Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 14.10.1945, Blaðsíða 2

122
SUNNUDA GUR
Jón frá Ljárskógum
; ' % é í í. v > 3 }
Söngvarinn og skáldið, Jón frá
Ljárskógum, lézt að Vífilstöðum
7. þ. m.
Meðan „hrundu haustbleik lauf
af meiði“ háði hann hinzta stríðið
við hvita dauðann, og — strengir
hans syngja ekki framar.
—0—
Jón frá Ljárskógum féll frá á
bezta aldri. Hann var fæddur 28.
marz 1914 að Ljárskógum í Döl-
um, sonur hjónanna Jóns Guð-
mundssonar og Önnu Hallgríms-
dóttur, sem þar bjuggu og er móð-
ir hans enn á lífi.
Hann innritaðist í Menntaskóla
Akureyrar haustið 1928, lauk stú-
dentsprófi þaðan 17. júní 1934.
Hann stundaði um skeið nám við
guðfræðideild háskólans, en hvarf
frá því námi og gerðist kennari
við gagnfræðaskól-ann á ísafirði.
Kvæntist hann ísfirzkri stúlku,
Jónínu Kristjánsdóttur, eignuðust
þau einn son. Jón var ekki heilsu-
hraustur, þoldi ekki starfið við
skólann, veiktist veturinn 1942 og
var fluttur til Vífilstaða, og átti
þaðan ekki afturkvæmt.
Árið 1941 gaf hann út ljóðabók
sína Sýngið strengir, og síðar
Hörpuljóð, létta söngtexta og hafði
hann sjálfur frumsamið eða þýtt
allmarga þeirra. Á skólaárum sín-
um stofnaði hann, ásamt þrem
félögum sínum M. A.-kvartettinn,
er söng sig ógleymanlega inn í
hjörtu allra söngelskra íslendinga.
Hann gaf sig mikið að söngmál-
um og var m. a. lengi í Karlakór
Reykjavíkur og fór með honum í
söngfarir.
Þannig er í fám orðum saga Jóns
frá Ljárskógum, en vinir hans
kunna bá scgu lengri, sögu um
bjartar vonir er tengdar voru við
þenna glaða, unga mann, er fram-
tíðin virtist eitt sinn brosa við, —
nú er hann dáinn, horfinn.
Strengir hans syngja ekki fram-
ar, var sagt hér áðan, það er ekki
með öllu rétt, því strengir minn-
inganna um hann munu syngja
meðan sumarsól blikar á hinn blá-
asta íslenzkra fjarða og björt vor-
nótt lykur í faðmi sinum „öræf-
anna sal með álftakvak og þúsund
vatna nið“
í kvæði sínu Laxárdalur bar
Jón fram þá ósk til dalsins, að
„geta hvílt í friði í þínum örm-
um“. Lík Jóns verður flutt til
hinnar hinstu hvíldar heima í
Laxárdal.
Hér fer á eftir kveðja frá ein-
um vina hans.
♦
—0—
„Hér hefur særður svanur kropið
að sœluskauti móðurlands“.
Hvenær skyldi manni lærast að
láta sér ekkert á óvart koma? Það
er einkennilega mannlegt að vera
við öllu búinn, en vilja svo ekki
trúa neinu af því sem skeður. Eg,
ásamt flestum, sem þekktu þig,
vissu nokkurn veginn að hverju
dró, en erfiðleikinn á því, að þora
að viðurkenna fyrir sjálfum sér
þá sorglegu staðreynd sem fyrir
var, er svo mannlegur, að skýring
er þar fánýt. Kynni mín af mönn-
um eru þau án nokkurrar beyskju,
að sá hafi fyrirhitt hamingju lífs
síns, að svo miklu leyti sem hún
er til, sem kynnzt hafi tveim
mönnum fjarskyldum, sem heita
heilir. Jón, þú varst annar þeirra.
Hinum held ég. — Hvað tekur svo
við ... ? Aðall þinn var: dreng-
lyndi, göfugmennska og skilning-
ur svo næmur, að mér hraus hug-
ur við, ef svo mætti segja. Það
fólst óþekktur unaður, dásamlegt
fyrirheit í meðferð þinni á helg-
asta hugðarefni lífs míns. Þegar
ég kom til þín, sem sjúklings, var
ég allur flakandi í sárum, háður
algjöru vonleysi, glataðri trú á allt
og alla, heltroðinn skilningsleysi
þessa fólks, sem eyðir allri ævi
sinni 1 fjarlæga leit að því, sem
er hendi næst, — en það er ekki
ámælisvert, — þá fórst þú hendi
—. einn manna — um hugsjón
mína á þann veg, að fyrir mig er
henni bjargað.
Sjá, haustið er komið — brotið
er vorsins vald. Þannig byrjaðir
þú eitt kvæða þinna, já, vinur
minn, haustið kom, það kom fyrr
en þig varði. Oft spurðum við
hvorn annan, með óttablandinni
undrun: hvað er þetta líf? Til
hvers er verið að þessu? Fæðist
maður aðeins til lífsins, til þess
eins að sjá tilgangsleysi þess? Þú
hefur fengið svarið. Hilling, þján-
ing, myrkur, og þó, — sennilega
verður svarið sem ég fæ á sama
veg. í dauðabaráttu við eitthvað
Framhald á bls. 128.