Helgarpósturinn - 25.07.1985, Síða 16

KVIKMYNDIR
Blúsuö geggjun
Laugarásbíó: Myrkraverk (Into the Night)
★★
Bandarísk: Árgerö 1984
Handrit: Ron Koslow
Tónlist: Ira Newborn
Kvikmyndataka: Robert Paynter
Framleiöendur: George Folsey/Ron Koslow
Leikstjóri: John Landis
Aöalhlutverk: Jeff Goldblum, Michelle
Pfeiffer, Richard Farnsworth, Irene Papas,
Kathryn Harrold og fl.
John Landis er ungur leikstjóri (f. 1950)
sem heimsfrægur er orðinn fyrir myndir sem
National Lampoon’s Animal House (1978),
The Blues Brothers (1980), An American
Werewolfin London (1981) og Trading Places
(1983). í myndum Landis er ávallt mikill
hraði, litríkar uppákomur, safaríkur texti (þ.
e.a.s. dónó) og blúsuð geggjun. Myrkraverk
(Into the Night) er engin undantekning. Ed
(Jeff Goldblum) er haldinn krónísku svefn-
leysi, konan heldur framhjá honum, og eina
nóttina ekur hann í vonleysi sínu út á flug-
völl. Þar flækist hann skyndilega inn í flókið
smyglmál, morð og gildrur misindismanna
og fagurra kvenna. Og þarna eru ekki neinir
smákrimmar að verki, heldur handbendi Landis sjálfum) — SAVAK-leyniþjónustu-
systur Iranskeisara (einn þeirra er leikinn af menn — sem eru að eltast við unga konu
Jeff Goldblum og Michelle
Pfeiffer í hita og geggjun
næturinnar í nýjustu mynd
John Landis, Into the Night
(Myrkraverk).
(Michelle Pfeiffer) sem smyglað hefur stoln-
um smarögðum úr kórónu Persakeisara frá
Sviss. Myrkraverk er dæmigerð Landis-
mynd: rokkuð rússíbanaferð gagnum flestöll
stílbrigði Hollywood-kvikmyndarinnar.
Handritið blanda af Hitchcock (venjulegur
Guðjón sem lendir óvænt í hrikalegri at-
burðarás) og Film Noir (s.k. svart-hvítu kvik-
myndum fimmta áratugarins í Bogart-stíln-
um), leikurinn ýmist rómantískur eða í
crazy-stíl, og kvikmyndataka ávallt á ferð
eins og í aksjón-myndum (Myrkraverk er
einnig sprengfull af bílaeltingarleik eins og
fyrri myndir Landis).
Þessi blanda gerir áhorfandann afskipta-
lausan gagnvart framrás myndarinnar og
lokalausn; eiginlega er manni orðið alveg
sama um persónurnar, vegna þess að heild-
arstemning myndarinnar er öll í brotum. En
hvað um það, Myrkraverk er klikkuð og
skemmtileg, þótt ekki væri annað en að sjá
stórstirni í aukahlutverkum (David Bowie,
Dan Ackroyd, Vera Miles, og leikstjórana
Roger Vadim og Paul Mazursky). Svo því
ekki að kæla niður sumarhitann í svölum sal
Laugarásbíós, spenna á sig öryggisbeltin og
fljúga inn í klikkaða nótt Landis og félaga.
POPP
eftir Björgvin Ólafsson
Upprisinn; fjallmyndarlegur og vöðvastœltur
Ég hef alltaf vitað að Meistari Megas er
séní. Á sukkárunum þegar maður trúði að
það væri hin æðsta fullkomnun að drepa sig
á dópi og brennivíni, þá var hann langmesta
fyllibyttan og við sem ekki gátum sannað
uppá okkur snilligáfuna horfðum á hann úr
fjarlægð galopnum augum með lafandi
tungu og löptum upp hvern söng sem féll af
vörum meistarans.
En þrátt fyrir að óskabörn þjóðarinnar hafi
alltaf verið sukksamir saurlífisseggir —
samanber þjóðskáld sem hafði það af að
hálsbrjóta sig á einu fylleríinu í dimmum
stigagangi í niðurníddum húskumbalda útí
Köben, á eyrunum niður stigann — þá virtist
þessi sama þjóð ekki tilbúin að Ifta upp frá
Ashton-fjölskyldunni og húsbyggingunni til
að leggja eyrun við þessu nýja sauðdrukkna
skáldi sem lá — ekki útí hrauni — heldur
gekk fólk frammá hann liggjandi utaní ösku-
tunnunni þegar það fór út með ruslið.
Kannski er öruggast að hafa skáldin bara
innbundin í gyllt band fyrir ofan sjónvarpið
heldur en að eiga á hættu að mæta þeim í
eigin persónu þegar maður fer í sakleysi sínu
út með ruslið. Gott skáld er dautt skáld!
Það er líka alltaf hægt að dúka borðið,
sjæna á þeim feisið og flytja beinakurlið af
þeim heim í heiðardalinn þar sem háir hólar,
og binda svo inn mærðarsönginn um
sólinavoriðoglandmittogþjóð til að láta það
gulna í palísandernum þegar þau eru farin,
bíta svo á jaxlinn og kveikja aftur á Ashton-
fjölskyldunni eða drífa sig í grunninn,
smælandi framan í heiminn.
En núna er Ewing-fjölskyldan tekin yfir,
Fatlafól orðinn viðurkenndur rútubílasöng-
ur í kvenfélagsferðum og Meistari Megas er
dauður og upprisinn; fjallmyndarlegur og
vöðvastæltur, kominn í framsókn og aðhyllist
byggðarstefnuna. Mýtan um fyllibyttuna er
dauð; Jónas, Kristján Fjallaskáld, Steinn
Steinarr og þeir voru bara venjulegir rónar
sem ættu að skammast til að fara í meðferð,
þá væru þeir örugglega sprelllifandi ennþá,
og aðdáendaklúbbur Megasar er settlegur
hópur á fertugsaldri, örlítið svona
vinstrisinnaður, búinn að láta klippa sig og
rakar sig annan til þriðja hvern dag allt voða
frjálslegt ekki of fínt í tauinu en heldur engar
subbur.
Þetta fólk var samankomið í Austurbæj-
arbíói um daginn til að nema boðskap og
heilræði af vörum meistara síns.
Allir fengu númeraða miða einsog á bíó og
það myndaðist engin örtröð né skari framan
við sviðið og enginn stappaði í gólfið né
öskraði og fleygið tómum flöskum þó
þarna stæði til að flytja rokkkonsert. Fólkið
liðaðist inní salinn einsog þægur
ánamaðkur, fann sætin sín prúð og frjálsleg
í fasi fram nú allir í röð. Á sviðinu voru
hljóðfæri, míkrófónar og það sem til þarf til
að fremja rokkmúsík ásamt nokkrum
hvítum regnhlífum einsog ljósmyndarar
nota til að búa til mjúkar lýsingar. Það æpti
enginn Megas, Megas þó klukkan væri orðin
þrjár mínútur yfir.
Svo komu þeir, piltarnir í bandinu fyrst,
snyrtilegir og prúðmannlegir, pírðu soldið
augun í ljósið og fóru hver á sinn bás. Allt
saman hundraðprósent músíkmenn þéttir á
velli og þéttir í lund og allt það og síðastur
kom meistarinn sjálfur hvatlegur og öruggur
í fasi og bauð áhorfendur sína kurteislega
velkomna.
Og svo byrjuðu þeir. Sveitamúsík, fram-
sóknarrokk, Grísalappalísa er framsóknar-
kona á uppleið og pabbi hennar einn af
toppunum í SÍS-mafíunni. Hún hefur róast
ögn með árunum. Síðan saga úr sveitinni; úr
vikunum vætlaði blóð og allt það. Meistarinn
kom víða við að vanda, fyrst soldið sveitó
svo dúndur nýbylgja svo hagfræði handa
byrjendum og lengra komnum og
sagnfræðin: Jón Arason og Marteinn saurinn
Lúter. Klassíkerar einsog Spáðu í mig, Gamli
sorrí gráni og Fatlafól eitthvað sem allir geta
sungið. Fyrirrennarinn skáldið Jónas
auðvitað og brókarsóttargemlingurinn hún
Ragga í Skálholti en það var víst helvítið
hann Brynjólfur sem sædd’ana. Orfeus og
Evridís þessi hugljúfa ástarsaga af
náttkjólunum var orðin að fingrasmellandi
fótastappandi dúndurrokki. Það var kafli úr
goðafræði stórreykjavíkursvæðisins:
plastpokakallinn og krókódílamaðurinn því
á túrne um landsbyggðina þýðir ekkert
annað en að kynna sína heimabyggð, skilst
mér. Og við vitum það nú — ef við vissum
það ekki fyrir — að bót’allra manns meina er
kassi af bósjólei og halda hátíð. Hann söng
kaupakonuna hans Gísla í Gröf þannig að ég
sat lamaður af skelfingu við hann líkt og
þegar mamma söng fyrir mig
ókindarkvæðið forðum og ég þorði ekki út í
marga daga á eftir. Og hann framdi á mér
annan galdur. Hann lét mig sitja þarna á
næstfremsta bekk með tárin í- augunum,
kökk í hálsinum og gæsahúð um allan
líkamann undir söngnum kondu og skoðaðu
í kistuna mína; pæliði í því! En mér til
afsökunar þá syngur hann svo djöfull vel og
þá meina ég að hann gæti komið út tárunum
á Skúla fógeta ef hann bara kærði sig um.
Og þarna sat ég á næstfremsta bekk, sá
eini í salnum sem smellti fingrum, stappaði
fótum og dinglaði hausnum þó ég þyrði ekki
að öskra, sá eiginlega voða lítið fyrir
fyrrnefndri regnhlíf sem einhver hafði stillt
upp beint við nefið á mér en ég fílaði giggið
í botn einsog kallinn sagði. Að vísu kom
stundum fyrir að músíkin rann út í einhvern
óskiljanlegan hávaða en hvort það voru
eyrun á mér eða kallinum á tökkunum sem
áttu sök á þessum óskaplega gný veit ég
ekkert um. Langyndislegasti hluti
tónleikanna fannst mér þegar Megas söng
einn við kassagítar heilræðavísurnar um
Víðihlíð og Víðihlíð og fyrrnefnt kondu og
skoðaðu í kistuna mína að viðbættu Bráðum
kemur betri tíð eftir nóbelinn. Verstir voru
áhorf- og heyrendur því Megas er galdrakarl
í rokkmúsík, kann vel að fremja svona
konserta og þó kynningarnar hans hafi verið
hinar kurteislegustu hefði ég viljað sjá
lýðinn troðast framan við sviðið æpandi og
öskrandi, dansandi allan í einni þvögu eftir
hljómfallinu en sjálfsagt er til of mikils ætlast
að slíta sig frá Dallas til að dansa sig sveittan
eftir dúndrandi rokkmúsík — og kominn á
þennan aldir.
„Megas syngur svo djöfull
vel, og þá meina ég að hann
gæti komið út tárunum á
Skúla fógeta, ef hann bara
kærði sig um," segir Björgvin
Ólafsson m.a. í persónulegri
umfjöllun um Megas og ný-
afstaðna tónleika hans.
16 HELGARPÓSTURINN