Morgunblaðið - 28.04.1992, Blaðsíða 1

64 SIÐUR B
95. tbl. 80. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 28. APRIL 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Bretland:
Fyrrumdans-
mey verður
þingforseti
London. Reuter.
BETTY Boot-
hroyd, fyrrum
dansmey, var í
gær kosin for-
seti Neðri
deildar breska
þingsins og er
hún fyrsta kon-
an sem valist
hefur til þess
starfs í rúm-
Boothroyd.
lega 600 ára sögu þingsins.
Boothroyd er þingmaður
Verkamannaflokksins og er það í
fyrsta sinn eftir stríð sem breskur
þingforseti kemur úr röðum
stjórnarandstöðunnar. Talið er að
hún hafi höfðað mun meira til
hins almenna þingmanns en
íhaldsmaðurinn Peter Brooke,
fyrrum írlandsmálaráðherra, sem
bauð sig einnig fram. Hlaut
Boothroyd 372 atkvæði en Brooke
238. John Major forsætisráðherra
lýsti því fyrirfram yfir að hann
tæki ekki þátt í atkvæðagreiðsl-
unni. Alls greiddu 72 þingmenn
íhaldsflokksins henni atkvæði,
þar á meðal átta ráðherrar.
Boothroyd er 62 ára piparmær
og gfegndi starfi varaforseta
þingsins á síðasta þingi. Hún var
kosin á þing fyrir West Bromwich
í ensku miðlöndunum árið 1973.
Hún er 155. forseti Neðri deildar-
innar frá stofnun þingsins árið
1376. Hún þykir ákveðin stjórn-
andi og hafa til að bera kímnig-
áfu sem karlmenn kunni að meta.
Er Boothroyd tók við fundarstjórn
í gær sagðist hún ætla að bregða
út af venju og setja ekki upp hár-
kollu sem þingforseti hefur hingað
til haft á höfði á þingfundum.
Reuter
Liðsmenn sveita nýju valdhafanna í Kabúl sækja fram gegn sveitum strangtrúarmanna, er lúta forystu
Gulbuddins Hekmatyars, við forsetahöllina í Kabúl.
Kona leysir
Genscher af
Bonn. Reuter.
FORYSTA
Fijálsra demó-
krata (FDP) í
Þýskalandi til-1
nefndi í gær Irm-1
gard Schwatzer |
byggingarmála-
ráðherra sem |
eftirmann Hans-
Dietrichs Gensc-'
hers á stóli utan- Schwatzer
ríkisráðherra.
Fastlega er búist við því að bæði
framkvæmdastjórn FDP og þing-
flokkur samþykki tilnefningu
Schwátzer í dag. Hún yrði fyrsta
konan til þess að gegna starfi utan-
ríkisráðherra í Þýskalandi. Hún er
fimmtug, efnafræðingur, tvígift en
barnlaus og var aðstoðarráðherra í
utanríkisráðuneytinu frá 1987 og
þar til hún var skipuð byggingar-
málaráðherra í janúar í fyrra.
Genscher sagðist í gærkvöldi
hlakka til þess að verða óbreyttur
þingmaður og þvertók fyrir það að
hann sæktist eftir að verða arftaki
Richards von Weizsáckers forseta.
Sjá „Genscher. . . bls 24.
Sverfur að skæruliðasveit-
um Hekmatyars í Kabúl
Kabúl. Washinorton. Reuter.
Kabúl, Washington. Reuter.
SVEITIR hinna nýju valdhafa í
Afganistan háðu harða bardaga
við skæruliða strangtrúar-
mannsins Gulbuddins Hekmaty-
ars á götum höfuðborgarinnar,
Kabúl, í gær. Virtu hvorugir
vopnahlé sem andstæðar fylk-
ingar mujahideen-skæruliða
höfðu samið um fyrr um daginn.
Talsmaður bandaríska utanrík-
isráðuneytisins sagði í gær-
kvöldi að flest benti til þess að
sveitir Hekmatyars væru að
tapa stríðinu um Kabúl.
Talsmaður hersveita Gulbuddins
Hekmatyars, leiðtoga strangtrúar-
manna, sagði tveimur stundum
eftir að tilkynnt var að samist hefði
um vopnahlé, að sveitirnar myndu
ekki hætta bardögum um Kabúl
fyrr en skilyrðum, sem samþykkt
Reuter
Fáni hins nýja ríkis, Júgóslavíu, dreginn að húni við þinghúsið í
Belgrað í gær. Hann er eins og fáni gamla sambandsríkisins að
öðru léyti en því að rauða kommúnistasfjarnan hefur verið fjarlægð.
Bardagar blossa
upp í Sarajevo
Sargjevo, Lissabon. Reuter.
ÞUNG stórskotaliðsárás hófst á úthverfi Sarajevo, höfudborg Bosníu-
Herzegovínu, í gærkvöldi, skömmu eftir að Alija Izetbegovic forseti
hafði gefið júgóslavneska sambandshernum fyrirmæli um að draga
herlið sitt þegar til baka frá Bosníu. Deiluaðilar í Bosniu hófu í gær
friðarviðræður í Lissabon og verður þar gerð tilraun til þess að semja
um ágreining þeirra í eitt skipti fyrir öll.
Bardagamir í Sarajevo eru hinir
fyrstu frá því vopnahlé milli stríð-
andi fylkinga í Bosníu tókst fyrir
milligöngu Evrópubandalagsins sl.
föstudag. Sveitir Serba voru sagðar
valdar að skothríðinni.
í yfírlýsingu Izetbegovics var liðs-
mönnum sambandshersins boðið að
ganga til liðs við stjórnarher Bosníu
en þeim sem það vildu ekki skipað
að yfirgefa landið. Þótti yfirlýsingin
til þess fallin að hleypa öllu í bál
og brand. Yfirvöld í Bosníu líta á
sambandsherinn sem hemámslið og
sögðu stofnun sérstaks ríkis Serba
og Svartfellinga í gær, sem nefnt
verður Júgóslavíu, staðfesta það.
Utilokað væri fyrir yfírvöld í Bosníu
að eiga samstarf við her sem lyti
yfirstjóm erlends ríkis.
Bandaríkjastjórn sagði í gær að
það stæði og félli með vilja Serba
til að friðmælast við granna sína í
fyrrum lýðveldum Júgóslavíu hvort
ríki þeirra og Svartfellinga yrði við-
urkennt.
Leiðtogar stríðandi fylkinga í
Bosníu hófu í gær friðarviðræður
fyrir tilstilli EB í Lissabon. Fulltrúar
Serba og múslima mættu til við-
ræðnanna en ekki leiðtogar Króata
og sagðist Izetbegovic forseti ekki
hafa farið til viðræðnanna vegna
þeirrar stöðu sem upp hefði komið
með stofnun ríkis Serba og Svart-
fellinga. Fulltrúar EB sögðu í gær-
kvöldi að von væri á forsetanum til
Portúgals jafnvel í dag. Væri ætlun-
in að viðræðunum lyki ekki fyrr en
trygg lausn væri fundin á deilum
þjóðarbrotanna.
hefðu verið við samningsgerðina,
hefði verið fullnægt. Þau eru að
liðsauki sem kallaður hefði verið
til borgarinnar yrði sendur í burtu,
stofnuð yrði sameiginleg yfirstjórn
hersveita í borginni og kommúnist-
ar yrðu látnir víkja úr áhrifastöð-
um í her landsins.
Bardagarnir í Kabúl í gær voru
sagðir þeir hörðustu milli skæru-
liðasveita til þessa. Harðastir voru
þeir við forsetahöllina í miðborg
Kabúl og á Píslarvottahæðinni þar
sem sveitir Hekmatyars vörðust
lengi þungri stórskotaliðsárás. Á
endanum urðu þær að játa sig sigr-
aðar og gefa hæðina eftir. Hún er
hernaðarlega mikilvæg því þaðan
sér yfir flugvöll Kabúl. Hótuðu
sveitimar að skjóta niður flugvélar
sem ráðgert var að senda til Pesha-
war í Pakistan eftir Sibghatullah
Mojadidi og öðmm fulltrúum í 51
manns ráði sem sex skæruliða-
hreyfingar samþykktu á föstudag
að tæki við stjórn landsins til
bráðabirgða. Ráðsmenn lögðu því
af stað landleiðina til Kabúl í gær.
Margaret Tutwiler, talsmaður
bandaríska utanríkisráðuneytisins,
sagði að sveitir hliðhollar Ahmad
Shah Masood virtust ráða lögum
og lofum í Kabúl. Sveitir Hekmaty-
ars hefðu verið umkringdar og
margir af Hðsforingjum ættflokks
Hekmatyars, Pashtun, væru
gengnir til liðs við sveitir nýju vald-
hafanna.
Mojadidi var útnefndur leiðtogi
ráðsins sem tekur við stjórn mála
í Afganistans. Skæruliðar Hek-
matyars, Hezb-i-Islami, og fylking
skæruliða sem nýtur stuðnings Ir-
ana, Hezb-i-Wahdat, lögðust gegn
myndun ráðsins.