Rökkur - 01.12.1935, Blaðsíða 13
R O K K U R
r
189
Bókarfregn.
Kristmann Guðmundsson:
Börn jarðar. — Ólafur Er-
lingsson, Rvík. 1935.
Þær eru orðnar allmargar
bækurnar, sem eftir Kristmann
Guðmundsson liggja. Hann fór
ungur utan, svo sem alkunn-
ugt er og liafði víst ekki annað
veganesti en trúna á sjálfan sig
og framtíðina. Ótrauður vann
liann að því marki, að verða
kunnur rithöfundur, með þeim
ágæta árangri, að bækur lians
hafa verið þýddar á fjölda mörg
tungumál og fengið liin lofsam-
legustu ummæli kunnra er-
lendra ritdómenda. Yafalausl
liefir listamannsferill Krist-
manns Guðmundssonar verið
að ýmsu erfiður, einkum fram-
an af. Það vinnur enginn slíka
sigra sem hann baráttu- og erf-
iðislaust. Nú er Kristmánn sest-
ur að — að minsta kosti að
nokkru leyti — hér á ættjörð
sinni, með þeim ásetningi, að
skrifa jöfnum liöndum á ís-
lensku og norsku, að því er
beyrst hefir. Mun Börn jarðar
vera fjæsta bókin, sem frá hans
hendi kemur, er hann liefir rit-
að jöfnum höndum á þessum
tveimur málum. Það leynir sér
lieldur ekki, að höfundurinn er
ekki enn orðinn hér hagvanur
aftur. Málið er oft miður gott
og væri hægðarleikur að koma
með mörg dæmi um þetta. Höf-
undurinn er ekki laus við
smekkleysur og það kemur dá-
lítið óþægilega við lesandann,
þvi að hann býst ekki við
smekkleysum hjá Kristmanni.
Smekkleysi finst mér að láta
sögupersónur nota orðatiltæki
eins og „brúka sig við gestinn“,
en dönsku og norskusletturnar
eru mjög margar í bókinni.
Þótt hægðarleikur sé að koma
með margar aðfinslur sem
þessar, er þó sannleikurinn sá,
að skáldsaga þessi er að mörgu
prýðilegt verk. Þegar höfundur-
inn verður hér hagvanur á ný,
hverfa slíkir agnúar og fyrr
voru nefndir, en um stíl hans
er það yfirleitt að segja, að
hann er snotur og látlaus og
hæfir efninu vel. Lýsingar höf-
undarins á sálarlifi persónanna
eru oft með ágætum, en eigi fer
höf. hér fram úr sjálfum sér í
fyrri sögunum sínum. I sögunni
er lýst islenzku alþýðufóllci og
vcrður efni hennar ekki rakið
hér. Sagan er vel bygð og þar
verður hvergi viðvaningshand-
bragðs vart. Vafasamt verður
að telja, að þessi bók höf. sé
betri en sumar þeirra, sem áður
liafa komið frá hans hendi, þó