Morgunblaðið - 28.04.2004, Blaðsíða 1

Bílar í dag
Hvað ber að varast við kaup á notuðum bíl?

Fimmtugur gæðafákur
Prius fyrir
budduna og umhverfið
Ayrton Senna
Ævintýri
í sveitinni
Svanhildur Sif lét drauminn rætast
og stofnaði sumarbúðir Daglegt líf
STOFNAÐ 1913 115. TBL. 92. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 28. APRÍL 2004 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
EVRÓPUÞINGIÐ samþykkti í síðustu viku
skýrslu þar sem aðildarlönd Evrópusambands-
ins eru hvött til að standa vörð um fjölbreytni
fjölmiðla og tryggja sjálfstæði þeirra. Telur
þingið að ráðandi staða fjölmiðlafyrirtækis á
markaði komi í veg fyrir fjölbreytta fjölmiðla-
flóru, en hana beri að vernda í samkeppn-
islöggjöf sambandsins.
Þá er talið mikilvægt að stjórnmálamönnum
verði bannað að eiga mikilla fjárhagslegra
hagsmuna að gæta í fjölmiðlum. Fram-
kvæmdastjórn ESB er enn fremur hvött til að
leggja fram tillögur um hvernig tryggja megi
að fulltrúar í ríkisstjórn geti ekki notað ítök sín
í fjölmiðlum í stjórnmálalegum tilgangi. Aðild-
arríki eru hvött til að koma á fót sjálfstæðu eft-
irliti m.a. með eignarhaldi á fjölmiðlum.
Framlagi einkarekinna fjölmiðla til nýsköp-
unar, hagvaxtar og fjölbreytni er fagnað í
skýrslunni, en bent á að aukin samþjöppun í
eignarhaldi fjölmiðla ógni fjölbreytninni. Einn-
ig takmarki hún möguleika fjölmiðlunar sem
atvinnuvegar í Evrópu. Bent er á að þrátt fyrir
að framkvæmdastjórn ESB rannsaki alla mik-
ilvægustu fyrirtækjasamruna, séu áhrif þeirra
á fjölbreytni ekki skoðuð sérstaklega. Skýrslu-
höfundar telja að slík áhrif ætti að rannsaka
kerfisbundið, annað hvort af samkeppnisyfir-
völdum eða sjálfstæðu stjórnvaldi.
Vantar lög gegn samþjöppun
Í þeim átta löndum sem borin eru saman í
skýrslunni komu alls staðar fram atriði sem
Evrópuþingið telur að þurfi að rannsaka frek-
ar. Um Ítalíu sagði Evrópuþingið t.d. að þar
væri hætt við að tjáningarfrelsi og réttur til
upplýsinga yrði brotinn. Á Ítalíu er samþjöpp-
un á sjónvarpsmarkaði sú mesta í allri Evrópu
og er Ítalía sögð vera sérstakt frávik þar sem
mikil efnahagsleg og pólitísk völd, sem og yfir
fjölmiðlum, séu saman komin á einni hendi;
hendi Silvios Berlusconi, forsætisráðherra
landsins.
Þá þykir gagnrýnivert að engin ákvæði
pólskra laga hamli samþjöppun á fjölmiðla-
markaði. Á Spáni er gagnrýnt að ekkert sjálf-
stætt yfirvald hafi eftirlit með fjölmiðlum og
t.d. bent á að þrýstingur stjórnvalda á spænska
ríkisútvarpið, TVE, hafi orðið til þess að fréttir
af hryðjuverkaárásunum í mars voru rang-
færðar og litið var framhjá staðreyndum um
hver bæri ábyrgð á árásunum.
Evrópuþingið vill að gripið verði til aðgerða til að tryggja fjölbreytni fjölmiðla
Aukin samþjöppun eignar-
halds ógnar fjölbreytni
 Ráðandi staða/30
TIL bardaga kom í Mazzeh-hverfi í Damask-
us, höfuðborg Sýrlands, síðdegis í gær milli ör-
yggislögreglumanna og grímuklæddra hryðju-
verkamanna. Eldur kviknaði í mannlausu
skrifstofuhúsi í hverfinu eftir að skotið var á
það sprengjum. Talsmaður Sameinuðu þjóð-
anna í New York sagði að húsið hefði áður ver-
ið notað af samtökunum en væri það ekki leng-
ur. Hosni Mubarak Egyptalandsforseti
hringdi í gærkvöld í Bashar al-Assad Sýr-
landsforseta til að fá fregnir af ástandinu og
var tjáð að allt væri með kyrrum kjörum, átök-
unum væri lokið.
Fréttir af atburðinum voru mótsagnakennd-
ar. Ríkisfréttastofa landsins, Sana, sagði fyrst
að „hryðjuverkamenn og spellvirkjar“ hefðu
skotið villt í kringum sig í hverfinu og örygg-
Einræðisstjórn Baath-sósíalista hefur ára-
tugum saman ráðið ríkjum í Sýrlandi en þar
hefur verið tiltölulega kyrrt miðað við sum
grannríkin. Stjórnin styður ýmsa herskáa
hópa meðal Palestínumanna en samþykkti í
öryggisráði SÞ hernaðinn gegn talíbönum í
Afganistan haustið 2001.
isverðir hefðu svarað skothríðinni. Síðar hafði
Sana eftir talsmanni innanríkisráðuneytisins
að tveir árásarmenn hefðu verið drepnir og
tveir særst mikið. Einn lögreglumaður og
óbreyttur borgari, sem mun hafa verið kona,
hefðu fallið. Skot lentu á kanadíska sendi-
ráðinu en enginn særðist. Mikið er af sendi-
ráðum í Mazzeh, þar á meðal sendiráð Breta
og Írana. Mazzeh var girt af og fólk var flutt
af háskólalóð í hverfinu. Sendiherra Sýrlands í
Bandaríkjunum, Imad Mustafa, virtist í viðtali
við CNN-sjónvarpsstöðina í gær saka hryðju-
verkasamtökin al-Qaeda um árásina. „Við höf-
um gert okkar besta gegn al-Qaeda. Við eigum
sama óvininn [og Bandaríkjamenn]. Við styðj-
um Bandaríkjamenn í baráttunni við al-Qaeda
og hryðjuverkamenn,“ sagði sendiherrann.
Hryðjuverkamenn
felldir í Damaskus
Damaskus, Kaíró, Sameinuðu þjóðunum. AFP.
Íbúar í Damaskus við skrifstofuhús sem SÞ not-
uðu áður og skemmdist í sprengjuárás.
Reuters
ÞJÓÐIR heims eiga að fara að dæmi
Líbýumanna og losa sig við öll ger-
eyðingarvopn, að áliti Muammars
Gaddafis Líbýuleiðtoga. Kom þetta
fram er Gaddafi heimsótti fram-
kvæmdastjórn Evrópusambandsins
í Brussel í gær en þetta er fyrsta
ferð hans til Evrópu í 15 ár. Leiðtog-
inn sést hér á fundi með Javier Sol-
ana, æðsta talsmanni ESB í utan-
ríkis- og öryggismálum, en þeir
hittust í gær í bláa bænatjaldinu
sem Líbýuleiðtoginn notar ávallt á
ferðalögum. Á milli þeirra er túlkur.
„Líbýumenn eru staðráðnir í að
gegna lykilhlutverki í því að koma á
friði í heiminum,“ sagði Gaddafi.
Hann samþykkti fyrir skömmu að
eyða gereyðingarvopnum Líbýu-
manna sem áttu þegar nokkuð af
efna- og sýklavopnum og reyndu að
smíða kjarnorkuvopn.
Friður í
bænatjaldinu
 Vill að/14Reuters
SAMVIST samkynhneigðra er ekki hægt
að leggja að jöfnu við hjónaband karls og
konu, að mati biskups Íslands. Herra Karl
Sigurbjörnsson sagði á
prestastefnu í Grafar-
vogskirkju í gær að sam-
kynhneigðir gætu sóst
eftir blessunarathöfn yf-
ir samvist sinni en að
prestar gætu „hver og
einn átt við samvisku
sína að standa að slíkri
athöfn eða ekki“.
Í samtali við Morgun-
blaðið sagði biskup að
kirkjan viðurkenndi ekki samvist samkyn-
hneigðra eða nokkurt annað sambúðarform
sem hjónaband. „Í skilningi kirkjunnar um
aldir og árþúsundir er hjónaband sáttmáli
karls og konu, og ekkert annað. Það eru
hins vegar til ótal mismunandi sambúðar-
form og það er bara gott um það að segja.
Samvist samkynhneigðra er eitt slíkt, en
það er ekki hjónaband.“
Biskup sagði að djúpstæður ágreiningur
væri í þessum efnum. „En meginmálið er að
mínu mati það að kristnir menn virða sam-
kynhneigða sem manneskjur sem skapaðar
eru í Guðs mynd eins og allir aðrir. Deilan
stendur fyrst og fremst um það hvort hægt
sé að leggja samvist samkynhneigðra að
jöfnu við hjónaband karls og konu.“
Spurður að því hvort hann sæi fyrir sér
að hægt væri að leggja þetta að jöfnu svar-
aði biskup: „Nei, ég sé það ekki fyrir mér.
Allavega ekki í fyrirsjáanlegri framtíð. Við
erum með mörg þúsund ára gamla sam-
félagsskipan og mannskilning sem erfitt er
að horfa framhjá.“
Samvist sam-
kynhneigðra
ekki viður-
kennd sem
hjónaband
 Samkynhneigðir velkomnir/4
Karl
Sigurbjörnsson
♦♦♦
ÞRÍR af hverjum fjórum kjósendum í
Frakklandi vilja að efnt verði til þjóðarat-
kvæðagreiðslu um drög að stjórnarskrár-
sáttmála Evrópusam-
bandsins. Í nýrri könnun
kemur einnig fram að
stuðningur við drögin
virðist hafa aukist lítil-
lega frá sl. hausti og segj-
ast nú 57% myndu segja
já.
Sáttmálanum er ætlað
að styrkja stofnanir
ESB, einfalda lagalegar
stoðir sambandsins og bæta vinnulag. Ekki
er enn ljóst hvort frönsk stjórnvöld leggja
málið í þjóðaratkvæði áður en þingið afgreið-
ir sáttmálann. Jacques Chirac forseti mun
ekki hafa gert upp hug sinn í þeim efnum.
Nokkur aðildarríki hafa þegar ákveðið að
efna til þjóðaratkvæðagreiðslu og er Bret-
land í þeim hópi en ólíklegt er að atkvæða-
greiðslan verði þar fyrr en eftir nokkur ár.
Frakkar
vilja þjóðar-
atkvæði
París. AFP.
Stjórnarskrárdrög ESB
Jacques Chirac
Höggmyndir fornaldar voru í öllum
regnbogans litum Listir
Klassíkin
loksins í lit