Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.02.1998, Blaðsíða 50

aðilum, í þriðja lagi almenn ábyrgð í
starfi eins og að viðhalda þekkingu
sinni og byggja starf sitt á henni og í
fjórða lagi er um að ræða ábyrgð
gagnvart samfélaginu eða almenn-
ingi, svo sem að stuðla að heilsu-
vernd.
Öll ofannefnd atriði endurspeglast
í nýjum siðareglum hjúkrunarfræð-
inga. Enn fremur taka þær mið af
réttindum sjúkiinga sem hafa aukist
til muna á undanförnum árum í takt
við aukna meðvitund fólks um al-
mennan rétt þess og aukinni kröfu
um gæði heilbrigðisþjónustu.
Hvers vegna hjúkrunarheit?
Þrátt fyrir að nú hafi verið settar fram
siðareglur hjúkrunarfræðinga má ekki
líta svo á að það sé tryggt að allir
íslenskir hjúkrunarfræðingar starfi
samkvæmt þeim, enda verður líklega
seint hægt að fá slíka tryggingu.
Engu að síður er ýmislegt hægt að
gera sem stuðlar að því að hjúkrun-
arfræðingar starfi innan ramma siða-
reglanna og séu meðvitaðir um þær.
Það fyrsta sem kemur upp í hugann
er að kynna hjúkrunarfræðingum
rækilega þær siðareglur sem þeim
ber að virða og er það verkefni m.a.
sem siða- og sáttanefnd ásamt
fræðslu- og menntamálanefnd
félagsins er að sinna um þessar
mundir. Sú vinna beinist fyrst og
fremst að því að dreifa siðareglunum
á vinnustaði hjúkrunarfræðinga auk
þess að dreifa þeim beint til allra
hjúkrunarfræðinga. En þrátt fyrir
góða dreifingu er ekki þar með sagt
að hjúkrunarfræðingar lesi siðaregl-
urnar og sú leið sem ég sé vænlega
við þessum vanda er að leggja
áherslu á innihald siðareglanna í
hjúkrunarnáminu. Þetta er þó ekki
fullnægjandi lausn. Ég tel það góðan
kost að taka aftur upp hjúkrunarheit
byggt á siðareglunum, m.a. vegna
þess að það stuðlar að því að
hjúkrunarfræðingurinn þekki þær
siðareglur sem heitið endurspeglar
og að hann sé meðvitaður um þær
siðferðilegu skyldur sem fylgja
50
starfinu sem hann hefur tileinkað sér.
Eflaust eru margir þeirrar skoðu-
nar að úr því við höfum siðareglur
sem Lög Félags íslenskra hjúkrunar-
fræðinga kveða á um að félags-
mönnum beri skylda til að virða er sú
athöfn að vinna hjúkrunarheit óþarfi.
Önnur rök fyrir því að hjúkrunarheit
sé óþarft er að nú eru komin ýmis
lög, s.s. Heilbrigðislög og Lög um
réttindi sjúklinga, sem tryggja flesta
þá þætti sem fram mundu koma í
hjúkrunarheitinu. Þessi atriði eru rétt
en hafa verður í huga að tilgangur
hjúkrunarheits er ekki sá að ganga
úr skugga um að stéttin virði siða-
reglur sínar, slíkt felst ekki í orðinu
heit, heldur, það sem ekki er síður
mikilvægt, að það hvetji hjúkrunar-
fræðinga til að muna eftir og sinna
þeirri ábyrgð sem fylgir hjúkrunar-
störfum og þeim skyidum sem
fylgja starfinu um leið og þeir öðlast
lagalegan rétt til hjúkrunarstarfa. Það
að strengja heit eða vinna heit, eins
og það var kallað í Hjúkrunarskóla
íslands, er fyrst og fremst skuldbind-
ing viðkomandi einstaklings gagnvart
sjálfum sér.
Mín tillaga er sú að þegar búið er
að kynna siðareglur hjúkrunarfræð-
inga og mikilvægi þeirra í hjúkrunar-
náminu, þá vinni væntanlegir hjúkr-
unarfræðingar hjúkrunarheit. Þetta
væri upplagt að framkvæma eftir að
prófum lýkur og áður en formleg
afhending skírteina fer fram. Þannig
staðfestir væntanlegur hjúkrunar-
fræðingur skilning sinn á þessum
mikilvæga hluta starfsins og heitir því
að starfa samkvæmt innihaldi eiðs-
ins, en þekking á þeim skyldum
stéttarinnar sem fram munu koma í
heitinu er einn af hornsteinum starfs-
ins.
Siða- og sáttanefnd Félags ísienskra hjúkrunarfræðinga ákvað á fundi
sínum 28. janúar sl. að mæla með því við stjórn félagsins að taka upp
hjúkrunarheit á ný.
í bréfi nefndarinnar til stjórnar félagsins segir:
„Ákveðið var að mæla með því við stjórn Fíh að taka upp þann sið að
láta hjúkrunarfræðinga sem ganga nýir í félagið skrifa undir einhvers
konar heit sem felur í sér að viðkomandi heiti því að kynna sér, virða og
nýta siðareglur félagsins. Fulltrúar siða- og sáttanefndar tóku að sér að
semja texta þar að lútandi og senda stjórn til umsagnar.
Ástæða þess að þessi leið er valin er að hugsunin í hjúkrunarheiti
tengist beinlínis siðareglum félagsins en ekki viðkomandi menntastof-
nun. Þá má benda á að þessi leið er hin sama og læknar fara en kandí-
datar skrifa undir læknaeið sem byggður er á siðareglum lækna í húsa-
kynnum Læknafélags íslands daginn fyrir útskrift."
Stjórn Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga samþykkti tillögu nefndarinnar
á fundi 2. febrúar sl. og mun hún taka ákvörðun um nánari útfærslu á
viðeigandi athöfn á næstunni.
Tímarit Hjúkrunarfræðinga ■ 1. tbl. 74. árg. 1998