Morgunblaðið - 08.11.1997, Blaðsíða 42

42 LAUGARDAGUR 8. NÓVEMBER 1997
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Friðrik Jónsson
fæddist á Hall-
dórsstöðum í
Reykjadal í Suður-
Þingeyjarsýslu 20.
september 1915.
Hann lést í Sjúkra-
húsi Þingeyinga á
Húsavík 2. nóvem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru hjónin Jón
Aðalsteinn Sigfús-
son, bóndi og söng-
stjóri á Halldórs-
stöðum, f. 2. júlí
1878, d. 19. júlí
1964, og Emilía Friðriksdóttir
frá Kraunastöðum í Aðaldæla-
hreppi, f. 24. nóv. 1889, d. 4.
jan. 1973. Systur Friðriks eru
Sigríður Jónsdóttir, f. 8. mars
1917, maki Aðólf Friðfinnsson,
f. 6. júlí 1911, og Guðrún Jar-
þrúður Jónsdóttir, f. 8. apríl
1922. Hálfsystkini Friðriks,
samfeðra voru Aðalsteinn Jóns-
son, f. 26. maí 1904, d. 25. okt.
1986 og Nanna Jónsdóttir, f.
7. maí 1907, d. 17. sept. 1976.
Friðrik kvæntist, 27. okt.
1938, Unni Sigurðardóttur frá
Grímsstöðum á Fjöllum, f. 22.
júlí 1917, d. 19. sept. 1994. Hún
var dóttir hjónanna Sigurðar
Kristjánssonar, bónda og sím-
stöðvarstjóra á Grímsstöðum,
f. 22. júní 1881, d. 4. júní 1959,
og Kristjönu f’álsdóttur frá
Austaralandi í Oxarfirði, f. 19.
jan. 1881, d. 26. apríl 1952.
Friðrik og Unnur stunduðu
búskap á Halldórsstöðum, sam-
hliða tónlistarstörfum Friðriks,
frá 1938 og fram yfír 1970. Þá
fluttu þau til Húsavíkur og
bjuggu í Hliðskjálf til 1994.
Friðrik starfaði um árabil hjá
Kaupfólagi Þingeyinga. Síð-
ustu tvö æviárin bjó hann á
Garðarsbraut 33. Friðrik og
Unnur eignuðust fimm börn:
Sigurð Kristján, f. 31. júlí 1939,
maki Sólrún Hansdóttir, f. 24.
des. 1951, Emilíu Jónu, f. 13.
des. 1940, maki Kristján Gunn-
ar Eysteinsson, f. 25. febr. 1945,
í dag er til moldar borinn einhver
stórkostlegasti maður sem ég hef
hitt, afi minn, Fikki á Halldórsstöð-
um. Það hefði ekki hvarflað að mér
fyrir viku að við ættum eftir að
standa í þeim sporum sem við gerum
í dag, enda hafði afi, þrátt fyrir
háan aldur, ætíð verið hress og
ómögulegt að sjá á honum að stutt
væri eftir. Amma mín, Unnur Sig-
urðardóttir, lést fyrir þremur árum
og saknaði afí hennar sárt. Hann
hafði það oft á orði að hann færi
fljótlega sömu leið, en við áttum
bágt með að trúa því. Það er þó
nokkuð síðan afi fór að segja okkur
hvernig hann vildi að útför hans
yrði. Hann hafði beðið sr. Sighvat
um að jarðsyngja sig, Juliet að spila
á orgelið og velja sjálfur flest það
+ Guðlaug Magnúsdóttir
fæddist í Reykjavík 30. júlí
1935. Hún lést á Landspítalan-
um 29. október síðastliðinn og
fór útför hennar fram frá
Kirkjuvogskirkju 5. nóvember.
Mig langar í fáeinum orðum að
minnast dagmömmu minnar, Gullu,
hún passaði mig frá því ég var sex
mánaða þar til ég var fimm ára.
Gulla tók mér eins og hún ætti
mig og var mér svo góð.
Eg vil enda þessar línur á þessum
sálmi.
Pál, f. 3. júní 1943,
maki Kristjana
Helgadóttir, f. 24.
sept. 1950, þau
skildu, Kristjönu
Guðrúnu, f. 30. júlí
1950, maki Ragnar
Eggertsson , f. 10.
jan. 1955 og Ómar,
f. 12. maí 1957,
maki Spjólaug Ár-
mannsdóttir, f. 10.
sept. 1959. Barna-
börnin eru 13 og
bamabamabörnin
6.
Friðrik stundaði
nám í tvö ár við Héraðsskólann
á Laugum. Ungur að árum
lærði hann orgelleik í foreldra-
húsum hjá föður sínum og á
ungiingsárum fór hann tvívegis
til Reykjavíkur og var við nám
hjá Páli Isólfssyni. Friðrik var
kirkjuorganisti samfleytt í 48
ár, lengst af við sex kirkjur í
Þingeyjarprófastdæmi. Fyrst
við Þverárkirkju í Laxárdal frá
1947 og síðar bættust við org-
anistastörf við Neskirkju, Gren-
jaðarstaðarkirkju, Einarsstaða-
kirkju, Ljósavatnskirkju og
Lundarbrekkukirkju. Friðrik
var einnig um skeið organisti
við Húsavíkurkirkju og Þór-
oddsstaðarkirkju. Hann lét af
störfum sem kirkjuorganisti er
hann varð áttræður haustið
1995. Friðrik var söngkennari
við héraðsskólann og húsmæð-
raskólann á Laugum og við
barnaskóla í Reykjadal og Að-
aldal. Friðrik spilaði á harm-
oníku frá unga aldri og var um
margra áratuga skeið eftirsótt-
ur harmoníkuleikari á dans-
leikjum viða á Norðausturlandi.
Var hann gerður að heiðursfé-
laga í Harmoníkufélagi Þingey-
inga fyrir nokkmm árum. Á
tónlistarferli sínum samdi Frið-
rik fjölmörg Iög fyrir einsöngv-
ara, kóra og hljómsveitir.
Útför Friðriks fer fram frá
Einarsstaðakirkju í Reykjadal
i dag og hefst athöfnin klukkan
14.
sem flytja ætti við þessa athöfn.
Hann hafði meira að segja gert sér
ferðir fram í sveit til að hlusta á
kórinn æfa sig, því hann sagðist
ekki vera alveg viss um að hann
myndi heyra flutning hans á þessum
degp. Svona var afi, hann hafði
ákveðnar skoðanir á flestum hlutum
en þó var aldrei langt í húmorinn.
Elsku afi, ég er ákaflega stolt
af því að vera barnabam Fikka á
Halldórsstöðum. Þú varst sá allra
þijóskasti sem ég þekki og alveg
áreiðanlega sá eini á íslandi sem
slappst lifandi út úr „hóphúsi" (elli-
heimili), keyptir á fijálsum og bjóst
þar algerlega sjálfbjarga til síðasta
dags. Mér þótti sérstaklega vænt
um það þegar þú komst suður í
Kópavoginn fyrir fjórum árum og
Eigi stjörnum ofar
á ég þig að fínna,
meðal bræðra minna
mín þú leitar, Guð.
Hvar sem þrautir þjaka,
þig ég heyri biðja:
Viltu veikan styðja,
vera hjá mér þar?
Já, þinn vil ég vera,
vígja þér mitt hjarta,
láta Ijós þitt bjarta
leiða, blessa mig.
Davíð Sigurðarson.
spilaðir á orgelið í kirkjunni þegar
ég gifti mig. Á eftir hélstu svo uppi
fjörugum dansi með því að spila
fyrir veislugesti á nikkuna langt
fram á nótt. Tengdaforeldrar mínir
töluðu um það lengi á eftir að þetta
hefði verið ein skemmtilegasta brúð-
kaupsveisla sem þau hefðu orðið
vitni að. Já, þú brást ekki þar frek-
ar en annars staðar, það var alltaf
fjör þar sem þú spilaðir á nikkuna.
Það var frábært að sitja hjá þér
og spjalla við þig yfir kaffiboila og
smók, sérstaklega nú síðustu tvö
ár eftir að ég flutti norður og komst
nær þér en ég var næstu 19 ár þar
á undan. Það var snilld þegar þú
varst að agnúast út í fæðið sem þér
hafði verið ætlað að borða á elli-
heimilinu, því það var sko ekki
mannamatur að borða salat, sem
var náttúrulega bara skepnufóður!
Þá var nú betra að sjóða sér bjúgu,
iamba- eða hangikjöt og borða það
helst alla daga! Það var líka frá-
bært að hofa á þig í gamla græna
Escort á rúntinum um bæinn og
sveitimar hér í kring. Reyndar hélt
ég að þið yrðuð saman miklu leng-
ur, því eins og ég sagði við þig á
afmælisdaginn þinn í haust, þá hélt
ég að þú yrðir 100 ára. En þú fuss-
aðir reyndar og blótaðir og sagðist
vonast til að þú yrðir löngu fyrr
dáinn og grafinn. Og það var og,
þig hefur sennilega verið farið að
gruna þetta þá, en lést á engu bera.
Þú hefðir þó mátt láta okkur hin
vita. En ég veit hins vegar að þú
fórst nákvæmlega eins og þú vildir
fara, snöggt og skyndilega, án þess
að verða farlama gamalmenni.
Ég hefði tekið á mig krók sl. laug-
ardagskvöld hefði ég vitað að þú
varst að dansa niðrá Bakka þinn
síðasta dans, komið og tekið með
þér sporið. En ég var ekki langt
undan í öðru samkvæmi, stolt að
syngja lögin þín ásamt fjölda ann-
arra manna. Þannig verður það,
elsku afí, hér sitjum við eftir með
yndislegar minningar um þig, syngj-
um og spilum lögin þín, minnumst
þín í hvert skipti sem við sjáum
grænan Escort og borðum Hóls-
fjallahangikjöt. Ég þakka þér fyrir
tóneyrað mitt, músíkina, þijóskuna
og allt hitt sem þú hefur skilið eftir
í blóði mínu og ég mun gera mitt
til að varðveita minningu þína og
lögin þín í hjörtum bamanna minna.
Ég veit að nú dansarðu annan lífs-
dans við ömmu einhvers staðar ann-
ars staðar og spilar á nikkuna, en
það verður ætíð sjónarsviptir að þér.
Þín elskandi sonardóttir,
Jóhanna Páls.
Margar og góðar minningar á ég
um Friðrik frá Halldórsstöðum.
Fyrstu kynni mín af Friðriki voru
fáum árum eftir að við hjónin kom-
um að Grenjaðarstað. Það var að
vorlagi. Friðrik var staddur í Aðal-
dal og var bíllaus. Sigurður bauðst
til að keyra hann heim að Halldórs-
stöðum og ég fór með þeim. Er við
komum fram undir Halldórsstaði
fórum við af veginum og gengum
um engi eða tún að göngubrú, sem
mér fannst vera aðeins planki, yfir
Reykjadalsá. Ég man að ég var rög
við að fara þarna yfir. En Friðrik
vildi endilega að við heilsuðum upp
á Unni og ekki sá ég eftir því.
Unnur tók á móti okkur eins og hún
væri vinum að fagna. Er við höfðum
þegið góðgerðir bað ég Friðrik að
spila fyrir mig á orgelið. Það gerði
hann af mestu ljúfmennsku. Ég fann
að þama var spilað af hjartans lyst.
Man ég enn sum lögin sem Friðrik
spilaði þetta kvöld, eins og t.d.
Sunnudagur selstúkunnar. Ég stóð
við stofugluggann, horfði út í vor-
nóttina, leit yfír Reykjadalsá og á
bændabýlin, þar sem fólkið bjó, sem
við áttum eftir að kynnast vel á
næstu árum. Það er fallegt á Hall-
dórsstöðum og þarna ólst Friðrik
upp. Á heimilinu hafði lengi verið
söngur iðkaður. Móðir hans var
mjög góð söngkona og faðir hans
var góður organisti og söngstjóri.
Bömin dmkku í sig músík og söng
frá bemsku. Þarna á Halldórsstöð-
um átti Friðrik í raun alltaf heima,
þótt hann flytti burt. Hugurinn var
alltaf á Halldórsstöðum og í
Reykjadal, enda starfaði hann svo
lengi í dalnum. Hann var söngkenn-
ari við Laugaskóla í mörg ár og
organisti við Einarsstaðakirkju svo
lengi. Þær em margar minningarnar
sem við hjónin eigum frá starfí Frið-
riks organista. Ég hafði aðallega
heyrt Friðrik áður spila á harmoníku
á hjónaböllum og öðmm samkom-
um. Þar var hann snillingur, lék
taktfast og fallega. Gott var að
dansa eftir leik hans.
En sem kirkjuorganisti og söng-
stjóri kirkjukóranna vann hann mik-
ilsvert starf. Ég gleymi ekki messu-
dögunum á Þverá. Þar var enginn
starfandi kór, vegna fámennis. Þar
reyndi mest á organistann. Orgelið
var ekki alltaf í góðu lagi, en við
sungum með hjálp Friðriks og það
tókst að gera góða og hlýja stemmn-
ingu í messunni með hjálp hans, þó
ekki væri æfður kór. Eftir messu
fóm allir inn í messukaffi og sett-
ust við stórt veisluborð. Þar var
Friðrik settur í heiðurssæti því
þarna var raðað til borðs. Þetta var
gamall siður. Ég kann vel við að
halda gömlum siðum.
Friðrik var ungur glæsimaður og
hélt reisn sinni fram til hins síð-
asta. Hann var þrekmaður. Hann
gekk oft yfír heiðina frá Halldórs-
stöðum að Þverá til messunnar, það
gerði hann í mörg ár.
Friðrik var mikill skapmaður og
ör í lund, eins og margir listamenn.
Hann var trúmaður, átti sína öruggu
trú og lét það oft í ljós. Hann naut
þess að vera í þjónustu kirkjunnar
og sjá þar um sönginn, því hann
hafði yndi af söng, hafði góða rödd
sjálfur. Hann var óþreytandi að
hvetja kórana að æfa og leggja á
sig erfíðið og gera eins vel og hægt
var. Hann gat gert margar stundir
svo hátíðlegar, að undravert var.
Friðrik var tónskáld. Hann samdi
mörg falleg lög, sem urðu brátt vin-
sæl. Ekki aðeins danslög en mörg
þeirra urðu landskunn, heldur einnig
sönglög við fallega texta. Þau em
mjög vinsæl og oft sungin bæði við
jarðarfarir og á öðmm stundum.
Fyrir fáum ámm gaf hann út söng-
lagahefti er hann nefndi „Við geng-
um tvö“, eins og eitt kunnasta lag
hans heitir. Hann hefði þurft að
geta sinnt því starfí meir að semja
lög. En til þess var ekki aðstaða.
Hann vann löngum erfíðisvinnu. En
dugnaður hans var mikill að sinna
organistastarfínu. Það sýndi hann
ekki síst er hann barðist áfram í
vondri færð og veðri til að komast
á söngæfíngar, oft langar leiðir.
Hann spilaði í mörgum kirkjum.
Öllum fjómm í Grenjaðarstaðar-
prestakalli og lengi einnig í Ljósa-
vatns- og Lundarbrekkukirkju. Og
löng er leiðin frá Húsavík fram í
Lundarbrekku i Bárðardal. Aldrei
lét hann sig vanta ef nokkur leið
var að komast áfram.
Friðrik var organisti við Grenjað-
arstaðarkirkju frá hausti 1965 og
var það enn er við fómm þaðan
1986. Það era því margar minning-
arnar bundnar við starfíð þar heima.
Fjölskylda mín á honum margt að
þakka. Hann spilaði á mörgum há-
tiðum fjölskyldunnar og hélt gleð-
inni hátt á lofti. Það em dýrmætar
minningar. Það var gaman að
syngja í stóm stofunni heima á
Grenjaðarstað, þegar Friðrik sat við
píanóið, enda var það oft gert, ekki
síst þegar kirkjukórinn kom þar
saman.
Síðustu árin mín á Grenjaðarstað
var ég formaður kirkjukórsins. Mér
fannst gott að starfa með Friðriki.
Hann kom því oft til okkar að ræða
um kórstarfíð og hvað gera mætti
betur. Oft bað ég hann að spila eitt-
hvað fyrir mig og vora það góðar
stundir, sem ekki gleymast.
Margar stundir áttu þeir saman
Friðrik og Sigurður, maðurinn minn,
bæði í gleði og sorg eins og eðlilegt
er. Þeir studdu hvor annan í starf-
inu. Fyrir það er þakkað. Það er
gott fyrir hvem prest að hafa skiln-
ingsríkan og ötulan organista, þess
minnist Sigurður og þakkar af al-
hug.
Þessi fátæklegu orð em skrifuð
til að votta þakklæti mitt og fjöl-
skyldu minnar. Það var gott að
koma til Unnar og Friðriks á Húsa-
vík. Alltaf ljúflega tekið á móti okk-
ur. Unnur lést fyrir nokkmm ámm.
FRIÐRIK
JÓNSSON
GUÐLAUG
MA GNÚSDÓTTIR
Var það mikið áfall fyrir Friðrik.
Hún var alltaf styrkur hans og stoð.
Friðrik vildi geta verið sjálfbjarga
og það var hann, þó að aldurinn
væri farinn að segja til sín.
Ég kveð með þakklæti fyrir allar
glöðu og góðu stundimar. Þökk fyr-
ir öll árin. Við hjónin flytjum innileg-
ar samúðarkveðjur frá fjölskyldu
okkar til barna hans, tengdabama
og bamabama.
Aðalbjörg Halldórsdóttir
frá Greiyaðarstað.
Elsku afí minn. Nú ertu farinn
frá okkur og komin yfir til ömmu.
Kveðjustundin er mnnin upp, fyrr
en mig granaði.
Minningamar eru margar og góð-
ar, þær mun ég geyma vel í hjarta
mínu. Alla mína æsku gat ég hlaup-
ið yfír götuna til þín og ömmu, þar
fékk ég heimsins besta afakakó og
bestu kleinumar. Og ef ég varð las-
in komst þú oft röltandi yfír með
kakóið í könnu og færðir mér, það
var besta meðalið. Alltaf hafðirðu
gaman af því að spila á spil, lagðir
kapal tímunum saman, og hafðir
alltaf tíma til að spila við mig, og
þá var það oftast gáfumannaspilið
sem við skemmtum okkur yfir.
Sumrin sem við frændsystkinin
fengum að eyða með ykkur ömmu
á Halldórsstöðum vom yndisleg, og
þar leið þér alltaf vel, þar voru þín-
ar rætur. Og veit ég að á eftir fjöl-
skyldu þinni vom Halldórsstaðir það
sem þér þótti vænst um. Elsku afí
nú líður að jólum, mínum fyrstu án
þín, það varð óskup tómlegt eftir
að amma fór en nú verður þú ekki
heldur, aðfangadagskvöld verður
aldrei eins og það var áður.
Þú varst alltaf svo stoltur af okk-
ur öllum, bamabörnunum og varst
sífellt að hrósa okkur fram og aft-
ur. Og þegar við fundum okkur
maka áttir þú ekki orð yfír mann-
kosti og dugnað þeirra. Þú talaðir
oft um hversu heppin þið amma
væmð að eiga svona stóra og vel
gerða fjölskyldu. Afí minn, ég er
ósköp stolt og jánsöm að hafa átt
þig og ömmu. Ég á eftir að sakna
þín sárt, en huggunin er sú að nú
ertu ósköp glaður, þú ert búinn að
fá hana Unni þína aftur og ég veit
að ykkur líður vel saman.
Éflaust ertu með nikkuna með
og heldur áfram að spila og
skemmta öllum. Og kannski fæst
álíka bíll og sá besti græni þarna
hinum megin, sem þú getur farið
með ömmu í bíltúr í.
Minning þín og lög munu lifa
áfram með okkur.
Vertu sæll, afí minn.
þín
Unnur.
Þakka þér fyrir að hafa verið afí
minn í þetta rúma ár sem ég þekkti
þig-
Þegar ég flutti til Húsavíkur og
hóf sambúð með nafna þínum og
barnabami hvarflaði ekki að mér
að ég ætti eftir að kynnast jafn stór-
kostlegum manni og þér. Við áttum
svo sannarlega samleið ég og þú
því þú varst afínn sem mig hafði
alltaf dreymt um að eignast. Þú
varst svo fróður og skemmtilegur
maður að systir mín spurði þig eftir
klukkutíma kynni hvort þú vildir líka
vera afí hennar og ekki stóð á því
og á endanum varstu búin að taka
hálfa fjölskylduna mína i fóstur.
Þegar ég fyrst frétti hve stórkost-
legur lagahöfundur þú værir sagðir
þú við mig: „Veistu ekki að ég er
frægur?“ og hlóst þínum fallega og
smitandi hlátri. Að heimsækja þig
var unun, að fá að hlusta á þig
spila á orgelið og harmoníkuna og
fá að njóta fróðleiks þíns og kveð-
skapar er mér ógleymanlegt og aldr-
ei skorti okkur umræðuefni. Að öðr-
um mönnum ólöstuðum ert þú, elsku
afí, sá sem hefur gefíð mér þær
bestu minningar sem ég á og bestu
tengdafjölskyldu sem hægt er að
óska sér. En núna ertu komin til
elsku Unnar þinnar, því þú sagðir
alltaf að þú værir bara að drepa
tímann þar til hún þyrfti á þér að
halda.
Að búa í Hliðskjálf, húsinu sem
þið bjugguð í yfír 20 ár, er yndis-