Breiðfirðingur - 01.04.1946, Blaðsíða 63

BREIÐFIRÐINGUR
53
er drepið á, sé ekki unnt að framkvæma, nema á manns-
öldrum. Þeir hafa rétt fyrir sér að því leyti, að vér
þurfum ekki að óttast, að öll verkefni séu úti, þótt oss
takist að leysa þau verkefni, sem hér hefir verið drepið á.
Ef vér lesum íslandssögu, komumst vér að raun um,
á tveimur síðastliðnum mannsöldrum hefur vorað
1 kfi þjóðarinnar frá lieild séð með snöggvara hætti,
en vonir hinna bjartsýnustu stóðu til.
hjóðin hefir kastað af sér hinum álagakennda betli-
hani allslausrar og kúgaðrar þjóðar. Hún hefur gengið
teiðina frá skóbótum til fjórréttaðra máltíða, frá hrip-
lekum og dimmum moldarkofum til steinhalla, frá vosi
ijögramannafarsins til eimskipsins, frá fullkomnu getu-
leysi til mikilla möguleika í verzlunar-, atvinnu-, heil-
brigðis- og menningarmálum.
Þetta hefur skeð með þeim hraða, að vér, sem opn-
uðum augun til þessa lifs á fyrsta og öðrum áratug
þessarar aldar, hlustum nú á frásagnir um lífskjör og
aðstæður frá æsku pabba og mömmu eins og furðu-
sögur úr álfheimum.
En nú erum vér reyndar engin álfabörn, heldur
lnennsk, gerð af holdi og blóði, og Islandssagan síðustu
öldina ekki æfintýrasögn, heldur dásamleg lærdómsbók
nr heimi staðreyndanna, sem opin stendur öllum þeim,
sem kynnast vilja, hvernig æfintýrið gæti haldið áfram
aÖ gerast í íslenzku þjóðlífi á ókomnum árum.
Sem dæmi má nefna, að um 1870 stunduðu um 8000
íslendingar fiskiveiðar hér við land. (Margir þeirra þó
aðeins nokkurn liluta ársins). Eitt árið var ársafli þjóð-
arinnar seldur fyrir é1/? milljónir króna.
A stríðsárunum seldi einn íslenzkur togari, sem er
skipaður 26 manna áhöfn, ársafla sinn fyrir 5]/o millj.
króna.
Hefði það ekki þótt ótrúlegri spá á sínum tíma, að
26 sjómenn myndu ausa meiri auðæfum úr djúp-
lnn hafsins eftir 70 ár en 8000 manns gerðu i þá tíð,