geymslum safnsins en önnur voru
fengin að láni fyrir sýningu sem
sýndi fram á áhugavert samtal og
gagnkvæm áhrif í verkum lista-
manna í Austur-Evrópu og Suður-
Ameríku á 6. og 8. áratugnum.
„Út á spássíuna – textar,
skissur og pár í list Kjarvals“
Jóhannes Sveinsson Kjarval
var einstakur listamaður, hvern-
ig sem litið er á sköpunarverk
hans og feril. Á þessari áhuga-
verðu sýningu á Kjarvalsstöðum
gefur að líta fjölda smærri verka
sem eru í raun fjarri hinum upp-
höfnu máluðu flekum hans en
ekki síður mikilvægur hluti heild-
arverksins.
Sigurður Árni Sigurðsson í
Hverfisgalleríi
Á sérlega fallegri sýningu
mátti sjá hvernig listamaðurinn
hélt áfram í forvitnilegri glímu við
yfirborð listaverksins og þrívíða
blekkingu. Málverk á pappír og á
pólýhúðað ál, óvenjuleg hlaðin
varða og tvívíð útgáfa af henni; allt
talaði þetta saman og myndaði sér-
lega sannfærandi heild.
Ragnar Kjartansson: Me and
My Mother í i8 galleríi
Þegar þrjú myndbandsverk
Ragnars, sem gerð voru á fimm ára
fresti og sýna móður listamannsins
spýta á hann, voru sýnd í New Mu-
seum, skrifaði rýnir The New York
Times að þetta væri fádæma merki-
legt verk um tímann sem líður og
það hvernig jafnvægi breytist inn-
an fjölskyldna. Nú undirstrikaði
fjórða verkið orð rýnisins.
„Ef ég hefði verið …“, sýning
Ninu Zurier í Sjóminjasafninu
Bandaríska listakonan velur
úrval verka úr Ljósmyndasafni
Reykjavíkur og sýnir þau óskorin
en velur auk þess hluta úr þeim og
stækkar brotin upp. Þetta er afar
vel lukkuð sýning, þar sem Zurier
vinnur út frá þeirri hugmynd að
hún hefði verið fædd og alin upp á
Íslandi og það sé hennar reynslu-
heimur sem birtist í ljósmyndunum.
„prik/ strik/,“ innsetning
Kristínar Rúnarsdóttur í Núllinu
Myndlistarkonan vann í þetta
áhugaverða sýningarrými, sem
fyrrum var salerni við Bankastræti,
afskaplega fína innsetningu sem
teygði sig frá gólfi upp í loft, með
skúlptúrum og teikningum þar sem
unnið var með línur og tákn úr
heimi íþrótta og leikja.
Frá stórborgarsöfnum að
almenningsklósetti
Ævintýraleg Sýningin Proportio í feneyskri höll hreif marga. Sett upp í
glæstum húskynnum og tengdust ólík verkin gegnum pælingar um hlutföll.
Blómstruðu Á opnunarsýninunni í Whitney-safninu upplifðu gestir nýja sýn
á bandaríska listasögu. Hér er ævintýralegur Sirkus Alexanders Calder.
Morgunblaðið/Einar Falur
Í einni höllinni Í Feneyjum eru settar upp margar áhugaverðar sýningar um leið og Feneyjatvíæringurinn. Í Palaz-
zetto Tito var hrífandi sýning á nýjum verkum Peters Doig sem er einn virtasti myndlistarmaður samtímans.
Óvenjuleg Í Sjónarhorni í Safna-
húsinu er rýnt í arfleifðina.
Sannfærandi Sýning Sigurðar
Árna Sigurðssonar í Hverfisgalleríi
myndaði sannfærandi heild.
» Sú sem hreif hvaðflesta í ár var „Pro-
portio“; ævintýraleg
framsetning allrahanda
myndlistarverka …