Skírnir - 01.08.1914, Blaðsíða 32

Pereatið 1850.
Niðurl.
Til samanburðar set eg hér hina stuttu skýrslu Sig-
mundar Pálssonar, og er hún vitanlega miklu ónákvæm-
ari, enda skrifuð 47 árum eftir þennan atburð, en skýrsla
Sveinbjarnar er skrifuð 7 vikum eftir 17. janúar, þegar
alt var honum enn í nánu minni, en þó svo langt um
liðið, að blóðið var farið að kælast.
Sigmundur segir svo frá:
Það mun hafa verið 1844 að algert bindindi var stofn-
að á Bessastöðum og munu kennararnir hafa verið frum-
kvöðlar þess og gengu sjálfir í bindindi ásamt öllum pilt-
um að undanteknum Helga sál. Hálfdánarsyni, sem aldrei
lét sig, hveruig svo sem kennararnir knúðu á hann, hon-
um fanst það haft á frelsi sínu, en var þó sannur bind-
indismaður með sjálfum sér okkar samverutíma, og líkast
til að mestu lejdi alla æfi sína. Lög voru þegar samin
fyrir félagið. Þegar skólinn var fluttur til Reykjavíkur
1846 var bindindi haldið áfram undir forstöðu rektors og
nýsveinar skrifuðu sig á hverju hausti, þegar rektor boð-
aði bindindisfund.
Þegar fram liðu stundir, urðu menn þess varir, að
einstöku piltai' brutu, var rektor þegar tjáð frá því, skaut
hann þá á fundi og gaf þeim hógværa áminningu. Gekk
þannig tvisvar. Um áramótin — eða hátíðarnar 1849—
50 brutu 10 af piltum svo hroðalega bindindið, að það var
í hvers manns munni í bænum og varð sumum matur úr
því. Nokkru eftir nýárið kærðum við pilta fyrir rektor,
sem enn einu sinni kallaði alla á fund ásamt kennurun-
um, játuðu þeir þegar brot sitt og gátu þess um leið, að