Freyr - 01.11.2005, Blaðsíða 6

NAUTGRIPIR
Hlutfall mjólkur sem framleidd er í legubásafjósum er komið í rúm 35%.
nærri 100 þúsund lítrum meira greiðslu- skýrsluhaldi og voru þær upplýsingar sam-
mark en hinar fjósgerðirnar.
SAMSPIL FJÓSGERÐA OG AFURÐA
Fengnar voru upplýsingar frá Bændasam-
tökum (slands um meðalafurðir allra búa í
keyrðar við gagnagrunn LK um fjósgerðir
og mjaltatækni. Meðalnyt síðustu 12 mán-
aða allra búa var 5.251 kg og má sjá sund-
urliðun talnanna í töflu 4. Þar kemur fram
að básafjós með mjaltabás eru að jafnaði
með hæstu meðalnytina yfir landið. Þetta
kemur ekki á óvart, þar sem Ijóst er að þessi
Tafla 3. Meðal greiðslumark árin 2003 og 2005 eftir fjósgerðum
Árið 2003 Meðalgreiðslumark pr. bú Árið 2005 Meðalgreiðslumark pr. bú Breyting
Básafjós með fötukerfi 26.234 28.527 8,7%
Básafjós með rörmjaltakerfi 101.742 112.639 10,7%
Básafjós með mjaltabás 157.372 180.068 14,4%
Legubásafjós með mjaltabás 182.105 198.571 9,0%
Legubásafjós með mjaltaþjón 256.591 295.467 15,2%
fjósgerð krefst mikillar vinnu og því auknar
líkur á því að bændur með þessa fjósgerð
leggi meira á sig að jafnaði við mjólkurfram-
leiðsluna en aðrir. Hefðbundin básafjós eru
með lægstu meðalnytina en annað væri
óeðlilegt enda fjöldi þeirra um helmingur
allra fjósa.
Þegar fjósgerðir eru flokkaðar eftir meðal-
nyt sem er hærri en 6.000 kg/kú þá kemur
fram önnur samsetning þrátt fyrir að bása-
fjós með mjaltabás séu þar enn I efsta sæti.
Básafjós með rörmjaltakerfi koma þar rétt á
eftir og benda þessar niðurstöður til þess að
þarsem hámarksafurðastefna erstunduð, þá
ná þeir kúabændur að jafnaði betri árangri
sem hafa möguleika á því að einstaklings-
fóðra kýrnar. Ljóst er að það er mjög erfitt, ef
ekki ómögulegt, í framkvæmd I fjósi þar sem
kýrnar ganga um lausar.
Básafjós, allar gerðir 107.623 119.894 11,4%
Legubásafjós, allar gerðir 185.898 219.267 17,9% Þróun í fjósgerðum og mjaltatækni hefur
ATH: Öðrum fjósgerðum sleppt vegna fæðar
Tafla 4. Meðalafurðir kúabúa í skýrsluhaldi BÍ, eftir fjósgerðum og mjaltatækni.
Heild
Meira en 6.000 kg /kú
Meðalnyt, kg Fjöldi búa Meðalnyt, kg Fjöldi búa
Básafjós með rörmjaltakerfi 5.144 394 6.409 58
Básafjós með mjaltabás 5.474 75 6.431 16
Legubásafjós með mjaltabás 5.429 127 6.334 30
Legubásafjós með mjaltaþjón 5.326 36 6.203 5
Meðaltal 5.251 632 6.382 109
Ljóst er að aðstæður til mjólkurframleiðslu á
Islandi eru mjög breytilegar á milli framleið-
enda en íslendingar hafa á örstuttum tíma
náð að skipa sér í sess stórþjóða mjólkur-
framleiðslunnar, þegar horft er til tækni-
væðingar við mjaltir. Hins vegar er Ijóst að
þessar breyttu aðstæður gera enn meiri
kröfur til ráðgjafaþjónustunnar en hingað
til og gera ekki slður minni kröfur til endur-
menntunar kúabænda og ráðunauta. Kúa-
bændur takast á við gríðarlega breytt skil-
yrði til framleiðslu mjólkur þegar skipt er
um fjósgerð eða mjaltatækni og mikið I húfi
að vel takist til.
6
FREYR 11 2005